Nguồn cơn của sự việc bắt đầu từ ngày 5/2/2008, ông Lê Xuân Hùng, có ký hợp đồng (viết tay) nhận chuyển nhượng thửa đất có diện tích tạm tính khoảng 45.000m2 (ngang 150m x dài 300m) tọa lạc tại ấp Xóm Mới, xã Bãi Thơm, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang của ông Nguyễn Trung Dũng, sinh năm 1946 và vợ là bà Nguyễn Thị Sâm, sinh năm 1948, thường trú tại ấp Khu Tượng, xã Cửa Dương, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang với giá 17 triệu/1.000m2. Tổng giá trị hai bên chuyển nhượng là 765 triệu. Tại thời điểm hai bên ký hợp đồng chuyển nhượng, thửa đất chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Về việc thanh toán, hai bên thỏa thuận, sau khi ký hợp đồng chuyển nhượng, bên mua đặt cọc trước cho bên bán 50% (tương đương với số tiền 382,5 triệu) giá trị chuyển nhượng. Phần còn lại khi làm xong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì bên mua sẽ thanh toán nốt cho bên bán. Tính đến ngày 13/3/2015, ông Dũng, bà Sâm đã nhận của ông Hùng tổng số tiền là 582,5 triệu.
Sau khi nhận chuyển nhượng, ngày 10/3/2008, ông Lê Xuân Hùng đã lập Giấy sang nhượng (viết tay) toàn bộ diện tích đất nêu trên cho ông Võ Thành Nhơn, thường trú tại 30C Hoàng Văn Thụ, khu phố 5, thị trấn Dương Đông, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang với giá là 35 triệu/1.000m2. Tổng số tiền bên mua phải thanh toán cho bên bán là 1 tỷ 575 triệu.
Hai bên thỏa thuận thanh toán làm 2 đợt. Ngày 10/3/2008, bên mua đã thanh toán cho bên bán số tiền 1 tỷ. Ngày 10/4/2008, bên mua thanh toán tiếp số tiền còn lại. Bên bán đã giao toàn bộ thửa đất nêu trên cho bên mua quản lý, khai thác từ ngày 10/3/2008.
Tuy nhiên, đến cuối năm 2015, trong khi thửa đất vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhưng ông Dũng, bà Sâm lại căn cứ vào lý do ông Hùng chưa thanh toán đủ theo thỏa thuận, nên đã làm đơn khởi kiện ra TAND huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang yêu cầu hủy Hợp đồng chuyển nhượng đất ngày 5/2/2008 giữa ông Dũng, bà Sâm và ông Hùng.
Ngày 14/4/2016, TAND huyện Phú Quốc đã đưa vụ án ra xét xử và tuyên hủy hợp đồng sang nhượng đất và hoa màu ngày 05/02/2008 giữa ông Dũng, bà Sâm và ông Hùng; giao thửa đất tranh chấp lại cho ông Dũng, bà Sâm; ghi nhận sự tự nguyện của ông Dũng, bà Sâm trả lại ông Hùng số tiền 582,5 triệu.
Điều đáng nói là Bản án sơ thẩm số 15/2016/DS-ST ngày 14/4/2016 của TAND huyện Phú Quốc đã không đưa ông Võ Thành Nhơn vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, không triệu tập các nhân chứng như ông Phạm Hồng Tín và ông Phan Minh Hoàng để lấy lời khai.
Ông Hùng cho rằng, điều luật áp dụng trong Bản án số 15/2016/DS-ST là chưa rõ ràng khi Điều 134 “Giao dịch dân sự vô hiệu do không tuân thủ quy định về hình thức” Bộ luật Dân sự năm 2005 quy định: “Trong trường hợp pháp luật quy định hình thức giao dịch dân sự là điều kiện có hiệu lực của giao dịch mà các bên không tuân theo thì theo yêu cầu của một hoặc các bên, toà án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác quyết định buộc các bên thực hiện quy định về hình thức của giao dịch trong một thời hạn; quá thời hạn đó mà không thực hiện thì giao dịch vô hiệu”.
“Nếu cho rằng hợp đồng sang nhượng đất và hoa màu của tôi và ông Dũng, bà Sâm vô hiệu do không tuân thủ về mặt hình thức (không công chứng) thì theo Điều 134 nói trên, tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác quyết định buộc chúng tôi thực hiện việc công chứng mới là đúng luật, mới là bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của chúng tôi.
Tuy nhiên, HĐXX TAND huyện Phú Quốc ngày 14/4/2016 đã không làm như vậy mà “thẳng tay” tuyên hủy hợp đồng của chúng tôi, không cần biết chúng tôi đã vất vả mất bao nhiêu thời gian, công sức, tiền bạc mới có được mảnh đất ưng ý”, ông Hùng trình bày.
Trong đơn đề nghị giám đốc thẩm, ông Hùng còn cho rằng việc định giá đất và cây trồng sai, tòa án không thu thập đầy đủ chứng cứ; vì thế, tòa án chỉ xem xét một cách phiến diện, một chiều, hoàn toàn có lợi cho nguyên đơn, không xem xét đến quyền và lợi ích của bị đơn…
Sau khi nhận được đơn của ông Hùng, mới đây TAND Tối cao đã có Văn bản số (số 155/TANDTC-VP) chuyển đơn tới TAND Cấp cao tại TP HCM để xem xét, giải quyết theo thẩm quyền.
