Qua thời gian triển khai chế định Thừa phát lại ở Hà Nội cho thấy, các yêu cầu xác minh điều kiện về thi hành án của các Văn phòng Thừa phát lại chủ yếu là việc xác minh tài sản ở Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất, Ủy ban nhân dân nơi có bất động sản, Phòng Cảnh sát giao thông, Ngân hàng và Chủ đầu tư quản lý, xây dựng căn hộ… Nhiều cơ quan đã hiểu và có sự hợp tác tích cực với Thừa phát lại, nhu cầu của người dân trong lĩnh vực này cũng gia tăng dù không lớn.
Hoạt động xác minh điều kiện thi hành án được đánh giá đã tạo nên cơ chế, mô hình thi hành án dân sự mới, bên cạnh Cơ quan thi hành án dân sự hiện hành để người dân có sự lựa chọn được dịch vụ pháp lý tốt và hiệu quả nhất trong việc thi hành các bản án, quyết định của Toà án, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan. Việc xác minh điều kiện thi hành án của Thừa phát lại đã góp phần hỗ trợ người dân, tạo điều kiện cho việc thi hành bản án, quyết định của Cơ quan thi hành án hiệu quả hơn.
Theo quy định tại khoản 4 Điều 1 Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Thi hành án dân sự, người được thi hành án có quyền tự mình hoặc ủy quyền cho người khác xác minh, cung cấp thông tin về điều kiện thi hành án của người phải thi hành án.
Thực tiễn công tác thi hành án dân sự cho thấy, với điều kiện kinh tế, xã hội, cơ chế quản lý, công khai tài sản chưa được hoàn thiện, minh bạch, sự hỗ trợ của cơ quan, tổ chức, cá nhân để người được thi hành án tự thực hiện xác minh còn chưa hiệu quả, trở thành gánh nặng cho người được thi hành án và cả Chấp hành viên.
Việc người được thi hành án gặp nhiều khó khăn, trở ngại trong việc xác minh điều kiện thi hành án, nhất là khi phải xác minh tại các cơ quan nhà nước, tổ chức tín dụng... cũng là một trong những nguyên nhân dẫn tới tình trạng tồn đọng án hiện nay. Với việc xác minh điều kiện thi hành án của Thừa phát lại giúp người dân có thêm công cụ hỗ trợ tích cực cho việc bảo đảm quyền lợi hợp pháp của mình trong quá trình tổ chức thi hành án.
Tuy nhiên, phản ánh của một số Văn phòng Thừa phát lại cũng cho biết, việc thực hiện xác minh cũng gặp phải khó khăn về sự thiếu hợp tác, hỗ trợ của các cơ quan, tổ chức trong việc cung cấp thông tin về tài sản thi hành án. Cụ thể, các cơ quan, tổ chức này gây khó khăn, từ chối hoặc rất chậm trễ trong việc cung cấp thông tin xác minh. Thậm chí, có trường hợp còn khéo léo từ chối vì… e ngại Thừa phát lại không phải là cơ quan nhà nước. Một số ngân hàng cũng chưa tích cực, hoặc vận dụng quy định bảo mật thông tin về tài khoản của khách hàng để từ chối yêu cầu xác minh về tài khoản, một số trường hợp kéo dài thời gian để chủ tài khoản rút tiền ra khỏi tài khoản né tránh việc thi hành án.
Trong các cơ quan nhà nước cũng còn tình trạng một số UBND, Công an cấp xã, phường chưa hiểu biết nhiều về Thừa phát lại, cá biệt có nơi từ chối, không cung cấp yêu cầu xác minh của Thừa phát lại, hoặc yêu cầu phải gửi lại tài liệu. Nhiều vụ cán bộ phải đi lại nhiều lần gây tốn kém thời gian, công sức.
Các Thừa phát lại mong muốn, mở rộng thẩm quyền, phạm vi xác minh của Thừa phát lại. Theo đó, Thừa phát lại có quyền xác minh điều kiện thi hành án liên quan đến việc thi hành án thuộc thẩm quyền thi hành của các Cơ quan thi hành án dân sự trên phạm vi toàn quốc. Đồng thời, quy định rõ về trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan như: công chức tư pháp - hộ tịch, địa chính - xây dựng - đô thị và môi trường; cán bộ, công chức cấp xã khác; bảo hiểm xã hội, ngân hàng, tổ chức tín dụng khác; văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất, cơ quan đăng ký giao dịch bảo đảm, công chứng… trong việc hỗ trợ Thừa phát lại thực hiện xác minh điều kiện thi hành án.
