Nghị định số 69/2021/NĐ-CP ngày 15/7/2021 về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư có hiệu lực từ ngày 1/9/2021, trong đó quy định rõ 3 trường hợp nhà chung cư thuộc diện phải phá dỡ để xây dựng lại, hoặc xây dựng công trình khác theo quy hoạch mà không cần sự đồng thuận của 100% cư dân.
Nghị định số 69/2021/NĐ-CP cũng nêu rõ, Nhà nước đứng ra lập quy hoạch chi tiết, chủ sở hữu nhà chung cư có trách nhiệm tham gia vào quy hoạch và được tham gia lựa chọn chủ đầu tư. Điều này sẽ tạo thuận lợi trong việc thu hút các nhà đầu tư, tăng khả năng lựa chọn được đơn vị có đủ năng lực đầu tư cải tạo, xây dựng mới chung cư cũ.
Theo thống kê của Sở Xây dựng TP HCM, trên địa bàn TP hiện có 474 chung cư (trên 27.200 căn hộ) được xây dựng trước năm 1975, trong đó có 15 chung cư nguy hiểm cấp độ D.
Đối với chung cư cấp D, đến nay TP HCM đã di dời toàn bộ 333 hộ dân ở 6 chung cư; đang di dời hộ dân ở 5 chung cư; đã tháo dỡ 4 chung cư, trong đó xây mới được 2 chung cư.
Tính đến thời điểm hiện tại, công tác cải tạo, xây dựng mới chung cư cũ đang gặp một số khó khăn, vướng mắc, như không thể đạt được sự thống nhất của 100% các chủ sở hữu; quy định bồi thường, hỗ trợ, tạm cư và tái định cư hiện hành không còn phù hợp; khó mời gọi nhà đầu tư tham gia do nhiều chung cư diện tích nhỏ, việc đầu tư xây dựng mới không có hiệu quả kinh tế. Như vậy, quy định mới được ban hành đã tháo gỡ vướng mắc, tạo thuận lợi để thành phố Hồ Chí Minh có thể xây dựng mới 13 chung cư nguy hiểm cấp độ D còn lại.
Theo Sở Xây dựng TP HCM, TP sẽ ưu tiên xây dựng mới các chung cư nguy hiểm cấp độ D. Đối với các chung cư không phải cấp D nhưng xuống cấp, hư hỏng nặng sẽ ủy quyền cho UBND các quận thực hiện phê duyệt phương án tạm cư, phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư để chuẩn bị đầu tư xây dựng.
Ngoài ra, UBND TP cũng giao nhiệm vụ cho UBND các quận lập, phê duyệt, công bố kế hoạch xây dựng và chủ trì công tác lựa chọn, công nhận chủ đầu tư các dự án xây dựng chung cư mới thay thế chung cư cũ được xây dựng trước năm 1975 trên địa bàn.
 |
Chung cư cũ số 9 Cao Bá Nhạ, quận 1, TP Hồ Chí Minh. (Ảnh: kinh tế đô thị) |
Ông Huỳnh Thanh Khiết – Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP HCM trả lời với các cơ quan báo chí, nhằm đẩy nhanh tiến độ cải tạo, xây mới chung cư cũ, Sở đã đề xuất UBND TP HCM tiếp tục thực hiện các cơ chế ưu đãi để mời gọi doanh nghiệp tham gia như miễn tiền sử dụng đất, điều chỉnh tăng chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc…; tiếp tục thực hiện ủy quyền, phân công triệt để cho UBND các quận thực hiện, kể cả các chung cư cũ xây dựng sau năm 1975; xây dựng phương thức chỉnh trang đô thị phù hợp cho việc cải tạo, xây mới các chung cư cũ không phải cấp D nhưng đã xuống cấp, cần xây dựng mới theo quy hoạch.
Trước đó, ông Lê Hòa Bình – Phó Chủ tịch UBND TP HCM cũng cho biết, việc cải tạo, xây mới chung cư cũ nằm trong chiến lược tổng thể phát triển nhà ở của thành phố 10 năm tới. Nhiệm vụ này gắn với yêu cầu đa dạng hóa sản phẩm, phát triển nhà ở phù hợp với khả năng chi trả của người dân, thực hiện an sinh xã hội và hài hòa với công tác chỉnh trang đô thị.
Được biết, UBND TP HCM đã kiến nghị cho phép nhà đầu tư tham gia xây dựng chung cư mới thay thế chung cư cũ, xuống cấp được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tiền chuyển mục đích sử dụng đất (nếu có) đối với toàn bộ diện tích đất thu hồi và giao trong phạm vi thực hiện dự án. Đồng thời cho phép UBND TP lựa chọn chủ đầu tư thực hiện xây dựng chung cư mới thay thế chung cư cũ (cấp B, C, D) theo hình thức chỉnh trang đô thị. Kiến nghị này đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý.
Theo đó, TP này sẽ xem xét, điều chỉnh tăng chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc đối với các chung cư cũ nguy hiểm, hư hỏng nặng. Khu vực trung tâm hiện hữu (bao gồm quận 1 và quận 3) ưu tiên tăng chỉ tiêu quy hoạch như dân số, hệ số sử dụng đất, mật độ xây dựng… cho các dự án cải tạo, xây dựng mới thay thế chung cư cũ trước 1975.
Khu vực 11 quận nội thành hiện hữu (bao gồm các quận 4, 5, 6, 8, 10, 11, Tân Bình, Tân Phú, Phú Nhuận, Gò Vấp và Bình Thạnh) tập trung chỉnh trang, nâng cấp đô thị theo hướng hiện đại. Tập trung hoàn thiện các dự án dở dang, ưu tiên tăng chỉ tiêu quy hoạch như dân số, hệ số sử dụng đất, mật độ xây dựng... cho các dự án cải tạo, xây dựng mới thay thế các chung cư cũ trước 1975.
