Ngày 01/6/2021, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 40/2021/TT-BTC (TT 40) hướng dẫn thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế thu nhập cá nhân (TNCN) và quản lý thuế (QLT) đối với hộ, cá nhân kinh doanh (có hiệu lực từ 1/8/2021).
Xung quanh cách tính thuế đối với hoạt động cho thuê nhà đang được dư luận quan tâm, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Đặng Ngọc Minh nhấn mạnh, các chính sách thuế đối với hoạt động cho thuê nhà không có gì thay đổi so với trước đây. TT 40 chỉ quy định một số biện pháp để đảm bảo công tác QLT sát với hoạt động cho thuê nhà, đảm bảo công bằng đối với các hoạt động kinh doanh, cũng như các hoạt động làm công ăn lương khác.
Việc QLT đối với hoạt động cho thuê nhà được thực hiện theo đúng quy định của Luật Thuế GTGT số 31/2013/QH13, Luật Thuế số 71/2014/QH14 sửa đổi các luật về thuế, trong đó có thuế TNCN. Tại các luật này có quy định: đối với các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu trong năm dương lịch từ 100 triệu đồng trở xuống thì không phải nộp thuế GTGT và thuế TNCN.
Quy định của TT 40 chỉ xác định biện pháp QLT đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh phát sinh doanh thu trong năm. Ví dụ, người cho thuê nhà có thể có nhiều hợp đồng cho thuê khác nhau, ở các địa bàn khác nhau; người cho thuê có thể là chủ sở hữu nhà, hoặc người đứng ra cho thuê có thể là người được ủy quyền. Trong trường hợp này, cơ quan thuế (CQT) phải có quy định để làm sao những người được ủy quyền, hoặc những cá nhân có phát sinh doanh thu từ hoạt động cho thuê nhà có thể xác định mức thuế phải nộp.
Tại Điều 9 TT 40 đã tạm tính doanh thu phát sinh và quyền lợi của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh sẽ được đảm bảo khi xác định lại vào năm dương lịch. Để tháo gỡ khó khăn cho người nộp thuế bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19, Nghị định 52/2021/NĐ-CP quy định hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh sẽ được giãn thời gian nộp thuế đến 31/12.
Như vậy trong năm 2021, nếu tại thời điểm 31/12 cá nhân xác định mình có doanh thu từ hoạt động cho thuê nhà bất kể bao nhiêu tháng, nhưng dưới 100 triệu đồng thì chắc chắn sẽ không phải nộp thuế.
Từ quy định chung đó, để tạo điều kiện cho CQT theo dõi, TT 40 cho phép cá nhân cho thuê nhà có thể kê khai thuế theo từng lần phát sinh (vì một người có thể có nhiều hợp đồng, cho thuê ở nhiều địa bàn khác nhau, mà việc thu thuế cho thuê nhà là thực hiện tại chi cục thuế, nơi có nhà cho thuê), hoặc cá nhân cũng có thể kê khai theo năm. Tùy thuộc vào sự lựa chọn của người cho thuê nhà, nếu muốn gọn có thể kê khai ngay, đặc biệt cá nhân được ủy quyền cho thuê nhà sẽ kê khai theo từng lần phát sinh (vì người được ủy quyền không thể biết được người ủy quyền có bao nhiều hợp đồng cho thuê nhà).
 |
Ông Đặng Ngọc Minh |
"Chúng tôi khẳng định đến hết năm dương lịch, cá nhân tổng hợp tất cả các khoản thu nhập từ hoạt động kinh doanh cho thuê nhà, nếu dưới 100 triệu đồng/năm sẽ không phải nộp thuế. Những khoản đã tạm nộp sẽ được bù trừ, hoặc sẽ được hoàn theo quy định của Nhà nước", ông Minh cho biết.
Ông có thể nói rõ hơn làm thế nào để CQT có thể thu đúng, thu đủ trong khi thực tế người cho thuê nhà có thể biến tướng hợp đồng dưới nhiều hình thức như cho mượn nhà?
- Luật QLT quy định rất rõ trách nhiệm kê khai thuế thuộc về cá nhân có hoạt động kinh doanh và phát sinh doanh thu. Bên cạnh đó, để hỗ trợ, giám sát việc kê khai nộp thuế, CQT sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền hỗ trợ; tăng cường triển khai các ứng dụng QLT điện tử; thường xuyên đối chiếu thông tin để đảm bảo việc tuân thủ của người nộp thuế.
Việc tăng cường QLT đặc biệt đối với hoạt động cho thuê nhà sẽ có tác động như thế nào đến công tác thu ngân sách thưa ông?
- Thu ngân sách từ hộ kinh doanh và cá nhân chiếm tỷ trọng không lớn trong tổng thu ngân sách. Đơn cử như năm 2020, tổng thu ngân sách khoảng 1.260.000 tỷ đồng nhưng số thu từ hoạt động của các hộ, cá nhân kinh doanh, trong đó có hoạt động cho thuê nhà chỉ có gần 4.000 tỷ đồng (chiếm khoảng 0,3% tổng số thu ngân sách nhà nước).
Chính vì vậy, việc tăng cường quản lý đối với cá nhân kinh doanh, trong đó có cá nhân cho thuê nhà không đặt nặng việc tăng thu ngân sách mà quan trọng hơn là tạo môi trường công bằng, bình đẳng với các hoạt động kinh doanh khác.
Xin cảm ơn ông!
