Đây là tình cảnh của không ít vụ án đang xảy ra trong thực tế hiện nay, trong đó có vụ án “Đánh bạc” mà TAND huyện Ý Yên đang thụ lý giải quyết. Trước đó, một việc tương tự cũng xảy ra đối với vụ án “cố ý gây thương tích” tại TAND huyện Thanh Hà, tỉnh Hải Dương khi Tòa án trả hồ sơ để VKS điều tra bổ sung và ngay trong ngày, VKS đã mang trả hồ sơ cho tòa án mà không điều tra bổ sung theo yêu cầu của Tòa khiến cho tòa rơi vào tình trạng “mất uy” khi yêu cầu đưa ra ngay lập tức không được chấp nhận.
Trở lại vụ án “khó xử” của TAND huyện Ý Yên, đêm 29/2/2016, Công an huyện Ý Yên bắt quả tang một vụ “sát phạt” nhau bằng quân bài tây tại nhà ông Đỗ Xuân Bộ (xã Yên Thắng, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định). Các đối tượng đánh bạc bị bắt giữ quả tang và vợ ông Đỗ Xuân Bộ cũng bị tạm giữ tại Công an huyện Ý Yên để làm rõ sự việc. Lúc này, ông Đỗ Xuân Bộ không có mặt tại nhà. Sau đó, 7 người tham gia vụ đánh bài ăn tiền đã bị khởi tố về tội đánh bạc, riêng vợ ông Đỗ Xuân Bộ.
Tuy không khởi tố đối với vợ ông Đỗ Xuân Bộ nhưng Công an huyện Ý Yên đã khởi tố ông Đỗ Xuân Bộ về tội đánh bạc vì cho rằng, ông Đỗ Xuân Bộ có hành vi giúp sức cho 7 đối tượng đánh bạc tham gia sát phạt nhau. Bản cáo trạng số 71 ngày 11/11/2016 của VKSND huyện Ý Yên còn cho rằng, ông Đỗ Xuân Bộ đã nhận 700 nghìn đồng của các đối tượng tham gia vụ đánh bạc để tạo điều kiện chỗ chơi cờ bạc cho các đối tượng này.
Các đối tượng đánh bạc bị bắt quả tang không thể chối cãi tội trạng và bị kết án trong phiên tòa diễn ra tháng 6/2016. Riêng ông Đỗ Xuân Bộ, hiện nay TAND huyện Ý Yên mới đưa vụ án ra xét xử. Nhưng, khác với các đối tượng tham gia đánh bạc, ông Bộ một mực kêu oan và cho rằng, không không tham gia đánh bạc, cũng không giúp sức cho những người anh em, bạn bè kia “vui vẻ” tại nhà mình.
Chứng cứ duy nhất có giá trị để buộc tội ông Đỗ Xuân Bộ là lời khai của ông Đỗ Xuân Ninh với nội dung, ông Ninh nhận tiền của các con bạc và đưa cho ông Đỗ Xuân Bộ tổng số tiền là 700 nghìn đồng. Tuy nhiên, ông Đỗ Xuân Bộ hoàn toàn phủ nhận việc nhận số tiền này dẫn đến tình trạng khó xử vì “kẻ đưa thì nói có, người nhận lại bảo không” nên khó có thể chứng minh sự thật qua lời khai duy nhất này. Do vậy, việc buộc tội ông Bộ khó có thể thực hiện.
VKS huyện Ý Yên cho rằng, ngoài lời khai của ông Ninh thì các đối tượng đánh bạc khác cũng khai nhận đã đưa tiền cho ông Ninh để ông Ninh đưa cho ông Bộ. Song, những lời khai này không thực sự có giá trị vì cả 6 người này không biết ông Ninh có đưa tiền cho ông Bộ hay không, trong khi ông Bộ phủ nhận sự việc mà các con bạc này khai báo. Vì lý do này, ngày 30/11/2016, TAND huyện Ý Yên đã ra quyết định trả hồ sơ để VKS thực hiện điều tra bổ sung; yêu cầu cho tiến hành đối chất giữa ông Đỗ Xuân Bộ với những người đánh bạc tại nhà ông Bộ và những người đánh bạc nhằm làm rõ sự việc. Theo TAND huyện Ý Yên, việc không tiến hành đối chất khi bị cáo và các nhân chứng có lời khai mâu thuẫn nhau là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, làm ảnh hưởng đến sự thật khách quan của vụ án.
Tuy nhiên, trong cùng ngày 30/11, VKS huyện Ý Yên ngay lập tức trả lại hồ sơ cho tòa án và cho rằng, yêu cầu của Tòa là không cần thiết vì lời khai kêu oan của ông Bộ là “không có căn cứ” và lời khai của các nhân chứng là những con bạc đã bị kết án là “đủ cơ sở” để buộc tội. Ngoài ra, VKS cũng từ chối yêu cầu thu thập lời khai của một số nhân chứng khác để chứng minh ông Bộ không ở nhà khi việc đánh bạc diễn ra.
Trước sự việc VKS không thực hiện yêu cầu điều tra bổ sung, TAND huyện Ý Yên không còn lựa chọn nào khác là đưa vụ án ra xét xử. Tuy nhiên, với những chứng cứ của vụ án mà VKS thu thập được, rõ ràng là TAND huyện Ý Yên đã “gặp khó”. Bởi lẽ, việc buộc tội ông Đỗ Xuân Bộ bằng lời khai duy nhất của ông Đỗ Xuân Ninh là thiếu căn cứ, có thể làm oan cho ông Bộ. Nhưng, tuyên ông Đỗ Xuân Bộ không phạm tội cũng là việc làm “chưa có tiền lệ” trong các vụ án ở cấp huyện mà bị cáo đã bị giam giữ gần 4 tháng như trường hợp này.
Vụ án càng trở nên khó xử khi gia đình ông Đỗ Xuân Bộ “tố” một số nhân chứng đã khai sai sự thật một cách không tự nguyện để đẩy ông Bộ vào cảnh lao lý. Tại phiên tòa ngày 26/12/2016, mặc dù được triệu tập đến tòa để khai báo và đối chất, những nhân chứng này vẫn vắng mặt khiến cho tòa buộc phải hoãn phiên tòa. Nếu trong phiên tòa ngày 6/1/2017 tới đây, chứng cứ buộc tội ông Bộ vẫn tiếp tục “mong manh” vì những lời khai đầy mâu thuẫn của những người liên quan không được làm rõ thì rõ ràng, việc đưa ra một quyết định đúng đắn sẽ thực sự khó khăn đối với chính Tòa.
