Biểu hiện vi phạm tố tụng khi TAND huyện Ba Vì trả đơn kiện

Một tranh chấp đất đai giữa ông Phùng Thế Biên và ông Phùng Thế Kha đã qua hòa giải tại UBND xã Cẩm Lĩnh (huyện Ba Vì, TP Hà Nội) và hòa giải không thành. Thế nhưng, khi ông Biên làm đơn khởi kiện ra Tòa thì TAND huyện Ba Vì đã trả lại đơn vì cho rằng diện tích đất tranh chấp chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà chưa xem xét, đánh giá chứng cứ một cách toàn diện.

Năm 2009, ông Phùng Thế Biên (trú tại thôn Bằng Tạ, xã Cẩm Lĩnh) được UBND huyện Ba Vì cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với thửa đất số 78, tờ bản đồ số 02 có diện tích 31.484m2 tại khu Cái Trạ, thôn Bằng Tạ. Tuy mới được cấp Giấy, nhưng thực tế ông Biên đã sử dụng thửa đất trên từ năm 2001 sau khi trúng thầu và ký hợp đồng số 03/HĐKT/2001 với UBND xã Cẩm Lĩnh ngày 14/01/2001. Sau khi nhận thầu, ông Biên có giao kết hợp đồng thầu lại với ông Phùng Thế Khả (cùng trú tại thôn Bằng Tạ, Cẩm Lĩnh).

Đến năm 2006, ông Biên và UBND xã Cẩm Lĩnh tiếp tục ký hợp đồng giao khoán thầu số 05/HĐKT/2006 ngày 10/3/2006 đối với toàn bộ thửa đất trên. Do đã có hợp đồng số 05 mới ký với UBND xã nên hai ông ký thanh lý hợp đồng thầu lại vào ngày 21/4/2006 và ông Biên vẫn ông Khả tạm sử dụng diện tích đất của mình. Ngày 26/11/2009, ông Biên và UBND huyện ký hợp đồng thuê đất số 07/2009/HĐ-TĐ để được thuê toàn bộ thửa đất số 78 với diện tích 31.484m2 trong thời hạn 50 năm theo Dự án đã được các cấp phê duyệt. Trên cơ sở đó, ông Biên được UBND huyện Ba Vì cấp Giấy chứng nhận nói trên.

Suốt từ năm 2009 cho tới cuối năm  2012, ông Biên nhiều lần yêu cầu hoàn trả nhưng ông Khả vẫn tiếp tục chiếm giữ diện tích đất trước đây đã thầu lại. Không những thế, ông Khả còn tiến hành xây dựng nhà ở kiên cố, buộc ông Biên phải gửi đơn đến các cơ quan có thẩm quyền đề nghị đình chỉ kịp thời việc xây dựng trái phép của ông Khả và giải quyết tranh chấp giữa hai ông. Ngày 21/1/2013, dưới sự chủ trì của Phó Chủ tịch Vũ Văn Hà, UBND xã Cẩm Lĩnh đã tiến hành hòa giải nhưng không thành.

Ông Biên làm đơn khởi kiện vụ án dân sự gửi TAND huyện Ba Vì yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp quyền sử dụng đất từ tháng 1/2013. Mặc dù chưa thụ lý song TAND huyện Ba Vì đã triệu tập ông Biên nhiều lần và mãi đến ngày 13/5/2013 thì ra Thông báo số 07/TB-TA trả lại đơn khởi kiện.

Theo đó, TAND huyện cho biết, ông Khả có xuất trình cho TAND huyện 1 hợp đồng khoán thầu đất công tại thôn Bằng Tạ với diện tích 1.570m2 thuộc tờ bản đồ 02, thửa số 78 do UBND xã Cẩm Lĩnh ký. Vì vậy, diện tích đất ông Biên đòi là diện tích đất công, chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên không thuộc thẩm quyền giải quyết của TAND huyện Ba Vì.

Ông Biên đã gửi đơn khiếu nại việc trả lại đơn khởi kiện tới Chánh án TAND TP Hà Nội, Viện trưởng VKSND TP Hà Nội.

Luật sư Nguyễn Hữu Cường – Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Lạng Sơn trao đổi về vấn đề này:

Việc TAND trả lại đơn khởi kiện vì cho rằng diện tích đất đương sự đòi là diện tích đất công, chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có hợp lý không, thưa Luật sư?

Luật sư Nguyễn Hữu Cường

- Khoản 2 Điều 136 Luật Đất đai không quy định rằng cứ tranh chấp đất đai chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án. Điều luật quy định rất rõ những trường hợp không có Giấy chứng nhận nhưng có một trong các giấy tờ quy định tại khoản 1, 2, 5 Điều 50 Luật Đất đai thì vẫn thuộc thẩm quyền của Toà án.

Còn trong vụ tranh chấp giữa ông Biên với ông Khả, các biên bản hòa giải và các văn bản khác đã thể hiện rõ số tờ, số thửa trong hồ sơ địa chính, bản đồ địa chính nên tranh chấp đất đai này rõ ràng vẫn thuộc thẩm quyền của Tòa án. 

Theo Luật sư, trong trường hợp này, TAND huyện Ba Vì trả lại đơn khởi kiện thì có đúng quy định của pháp luật hiện hành không?

- Đương sự gửi đơn kiện từ tháng 01/2013 nhưng đến tận ngày 13/5/2013 TAND huyện Ba Vì mới trả lại đơn khởi kiện là đã vi phạm quy định tại Điều 167 Bộ luật Tố tụng dân sự.

Vi phạm trên xuất phát từ một việc làm rất phi lý và vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng của TAND huyện Ba Vì. Đó là không cần thụ lý vụ án đã rất tích cực thu thập chứng cứ rồi ra thông báo trả lại đơn khởi kiện. Tòa án nhận đơn khởi kiện của ông Biên kèm theo các chứng cứ về diện tích đất của ông Biên, các chứng cứ về việc hòa giải tranh chấp đất đai. Thế nhưng không cần thụ lý vụ án, TAND huyện Ba Vì đã triệu tập ông Biên nhiều lần và thu thập chứng cứ từ ông Khả (hợp đồng thầu khoán do ông Khả xuất trình).

Xin cảm ơn Luật sư!

Công Thành