Tác động lớn thị trường bất động sản
Theo thống kê của Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), lĩnh vực hoạt động kinh doanh bất động sản đứng thứ 2 với tổng vốn đầu tư đạt 478 triệu USD, chiếm 5,6% tổng vốn các nhà đầu tư nước ngoài đã đầu tư vào 18 ngành, lĩnh vực trong 2 tháng đầu năm 2019. Cũng theo thống kê của đơn vị này, vào năm 2018, lĩnh vực bất động sản đã thu hút gần 6,6 tỉ USD vốn FDI, tăng gấp đôi so với năm 2017. Bất động sản chỉ xếp thứ 2 sau ngành công nghiệp chế biến, chế tạo.
Kịch bản dòng chảy của FDI có vẻ như đang lặp lại khi những con số khả quan được thống kê đem đến tín hiệu vui cho lĩnh vực bất động sản. Tuy nhiên, số vốn FDI ấy liệu có đủ lực để giúp bất động sản Việt Nam phát triển như kỳ vọng đề ra?
Theo Hiệp hội Bất động sản TP HCM, vốn FDI đổ vào bất động sản đứng thứ nhất tại Hà Nội và đứng thứ 2 tại TP HCM. Trong những năm gần đây, nguồn vốn FDI vào lĩnh vực bất động sản luôn đứng trong Top 3. Trước bối cảnh nguồn vốn đổ vào bất động sản đang bị hạn chế từ tín dụng ngân hàng trong nước, dòng chảy FDI đang được đánh giá là phương án hỗ trợ kịp thời và đắt giá cho các chủ đầu tư phát triển dự án.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM cho hay, vốn FDI không chỉ trở thành nguồn vốn hỗ trợ, bổ sung cho lĩnh vực bất động sản mà còn tạo ra nhiều cơ hội và giá trị cho các doanh nghiệp địa ốc.
“FDI là nguồn vốn bổ sung cực kỳ quý giá cho lĩnh vực bất động sản. Khi các doanh nghiệp trong nước tiếp nhận FDI đồng nghĩa với việc chúng ta có cơ hội tiếp nhận phong cách kiến trúc, đẳng cấp tiện ích, dịch vụ. Chúng ta học được kỹ năng về năng lực quản trị cũng như nâng cao tính minh bạch trong thông tin. Đây là tín hiệu tốt đối với các chủ đầu tư và khách hàng”, ông Châu nhấn mạnh.
Dẫn giải về sức hút của vốn FDI, ông Châu đưa ra ví dụ điển hình: “Vốn FDI còn mang tới sự dịch chuyển nguồn nhân lực đến Việt Nam. Năm 2018, chưa bao giờ phân khúc văn phòng cho thuê hạng sang tại TP HCM có tỉ lệ khai thác từ 96% trở lên và hạng B cũng trên 90%. Nhu cầu về bất động sản công nghiệp tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Dòng vốn FDI còn tạo ra tính minh bạch trong thị trường vì doanh nghiệp nước ngoài thích sự rõ ràng và nâng cao quản lý”.
Tiềm ẩn nhiều khó khăn
Lãnh đạo Hiệp hội Bất động sản TP HCM cũng cho biết, dòng vốn FDI đổ vào lĩnh vực bất động sản trong 2 tháng đầu năm 2019 cũng tương đương với cùng kỳ năm ngoái. Tất nhiên, theo xu thế những tháng còn lại của năm 2019, bất động sản sẽ tiếp tục thu hút nguồn vốn FDI mạnh hơn nữa.
Tuy nhiên, ông Lê Hoàng Châu cũng nhìn nhận, thị trường bất động sản 2 tháng đầu năm 2019 tại TP HCM không mấy tiến triển. Nhiều dự án lớn đình trệ trong khi nguồn cung vẫn cao dẫn đến việc tăng giá ở các dự án không bị vướng thủ tục. Điều này không tốt đối với thị trường. Vấn đề này có thể do cơ chế, chính sách tác động phần nào. Tuy nhiên, từ đó nhiều người có thể thấy mặc dù dòng vốn FDI vẫn đổ về lĩnh vực bất động sản nhưng có thể vẫn chưa đủ và chưa thực sự giúp cho thị trường này phát triển theo đúng kỳ vọng.
Về tác động của dòng vốn FDI đến bất động sản, nhiều chuyên gia cho rằng vẫn tiềm ẩn các rủi ro. Ví dụ: Trong quá trình hợp tác, khi không đủ nguồn vốn, doanh nghiệp lấy cớ viện lý do thủ tục khó khăn để tiến hành giảm quy mô, điều chỉnh dự án, kéo dài thời gian. Một số trường hợp doanh nghiệp nước ngoài tiến hành chuyển nhượng quỹ đất lấy lời cao hoặc mục đích chiếm dụng quỹ đất lớn ở vị trí đẹp...
Việc thu hút vốn FDI vào bất động sản còn đưa tới thách thức cho các doanh nghiệp nội cũng như đối với quốc gia khi đất là nguồn tài nguyên quý giá. Vì vậy, việc tính toán đến lợi ích lâu dài của đất nước, của các doanh nghiệp địa ốc trong nước, của môi trường sống cho các thế hệ tương lai cần được đặt lên hàng đầu, khi cân nhắc ưu đãi các dự án FDI. Để giải quyết tình trạng này, các chuyên gia bất động sản cho rằng, cơ quan quản lý cần đánh giá lại các dự án chậm triển khai hoặc thu hồi các dự án chậm tiến độ để tìm kiếm nhà đầu tư có tiềm năng...
