 |
| Thang chữa cháy chỉ vươn được đến tầng 18, trong khi rất nhiều tòa nhà cao trên 30 tầng |
Nhà thì cao, đường vào thì bé
Theo HoREA, sau hơn 15 năm đô thị hóa, đặc biệt là xu thế phát triển các dự án nhà cao tầng, TP HCM đã có những khu vực tập trung rất nhiều nhà chung cư. Không chỉ tại các quận mà các huyện tiếp giáp các quận nội thành như khu vực phía Bắc huyện Nhà Bè và huyện Bình Chánh, các tòa nhà chung cư chen nhau san sát và xu thế ngày càng có nhiều tòa nhà chung cư cao trên 30 tầng.
Thống kê toàn thành phố hiện có 474 chung cư xây dựng trước năm 1975 đã hết niên hạn sử dụng, trong đó có 70 chung cư cũ bị hư hỏng nặng, nguy hiểm cho người sử dụng. Hầu hết các chung cư này không có hệ thống phòng cháy, chữa cháy; nhiều căn hộ chung cư bị cơi nới, rào chắn, không có lối thoát hiểm, nguy cơ cháy tiềm ẩn rất đáng quan ngại;
Cùng với đó. nhiều chung cư nhà ở tái định cư; chung cư nhà ở xã hội đang bị người tiêu dùng quan ngại về chất lượng xây dựng và các tiện ích, trong đó có công trình phòng cháy, chữa cháy chất lượng thấp, hoạt động không ổn định, thiếu tin cậy;
Các chung cư nhà ở thương mại bình dân, có giá bán vừa túi tiền dành cho đối tượng người có thu nhập trung bình, thu nhập thấp, phần lớn đảm bảo được các yêu cầu về công trình phòng cháy, chữa cháy. Tuy nhiên, cũng có chung cư chưa đủ điều kiện nhưng chủ đầu tư đã đưa người dân vào sử dụng gây nguy cơ mất an toàn, kể cả về phòng cháy, chữa cháy. Các chung cư nhà ở thương mại cao cấp hạng sang được đầu tư đầy đủ các tiện ích, trong đó có công trình phòng cháy, chữa cháy. Tuy nhiên, cá biệt cũng có chung cư với danh xưng “cao cấp” nhưng mỗi sàn lại có từ 12 đến 20 căn hộ.
Theo thống kê của HoREA, từ năm 2012 đến nay, toàn thành phố đã xảy ra 35 vụ cháy tại các tòa nhà cao tầng, trong đó, có 27 vụ cháy tại các chung cư nhà ở, mà mới đây nhất là vụ cháy đã xảy ra tại chung cư nhà ở xã hội Hoàng Quân Plaza (xã An Phú Tây, huyện Bình Chánh, TP HCM) của Cty CP Tư vấn Thương mại Dịch vụ Địa ốc Hoàng Quân.
Bên cạnh đó, việc doanh nghiệp tư nhân Thăng Long (chủ đầu tư) và Cty Long Hưng Phát (đơn vị phát triển dự án) đã đưa hơn 20 hộ dân vào cư ngụ tại chung cư Bảy Hiền (số 9 Phạm Phú Thứ, phường 11, quận Tân Bình) trong tình trạng chung cư đang thi công dở dang, thi công sai giấy phép xây dựng, hệ thống phòng cháy, chữa cháy chưa sử dụng được... là một tiền lệ nguy hiểm, gây mất an toàn nghiêm trọng cho người dân…
Ngoài ra, còn có trường hợp chung cư nhà ở cao tầng lại được cấp phép xây dựng trong hẻm nên tiềm ẩn nguy cơ về an toàn thoát hiểm cho cư dân; có trường hợp cơ quan chức năng duyệt quy hoạch tổng mặt bằng chung cư nhưng thiếu dành đường vào cho xe chữa cháy phòng khi xảy ra sự cố; có trường hợp chủ đầu tư dự án chừa đường vào cho xe chữa cháy, nhưng tải trọng mặt đường không đáp ứng nên xe chữa cháy hạng nặng không thể vào được...
Nỗ lực vẫn không theo kịp… chiều cao
Theo HoREA, trong quá trình chuẩn bị đầu tư, triển khai thực hiện thi công dự án nhà chung cư, và đưa công trình vào sử dụng, để đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy khi đưa dân vào sinh sống, có liên quan mật thiết đến trách nhiệm của chủ đầu tư dự án; các đơn vị tư vấn quy hoạch, tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát thi công; các cơ quan quản lý Nhà nước, trước hết là Sở Xây dựng, Sở Quy hoạch Kiến trúc, Sở Cảnh sát Phòng cháy và chữa cháy, UBND quận, huyện...
“Về cải cách thủ tục hành chính, trong thời gian vừa qua, Sở Cảnh sát Phòng cháy và chữa cháy cũng là cơ quan đã giải quyết nhanh, kịp thời hồ sơ thẩm duyệt phòng cháy, chữa cháy các dự án của chủ đầu tư…”- Chủ tịch HoREA ông Lê Hoàng Châu cho biết.
Cũng theo ông Châu, lãnh đạo thành phố rất quan tâm công tác phòng cháy và chữa cháy tại các khu dân cư, đặc biệt là các chung cư nhà ở. Cụ thể, thành phố đã trang bị cho lực lượng phòng cháy và chữa cháy nhiều phương tiện, thiết bị hiện đại để chữa cháy nhà cao tầng như xe thang chữa cháy về lý thuyết có thể vươn đến tầng 18.
Tuy nhiên theo Chủ tịch HoREA, trong thực tế nếu xảy ra cháy thì có thể tầm với sẽ thấp hơn do khó tiếp cận mục tiêu); Bên cạnh lực lượng chữa cháy đường bộ, lực lượng chữa cháy đường thủy, còn có lực lượng chữa cháy của quân đội, của sân bay, của các khu công nghiệp và lực lượng dân phòng, tự vệ với các phương tiện chữa cháy nhỏ có thể đi vào hẻm sâu.
Ông Châu cũng cho rằng, các quy phạm pháp luật hiện hành về phòng cháy và chữa cháy hiện nay về cơ bản tương đối đầy đủ, nhưng vấn đề đặt ra là cơ chế phối hợp triển khai, tổ chức thực hiện và kiểm tra để đảm bảo trách nhiệm của các chủ đầu tư dự án, các đơn vị xây lắp, các đơn vị tư vấn quy hoạch, tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát thi công, các cơ quan quản lý Nhà nước, trước hết là Sở Xây dựng, Sở Quy hoạch Kiến trúc, Sở Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy, UBND quận, huyện.
Theo kiến nghị của HoREA, cần cập nhật đầy đủ các quy định, phù hợp với khả năng và điều kiện hiện nay vào bộ “Tiêu chuẩn Việt Nam về phòng cháy và chữa cháy” trong bộ tiêu chuẩn Việt Nam do Bộ trưởng Bộ Xây dựng quyết định ban hành “sau khi thống nhất với Bộ Công an” (theo quy định tại khoản 3 Điều 8 Luật Phòng cháy và chữa cháy 2013) để đảm bảo thống nhất hệ thống “Tiêu chuẩn Quốc gia về phòng cháy và chữa cháy được áp dụng bắt buộc” (quy định tại khoản 4.a, Điều 8 Luật Phòng cháy và chữa cháy 2013).
HoREA cũng đề nghị rút ngắn hơn nữa thời gian thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy và chữa cháy và bổ sung Sở Cảnh sát Phòng cháy và chữa cháy TP HCM và Hà Nội cũng được quyền thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy và chữa cháy công trình nhóm A; dự án công trình có chiều cao từ 100m trở lên. Đồng thời kiến nghị có cơ chế phối hợp hiệu quả các lực lượng chữa cháy của Sở Cảnh sát Phòng cháy và chữa cháy thành phố, với lực lượng phòng cháy và chữa cháy của quân đội, sân bay Tân Sơn Nhất, các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao; Về lâu dài có kế hoạch nâng cao độ tĩnh không thông thuyền các cầu trên kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè (cũng như các sông rạch nhỏ khác) vừa đảm bảo giao thông du lịch, vừa đảm bảo phòng cháy và chữa cháy bằng đường thủy.
Đặc biệt, để đáp ứng yêu cầu chữa cháy cho các tòa nhà chung cư ngày càng cao, HỏEA kiến nghị trang bị máy bay trực thăng chữa cháy cho Sở Cảnh sát Phòng cháy và chữa cháy TP HCM và Hà Nội Cùng với đó, thành phố cần xem xét phương án xây dựng hệ thống phun nước chữa cháy công suất lớn trên các tòa nhà cao tầng để vừa chữa cháy tại chỗ, vừa có thể tiếp sức chữa cháy trong khu vực lân cận;
Đối với các chủ đầu tư, HoREA kêu gọi các chủ đầu tư thực hiện Liêm - Chính, với tinh thần thượng tôn pháp luật, chấp hành nghiêm túc các quy định về đầu tư xây dựng trong thực hiện dự án nhà ở, nhà chung cư để xây dựng uy tín, thương hiệu, mang lại cho khách hàng sản phẩm nhà ở có chất lượng, coi chất lượng là danh dự của doanh nghiệp, nhiều tiện ích, thân thiện môi trường, an toàn, đặc biệt là an toàn phòng cháy và chữa cháy.
Đồng thời kiến nghị có biện pháp xử lý nghiêm minh, kể cả xử lý bằng pháp luật các trường hợp chủ đầu tư vi phạm nghiêm trọng pháp luật về phòng cháy và chữa cháy; tự ý đưa dân vào ở tại các tòa nhà chung cư chưa được nghiệm thu, chưa có công trình phòng cháy và chữa cháy, chưa đủ điều kiện đưa vào sử dụng…
