Bộ Xây dựng đang dự thảo nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số chính sách nhằm phát triển NƠXH và nhà lưu trú công nhân khu công nghiệp (KCN). Theo đề xuất, người mua, thuê mua NƠXH phải đảm bảo 2 điều kiện về nhà ở và thu nhập.
Người muốn mua phải chưa có nhà ở, đất ở thuộc sở hữu hoặc quyền sử dụng của mình; chưa được mua hoặc thuê mua NƠXH; chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà dưới mọi hình thức tại nơi sinh sống, làm việc; hoặc có nhà của mình nhưng diện tích bình quân đầu người thấp hơn mức tối thiểu do Chính phủ quy định theo từng thời kỳ và khu vực.
Người mua NƠXH phải thuộc diện thu nhập thấp; công nhân, người lao động, chuyên gia đang làm việc tại các DN trong KCN; cán bộ, công chức, viên chức thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập; hộ nghèo, cận nghèo; người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ thuộc diện được hỗ trợ cải thiện nhà ở; người đã trả lại nhà công vụ.
Với hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất và phải giải tỏa, phá dỡ nhà ở chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở, đất ở; thì không cần đáp ứng điều kiện về thu nhập.
Người thuê NƠXH không bắt buộc đáp ứng điều kiện về nhà ở và thu nhập.
Bộ Xây dựng cũng đề xuất cho DN, HTX thuê NƠXH tại KCN để cho người lao động trong đơn vị thuê lại. Những DN này phải có hợp đồng thuê mặt bằng KCN, đang sản xuất, kinh doanh trong KCN; phải có hợp đồng thuê, sử dụng lao động.
Theo Luật Nhà ở 2014, người muốn mua, thuê, thuê mua NƠXH phải đáp ứng 3 điều kiện về nhà ở, cư trú, thu nhập. Trong đó, bắt buộc có đăng ký thường trú tại địa phương nơi có NƠXH; nếu không thì phải có tạm trú từ 1 năm trở lên.
Bộ Xây dựng cho rằng quy định về điều kiện cư trú như luật hiện hành “đã không còn phù hợp trong tình hình mới, phát sinh thủ tục không cần thiết”. Quy định về 3 điều kiện nhà ở, cư trú, thu nhập dẫn đến bất cập là người thu nhập thấp muốn thuê NƠXH (không mua bán, chuyển quyền sở hữu) cũng phải thực hiện đầy đủ thủ tục, giấy tờ chứng minh.
Theo cơ quan soạn thảo, DN tại KCN có nhu cầu rất lớn về NƠXH để lo cho công nhân. Tuy nhiên, luật hiện hành chưa quy định nhóm này được hưởng chính sách thuê NƠXH.
Vì vậy, đề xuất nói trên sẽ thúc đẩy nguồn cung và cầu NƠXH, nhất là nhà cho thuê, góp phần giảm gánh nặng ngân sách cho Nhà nước, DN và người dân. Nhóm chính sách này cũng góp phần đảm bảo an sinh xã hội, cải cách thủ tục hành chính. Đ.Hòa
