Nhu cầu nhà ở còn rất lớn
Theo đó, Hiệp hội Bất động sản thành phố cho rằng: Hiện nay, quy mô dân số TP HCM đã lên đến gần 13 triệu người (trong lúc số liệu thống kê chính thức thì chỉ có 8,3 triệu người), trong đó có gần 3 triệu người nhập cư, chiếm khoảng 23% dân số; có hơn 400.000 sinh viên; hàng năm có thêm hơn 50.000 cặp kết hôn mới; qua khảo sát của Sở Xây dựng, Viện Nghiên cứu phát triển thì có khoảng 500.000 hộ chưa có nhà; có khoảng 81.000 hộ cần nhà ở xã hội trong giai đoạn 2016 - 2020; trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức nhà nước tại thành phố, thì đã có khoảng 139.000 người chưa có nhà ở, cần khoảng 80.000 căn hộ; trong tổng số hơn 402.000 công nhân, lao động đang làm việc trong các khu chế xuất, khu công nghiệp của thành phố thì có đến 284.000 người (chiếm 70,6%), chỉ riêng khu vực nhà máy của Cty Pou Yuen, quận Bình Tân đã có đến 100.000 công nhân lao động, hầu hết các đối tượng nêu trên đều đang phải thuê phòng trọ, nhà trọ.
Do vậy, giải quyết nhu cầu nhà ở xã hội, nhà ở thương mại giá rẻ, trước hết là phải có nhiều căn hộ cho thuê giá rẻ, có đủ các tiện ích cơ bản và an toàn hơn cần phải được coi là nhiệm vụ chính trị của thành phố, có tính nhân văn và có ý nghĩa xã hội rất sâu sắc. Trong lúc hiện nay đang rất thiếu nhà ở xã hội cho thuê và loại căn hộ nhà ở thương mại cho thuê giá rẻ (giá thuê từ 1 - 3 triệu đồng/tháng).
TP HCM hoàn toàn có thể xây nhà từ 100 đến 300 triệu
Theo kế hoạch phát triển nhà ở xã hội của Sở Xây dựng từ nay đến năm 2020, thành phố phát triển 39 dự án với quy mô 45.000 căn hộ. Dự kiến đến năm 2020 sẽ hoàn thành đưa vào sử dụng 30.000 căn, trong đó có 20% dành để cho thuê, 60% căn hộ để bán trả góp dài hạn, 20% căn hộ dành cho chủ đầu tư bán thương mại để bù đắp chi phí; Sở Xây dựng đã xây dựng quy trình phối hợp với Bộ Xây dựng, các sở, ngành, quận, huyện theo cơ chế một cửa liên thông để giảm thời gian làm 03 thủ tục hành chính của dự án nhà ở: thẩm định thiết kế cơ sở; thẩm định thiết kế kỹ thuật; cấp phép xây dựng từ 75 ngày hiện nay xuống còn 42 ngày.
Đồng thời, từ nay đến năm 2020, thành phố sẽ xây dựng lại hoặc sửa chữa nâng cấp tối thiểu 50% trong tổng số 473 chung cư cũ đã được xây dựng từ trước năm 1975, với tổng số khoảng trên 35.000 căn hộ mới; và triển khai thực hiện các dự án di dời, tái định cư trên 20.000 căn nhà trên và ven các kênh rạch; đi đôi với xu thế của các doanh nghiệp bất động sản có sự chuyển hướng đầu tư vào phân khúc nhà ở vừa túi tiền, nhà ở giá rẻ, có giá bán khoảng từ 700 triệu đến 1 tỷ đồng.
Riêng năm 2017, TP sẽ hoàn thành 04 dự án chung cư nhà ở xã hội với tổng cộng 1.654 căn hộ tại chung cư Hạnh Phúc, 672 căn hộ; chung cư phường 15, quận Tân Bình, 168 căn hộ; cụm chung cư 35 Hồ Học Lãm, quận Bình Tân, 718 căn hộ; khu nhà ở gia đình cán bộ lực lượng vũ trang Quân khu 7 tại phường Tân Chánh Hiệp, quận 12 với 96 căn hộ.
TP HCM vẫn có thể làm được căn hộ nhà ở xã hội 30m2 (gồm 20m2 sàn và 10m2 gác lửng), có giá bán từ 100 - 200 triệu đồng/căn tại một số khu vực có điều kiện tương đồng như tỉnh Bình Dương, như đã có sẵn hệ thống hạ tầng giao thông; bên cạnh các khu công nghiệp, nơi làm việc; đã có các tiện ích, dịch vụ cơ bản như trường học, nhà trẻ, mẫu giáo, bệnh viện, khu vui chơi giải trí, thể dục thể thao, công viên; có nền địa chất vững chắc; trên cơ sở điều chỉnh quy hoạch chi tiết để dành quỹ đất làm nhà ở xã hội như tại Khu chế xuất Linh Trung I, II, III (326ha), Khu công nghệ cao (913 ha), công viên phần mềm Quang Trung (43ha), Đại học Quốc giaTP HCM (647ha; trong đó có khoảng 2/3 diện tích thuộc Bình Dương).
Riêng Khu đô thị công nghiệp cảng biển Hiệp Phước (3.600 ha) có điều kiện thuận lợi về quỹ đất nhưng do nền đất yếu, lại chưa phát triển đầy đủ hệ thống hạ tầng, dịch vụ nên chi phí đầu tư loại nhà này sẽ cao hơn; khu chế xuất Tân Thuận (320ha) cũng đã điều chỉnh quy hoạch và đã giao cho Công ty Sadeco phát triển dự án nhà ở xã hội phục vụ công nhân, lao động của khu chế xuất.
Với quỹ đất nêu trên, có thể làm được khoảng 10.000 căn hộ nhà ở xã hội 30m2 có giá bán từ 100 - 200 triệu đồng/căn, nhưng sẽ chỉ có khoảng 10.000 người mua được loại nhà này, chiếm khoảng 1% người có nhu cầu. Như vậy, đa số công nhân, lao động, người thu nhập thấp và người nhập cư sẽ không còn loại nhà này để mua, nên chưa đảm bảo công bằng xã hội và cũng chưa giải quyết được nhu cầu rất lớn của xã hội; trong lúc các khu công nghiệp, khu công nghệ cao lại cần phát triển nhiều nhà ở xã hội cho thuê thì phù hợp với nhu cầu thực tế và của các lớp công nhân, lao động tiếp theo.