Dự trữ ngoại tệ được bổ sung
Tại cuộc họp báo Quý I của NHNN, ông Phạm Thanh Hà, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, NHNN, cho biết: 3 tháng đầu năm 2019, tỷ giá và thị trường ngoại tệ ổn định, được hỗ trợ từ nguồn cung ngoại tệ dồi dào, thanh khoản thị trường tốt, hệ thống tổ chức tín dụng (TCTD) tiếp tục mua ròng ngoại tệ từ khách hàng, nhờ đó NHNN tiếp tục mua được ngoại tệ bổ sung dự trữ ngoại hối Nhà nước.
Chia sẻ thêm về việc mua ngoại tệ dự trữ, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, trong quý I này, NHNN đã gặp thuận lợi khi mua được một khối lượng ngoại tệ lớn. “Khi thị trường thuận lợi, NHNN mua được nhiều ngoại tệ, dự trữ, sẵn sàng có những thời điểm thị trường có nhu cầu, NHNN sẽ đưa ra can thiệp. Điều hành tỷ giá sẽ theo xu hướng linh hoạt tỷ giá trung tâm hàng ngày phù hợp diễn biến trong nước cũng như các đồng tiền của các đối tác đầu tư với Việt Nam”.
Lượng ngoại tệ mua vào trong quý I/2019 không được NHNN tiết lộ, song trước đó, tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ ngành ngân hàng năm 2019, Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng cho biết, NHNN đã mua thêm hơn 6 tỷ USD trong cả năm 2018 để tăng dự trữ ngoại hối.
Trước đó, tại phiên họp trực tuyến của Chính phủ với các địa phương tháng 6/2018, Thống đốc Lê Minh Hưng đã công bố con số dự trữ ngoại hối quốc gia đã lên tới 63,5 tỷ USD. Trong Báo cáo thị trường tài chính năm 2018, Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia cho biết, dự trữ ngoại hối của Việt Nam đạt khoảng 12 tuần nhập khẩu.
Chuyển từ huy động - cho vay sang mua - bán
Ngày 28/12/2018, Thống đốc NHNN ký ban hành Thông tư 42/2018/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 24/2015/TT-NHNN quy định cho vay bằng ngoại tệ của TCTD đối với khách hàng vay là người cư trú.
Theo NHNN, việc ban hành Thông tư 42/2018/TT-NHNN nhằm cụ thể hóa chủ trương của Chính phủ về hạn chế tình trạng đô la hóa trong nền kinh tế, từng bước thực hiện lộ trình chuyển dần quan hệ huy động - cho vay sang quan hệ mua - bán ngoại tệ.
Thông tư 42/2018/TT-NHNN quy định, các TCTD được cho vay ngắn hạn để thanh toán ra nước ngoài tiền nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ nhằm thực hiện phương án sản xuất, kinh doanh hàng hóa để phục vụ nhu cầu trong nước khi khách hàng vay có đủ ngoại tệ từ nguồn thu sản xuất, kinh doanh để trả nợ vay. Thời điểm vay đến hết ngày 31/3/2019; Cho vay ngắn hạn để thanh toán ra nước ngoài tiền nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ nhằm thực hiện phương án sản xuất, kinh doanh hàng hóa xuất khẩu qua cửa khẩu biên giới Việt Nam khi khách hàng vay có đủ ngoại tệ từ nguồn thu sản xuất, kinh doanh để trả nợ vay.
Đối với những khoản cho vay trung hạn và dài hạn để thanh toán ra nước ngoài tiền nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ khi khách hàng vay có đủ ngoại tệ từ nguồn thu sản xuất, kinh doanh để trả nợ vay, khách hàng được vay ngoại tệ đến hết ngày 30/9/2019.
Những điểm sửa đổi trên cho thấy NHNN hạn chế và chốt lại các nhu cầu vay ngoại tệ trung và dài hạn từng bước trong năm tới.
Tại buổi họp báo, Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cũng nhắc lại lộ trình dừng cho vay ngoại tệ trong năm 2019 theo Thông tư 42/2018/TT-NHNN và khẳng định lộ trình hạn chế tín dụng ngoại tệ chính là nhằm tạo lập cơ sở vững chắc cho thị trường.
“Thời gian qua, xuyên suốt các giải pháp điều hành luôn tạo sự khuyến khích VND. NHNN đã hướng tới thu hẹp hoạt động tiền gửi và cho vay ngoại tệ theo đúng chủ trương của Chính phủ chuyển dần quan hệ tiền gửi cho vay sang quan hệ mua bán…”- bà Hồng khẳng định và yêu cầu các đơn vị có sự phân tích đánh giá cụ thể về cơ cấu nguồn vốn sử dụng để có giải pháp sẵn sàng áp lộ trình này…
Nhà băng sẽ dư thừa ngoại tệ?
Theo phân tích của một chuyên gia tài chính ngân hàng, với việc dừng cho vay ngắn hạn ngoại tệ để thanh toán ra nước ngoài tiền nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ từ 31/3/2019 sẽ khiến nguồn ngoại tệ tại các TCTD dư thừa và các TCTD có nhu cầu bán ngoại tệ cho NHNN, nhất là khi NHNN đã tăng mạnh giá mua USD vào ngay từ đầu năm nay. Tiếp đến ngày 30/09/2019 các TCTD cũng phải dừng cho vay trung hạn và dài hạn để thanh toán ra nước ngoài tiền nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ khi khách hàng vay có đủ ngoại tệ từ nguồn thu sản xuất, kinh doanh để trả nợ vay. Như vậy, các khách hàng sẽ phải tất toán dần các khoản vay ngoại tệ và điều này càng giúp lượng thanh khoản ngoại tệ của các nhà băng tiếp tục dư thừa.
