Bàn giao và bán nhà tự quản: Đụng đâu cũng vướng

Theo kết quả  khảo sát của các quận và Công ty Kinh doanh nhà, hiện trên địa bàn thành phố có hơn 10.000 căn hộ do các đơn vị đang quản lý (gọi là nhà tự quản). Trong số này có hơn 4.000 căn hộ đủ điều kiện bán, tạo thuận lợi để người dân tự cải tạo, xây mới, góp phần cải thiện bộ mặt đô thị. Tuy nhiên, đến thời điểm này, số hộ được bàn giao rất ít, vì vậy số căn hộ đã bán càng ít hơn.

Tại quận Ngô Quyền, nơi có hàng chục khu tập thể do các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp của trung ương, địa phương xây dựng cho người lao động từ những năm 60-70 của thế kỷ trước, nhưng hiện đang trong tình trạng không ai “quản”. Chẳng hạn ở khu tập thể Cá Hộp 1 trên địa bàn  phường Máy Chai được  xây dựng từ đầu những năm 60. Hộ dân ở đây cho biết, nhiều năm nay họ  không phải trả tiền nhà, theo đó cũng chẳng có đơn vị nào đứng ra sửa chữa, cho dù sửa chữa nhỏ. Theo ông Nguyễn Hữu Chưởng, Trưởng phòng Quản lý đô thị quận Ngô Quyền, tình trạng chung của các khu nhà tự quản hiện nay (không chỉ ở quận Ngô Quyền mà cả các quận khác trên địa bàn thành phố) là đan xen giữa nhà đã được thanh lý và nhà chưa được thanh lý. Nhiều khu nhà chưa được thanh lý, đơn vị chủ quản chỉ thu tiền nhà thời gian đầu, sau đó do không có điều kiện sửa chữa nên cũng thôi luôn việc thu tiền và đến nay cũng chẳng biết chính xác thuộc quyền quản lý của ai (!?). Cụ thể, tại quận Ngô Quyền, có 4 quyết định chuyển giao tiếp nhận nhà ở thuộc sở hữu nhà nước do các cơ quan tự quản sang Sở Xây dựng quản lý. Chỉ riêng 1 quyết định đã bao gồm 54 khu nhà ở của 44 cơ quan, với khoảng 7000 hộ, trong danh sách có nhiều đơn vị đã giải thể, hoặc đã chuyển đi. Quận có nhiều công văn đôn đốc các đơn vị thực hiện việc bàn giao, nhưng khá nhiều trong số này không hợp tác. Điều đáng nói có nhiều khu nhà đang ở tình trạng nguy hiểm. Hiện có hơn 10 đơn vị chuyển giao, nhưng tổng số hộ chỉ chưa đến 100. Tương tự như vậy, tại quận Hồng Bàng còn hơn 10 hộ đủ điều kiện bàn giao, nhưng số bàn giao chỉ 3-4 hộ. Đây cũng là tình trạng phổ biến ở các quận về công tác này.

Theo đại diện Công ty Kinh doanh nhà, thực hiện Quyết định số 1074 của UBND thành phố, công ty sẽ tiếp nhận hơn 10.000 căn hộ do các đơn vị, doanh nghiệp chuyển giao. Trong những năm qua, các quận tiến hành điều tra, thống kê, lập danh sách chuyển về ngành Xây dựng, trên cơ sở đó, ngành khảo sát thống nhất quyết định danh sách chuyển giao, nhưng tình trạng chung là các đơn vị có nhà không hợp tác. Thực tế, việc không hợp tác cũng do nhiều lý do, một trong những lý do là những đơn vị này không tồn tại. Điều đáng nói là các thủ tục để bàn giao cũng rắc rối khiến nhiều đơn vị ngần ngại.

Đơn vị có nhà phải bàn giao toàn bộ hồ sơ, bản vẽ đối với nhà đó, nếu không còn phải đo vẽ lại... Vì vậy, với 1 vạn căn hộ sẽ chuyển giao, chi phí này sẽ rất lớn, chưa kể trong số này chỉ là những căn hộ trước là lán trại của công nhân. Trong khi đó, rất nhiều nhà tự quản nhiều năm nay không trả tiền nhà, nay chuyển giao và được mua nhà theo Nghị định 61, mặc dù được mua giá rẻ, chỉ tính tiền sử dụng đất, sẽ không công bằng với những hộ lấn chiếm đất đầu hồi-những nhà này được cấp giấy  từ không phải trả tiền đất theo Nghị định 60CP.

Do vậy, đến nay toàn thành phố mới bàn giao khoảng 300 căn hộ là nhà tự quản của các công ty, đơn vị. Theo đại diện Công ty kinh doanh nhà, những căn hộ này là nhà tự quản của các đơn vị đang tồn tại, nhưng đều là nhà 1 tầng, thuận lợi giao thông, dễ cải tạo thuận lợi và có vị trí sinh lời cao. Ngay sau khi chuyển giao là bán được ngay.

Việc tiếp nhận quỹ nhà tự quản vướng mắc như vậy dẫn đến thực hiện bán quỹ nhà này sau khi nhận bàn giao theo Nghị định 61 chắc sẽ khó hoàn thành trong năm nay./.

Quốc Minh