Sân bay Long Thành và bài toán kết nối giao thông

(PLVN) - “Siêu dự án” sân bay Long Thành được mong chờ sẽ là cú hích cho Đồng Nai và cả vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Trong đó, Đồng Nai là tỉnh có vị trí cửa ngõ TP Hồ Chí Minh, kết nối các thành phố công nghiệp - du lịch như: Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Thuận, Lâm Đồng… 
Phối cảnh Dự án sân bay Long Thành.
Phối cảnh Dự án sân bay Long Thành.

Do vậy, hàng loạt công trình giao thông trọng điểm được triển khai tại đây hứa hẹn sẽ giúp không chỉ tỉnh Đồng Nai mà các tỉnh thuộc vùng kinh tế trọng điểm phía Nam có sức bật phát triển kinh tế mạnh mẽ.

Ngóng cổ chờ cao tốc

Theo quy hoạch, Đồng Nai có 5 tuyến cao tốc đi qua, gồm TP HCM - Long Thành - Dầu Giây, Bến Lức - Long Thành, Dầu Giây - Phan Thiết, Biên Hòa - Vũng Tàu và Dầu Giây - Liên Khương. 

Ngoài ra còn có đường Vành đai 3 và Vành đai 4 kết nối với TP HCM, Bình Dương. Tuy nhiên, đến nay chỉ mới có tuyến cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây hoàn thành và khai thác, các dự án còn lại hoặc đang ngưng trệ vì kẹt vốn, hoặc mới ở giai đoạn nghiên cứu.

Tuyến cao tốc Bến Lức - Long Thành dài gần 59km, nối từ cao tốc TP.HCM - Trung Lương với dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, tổng mức đầu tư 1.607 triệu USD, và thời gian thực hiện từ năm 2012-2017, là một trong các trục kết nối vào khu vực sân bay Long Thành. Dự án có gần 29km qua địa bàn tỉnh với gần 400 hộ dân bị ảnh hưởng.

Đồng Nai đã cơ bản hoàn thành việc giải phóng mặt bằng. Tuy nhiên, hiện tại, đoạn cuối tuyến cao tốc Bến Lức - Long Thành ở xã Phước Thái (huyện Long Thành) công trình đang dang dở. Những dầm bêtông đúc sẵn nằm đó, còn xe ủi, xe lu đứng yên trên những thảm đất đổ nền đường. 

Dự án sân bay Long Thành chụp từ trên cao.
Dự án sân bay Long Thành chụp từ trên cao.  

Báo cáo với Thủ tướng Chính phủ, ông Cao Tiến Dũng - Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai cho biết, vì chủ đầu tư chưa bố trí được nguồn vốn, nên tỉnh đã tạm ứng ngân sách chi trả cho các hộ dân gần 12 tỉ đồng. Vì vậy tỉnh mong Chính phủ có giải pháp tháo gỡ nguồn vốn để chủ đầu tư hoàn trả tiền ngân sách tỉnh đã ứng và tiếp tục thi công dự án.

Trong khi đó, tuyến cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây mới đưa vào khai thác từ năm 2015 với quy mô 4 làn xe nay đã quá tải, khiến các địa phương Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, TP.HCM lo ngại về việc kẹt xe trên cao tốc và lo cả việc kết nối đồng bộ vào dự án sân bay Long Thành.

Tương tự, ông Võ Tấn Đức - chủ tịch UBND huyện Long Thành (tỉnh Đồng Nai) cho biết, lượng xe đi trên tuyến cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây đã gấp đôi lưu lượng thiết kế, nên thường xảy ra tình trạng kẹt xe trên địa bàn huyện và nhiều đoạn quốc lộ 51. Cần kịp thời đầu tư mở rộng thêm làn xe trên cao tốc để giảm áp lực xe trên quốc lộ 51, nhất là khi tới đây sẽ có dự án sân bay Long Thành".

Dự án đang gấp rút bàn giao mặt bằng.
Dự án đang gấp rút bàn giao mặt bằng.  

Ngoài hai dự án cao tốc trên, năm 2016, Thủ tướng đã giao UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu đi dọc quốc lộ 51. Đây là dự án kết nối vào các tuyến cao tốc khác để phát triển kinh tế của cả khu vực phía Nam, trong đó có khu vực dự án sân bay Long Thành.

Do lượng xe tăng quá nhanh làm quốc lộ 51 ùn tắc nhiều nơi. Nếu sớm hoàn thiện dự án Bến Lức - Long Thành nối với Vành đai 3 thì không chỉ giảm tắc nghẽn giao thông mà còn tăng tính kết nối của khu vực Đông Nam Bộ và Tây Nam Bộ, thu hút được các nhà đầu tư, giới vận tải ra vào khu vực cảng Cái Mép - Thị Vải... riêng dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu nếu sớm thực hiện sẽ giải tỏa rất nhiều cho trục giao thông quốc lộ 51.

Mới đây, ông Cao Tiến Dũng kiến nghị Thủ tướng quan tâm bố trí nguồn vốn để đẩy nhanh tiến độ các dự án, trong đó có dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, để kết nối hạ tầng ra vào sân bay Long Thành. Theo ông Dũng, tổng mức đầu tư giai đoạn 1 dự án này khoảng 14.956 tỉ đồng. Trong đó, đoạn qua tỉnh Đồng Nai có tổng mức đầu tư 12.315 tỉ đồng và đoạn qua tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu là 2.641 tỉ đồng.

Không thể có sân bay mới tính việc kết nối

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng TP HCM, Đồng Nai, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu là trung tâm phát triển công nghiệp của đất nước. Do vậy, ngoài việc phải sớm có đất sạch làm sân bay thì Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sớm hoàn thiện báo cáo nghiên cứu khả thi, thủ tục đầu tư các dự án còn lại.

Đồng thời rà soát, đề xuất thực hiện các dự án giao thông, đảm bảo kết nối đồng bộ với sân bay Long Thành. "Đối với dự án đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, tôi yêu cầu tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu khẩn trương hoàn thiện báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, sau đó xác định rõ cơ quan nhà nước có thẩm quyền ký kết dự án. Các bộ ngành liên quan thẩm định, tính toán nguồn vốn trình Thủ tướng xem xét" - Thủ tướng chỉ đạo.

Ở một hướng kết nối khác, UBND tỉnh Đồng Nai cũng đã duyệt phương án xây dựng tuyến hương lộ 2 với điểm đầu giao quốc lộ 51 (phường An Hòa, TP Biên Hòa) và điểm cuối là huyện Nhơn Trạch để kết nối vào cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây. Hiện nay, tỉnh đang giải phóng mặt bằng làm đoạn một chiều dài khoảng 2km với tổng vốn đầu tư gần 783 tỉ đồng.

Cũng trên tuyến hương lộ 2, Đồng Nai đã duyệt phương án đầu tư xây dựng mới cầu Vàm Cái Sứt dài gần 650m với tổng mức đầu tư trên 387 tỉ đồng. Theo UBND tỉnh Đồng Nai, việc xây dựng cây cầu này để phát triển kinh tế - xã hội ven sông Đồng Nai, đồng thời giảm được lưu lượng xe đi trên quốc lộ 51 và cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây.

Ông Từ Nam Thành - giám đốc Sở GTVT tỉnh Đồng Nai - cho biết: "Các dự án địa phương đang thực hiện đã tính toán và có chiến lược, gắn kết với nhiều dự án khác. Các dự án đã và đang thực hiện kết nối vào các tuyến cao tốc với mục đích tạo ra sự phát triển kinh tế - xã hội cho địa phương và cả khu vực". Tuy nhiên, để tăng tính liên kết vùng thì vẫn phải trông chờ vào các tuyến cao tốc, quy mô hơn.

Cần xây dựng nhanh 2 tuyến nối sân bay

Hiện tại, việc triển khai các thủ tục để xây dựng 2 tuyến đường kết nối sân bay chưa thể thực hiện. Theo quy hoạch, để phục vụ xây dựng sân bay Long Thành, sẽ có 2 tuyến đường kết nối được đầu tư xây dựng. Sau khi sân bay Long Thành hoàn thành xây dựng, đây cũng sẽ là 2 tuyến đường đảm bảo kết nối giao thông cho công trình này.

Trong báo cáo nghiên cứu khả thi xây dựng sân bay Long Thành, 2 tuyến đường kết nối bao gồm tuyến đường số 1 nối từ quốc lộ 51 vào đến sân bay Long Thành và tuyến số 2 bắt đầu từ đường cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây, kết nối trực tiếp vào tuyến số 1 (song song với quốc lộ 51, trùng với tuyến cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu).

Tuyến số 1 (dài 3,8km), kết nối trục chính sân bay Long Thành (đầu phía Tây) với quốc lộ 51. Giai đoạn 1 đầu tư với quy mô 6 làn xe. Việc thực hiện giải phóng mặt bằng được thực hiện theo quy mô hoàn chỉnh (10 làn xe chạy chính và 6 làn đô thị song hành), bề rộng mặt cắt ngang thay đổi từ 85-120m.

Tuyến số 2 (dài 3,5km), kết nối tuyến số 1 với đường cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây. Quy mô mặt cắt ngang gồm 4 làn xe theo 2 nhánh chạy độc lập, song hành với cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu.

Hai tuyến đường bộ này trực tiếp phục vụ khai thác sân bay Long Thành. Tuyến số 1 còn là đường công vụ chính để ra vào thi công giai đoạn 1 của dự án. Tổng chi phí dự kiến hơn 4.800 tỷ đồng.

Theo dự kiến, giai đoạn 1 sân bay Long Thành sẽ được khởi công xây dựng vào năm 2021. Do đó, một yêu cầu cấp bách là việc xây dựng tuyến đường số 1 để phục vụ thi công dự án cần được xây dựng gấp rút. Tuy nhiên, hiện nay, việc triển khai các thủ tục để xây dựng 2 tuyến đường này lại đang gặp nhiều vướng mắc.

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai, để phục vụ xây dựng 2 tuyến đường kết nối sân bay Long Thành, Đồng Nai sẽ phải thực hiện thu hồi đất, đền bù, hỗ trợ, tái định cư đối với diện tích khoảng 136ha. Hiện nay, Đồng Nai đã chủ động thực hiện việc cắm mốc ranh giới, đưa vào kế hoạch sử dụng đất đối với 2 tuyến đường này. Mặc dù vậy, việc thu hồi đất để phục vụ xây dựng 2 tuyến đường lại chưa thể thực hiện được do dự án đầu tư xây dựng Sân bay Long Thành chưa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt nên tỉnh chưa thể ban hành quyết định thu hồi đất.

Đọc thêm