Trước đó, bức xúc trước tình trạng nhiều dự án “ma” lừa đảo, cử tri tỉnh Gia Lai đã gửi kiến nghị tới Thủ tướng, bày tỏ mong muốn đề nghị Chính phủ xử lý nghiêm các dự án “ma”, lừa đảo, chây ì… đã, đang gây bức xúc, bất bình xã hội, gây mất trật tự ở nhiều tỉnh.
Bộ Xây dựng cho biết, với tình trạng “quy hoạch treo”, nguyên nhân do việc tổ chức triển khai đầu tư xây dựng chậm hoặc không thực hiện theo quy hoạch; làm lãng phí nguồn lực, tác động tiêu cực đến quyền, lợi ích người dân và Nhà nước, gây bức xúc xã hội.
Pháp luật hiện hành đã quy định cụ thể về việc lập, thẩm định, phê duyệt, quản lý và tổ chức thực hiện quy hoạch, trong đó có các quy định đảm bảo quyền của các tổ chức, cá nhân trong khu vực quy hoạch nhưng Nhà nước chưa thực hiện thu hồi (khoản 7 Điều 62 Luật Quy hoạch đô thị 2009), quy định điều kiện chung với cấp giấy phép xây dựng có thời hạn với khu vực quy hoạch chưa thực hiện thu hồi.
“Quan điểm của Bộ là Nhà nước phải bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người dân tại khu vực “quy hoạch treo”, văn bản của Bộ Xây dựng nêu. Để tăng cường công khai, cung cấp thông tin quy hoạch được duyệt, Bộ đã hoàn thành đưa vào vận hành Cổng thông tin điện tử quốc gia về quy hoạch xây dựng (http://quyhoach.xaydung.gov.vn); đã có văn bản đôn đốc các địa phương đăng tải thông tin quy hoạch xây dựng tại địa phương.
Thời gian tới, ngoài việc tổ chức triển khai thực hiện nghiêm Nghị quyết 82/20019/QH14, Bộ sẽ đề xuất với cấp thẩm quyền ban hành các cơ chế chính sách thu hút đầu tư (xã hội hóa) và đa dạng hóa hình thức đầu tư (BT, PPP...) cho việc đầu tư các công trình xã hội như công viên cây xanh, y tế, giáo dục, giao thông.
Bên cạnh đó, tăng cường hướng dẫn, đôn đốc các địa phương quản lý, thực hiện quy hoạch để kịp thời phát hiện, xử lý các vi phạm, thu hồi các dự án chậm tiến độ; xử lý cán bộ gây ách tắc, làm thiệt hại cho nhà đầu tư, Nhà nước, ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của người dân…
Với các dự án “ma”, theo Bộ Xây dựng, hệ thống pháp luật hiện hành (Luật Đất đai, Đầu tư, Xây dựng, Nhà ở, Kinh doanh bất động sản...) đã có các quy định tương đối đầy đủ, rõ ràng. Bên cạnh đó, pháp luật về xử phạt hành chính, hình sự cũng đã có các quy định xử lý các trường hợp vi phạm pháp luật trong lĩnh vực này.
Tuy nhiên, tại một số địa phương vẫn xảy ra tình trạng một số tổ chức, cá nhân cố tình vi phạm, lập nên các dự án không có thực, chưa đủ điều kiện được đưa vào kinh doanh để lừa đảo người dân, gây bức xúc, bất bình, mất trật tự ở nhiều tỉnh, thành như cử tri Gia Lai phản ánh.
Nguyên nhân xảy ra tình trạng này có nhiều nhưng chủ yếu là do thông tin về quy hoạch, dự án... chưa được kịp thời, công khai, minh bạch dẫn đến một số tổ chức, cá nhân lợi dụng để quảng bá, cung cấp thông tin sai sự thật nhằm trục lợi; do hành vi vi phạm chưa được kịp thời phát hiện, ngăn chặn ngay từ khi phát sinh; việc xử lý và công khai việc xử lý vi phạm để cảnh tỉnh, răn đe và cho người dân biết chưa kịp thời...
Thời gian qua, Bộ đã xây dựng, trình Thủ tướng ban hành Chỉ thị 11/CT-TTg ngày 23/4/2019 về một số giải pháp thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển ổn định, lành mạnh. Trong đó, chỉ đạo UBND các tỉnh thành tăng cường công tác thanh, kiểm tra và xử lý nghiêm, kịp thời các vi phạm trong đầu tư, xây dựng, kinh doanh bất động sản; kiểm tra, rà soát, công khai danh sách các dự án chủ đầu tư đã thế chấp ngân hàng, không thực hiện bảo lãnh ngân hàng, vi phạm pháp luật… Bộ cũng đã có nhiều văn bản đôn đốc các địa phương tăng cường công khai thông tin, kịp thời nắm bắt và xử lý nghiêm các vi phạm trong kinh doanh bất động sản.
Trong thời gian tới, Bộ sẽ tiếp tục đôn đốc các địa phương tập trung triển khai thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp tại Chỉ thị 11/CT-TTg; phối hợp với các địa phương tăng cường thanh, kiểm tra để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các vi phạm và xử lý nghiêm theo thẩm quyền.
