Buell’s XB và bộ 3 nguyên tắc cơ bản

Một chiếc chiến mã gọn nhẹ với hai động cơ chữ V mạnh dùng hệ thống làm mát bằng không khí.

Trong khi những chiếc xe đua 600 phân khối, động cơ 4 thì với hệ thống làm mát bằng chất lỏng đang chiếm lĩnh thị trường, rõ ràng loại xe Buell’s XB thực sự rất nổi bật. Lần đầu tiên nhìn thấy chiếc xe này, chắc hẳn bạn sẽ hơi bối rối. Một chiếc chiến mã gọn nhẹ với hai động cơ chữ V mạnh dùng hệ thống làm mát bằng không khí. Vậy chiếc xe hoạt động như thế nào?

Bell1.jpg

Câu trả lời đơn giản là rất tuyệt vời. Nhưng trước khi chúng ta tìm hiểu sâu hơn về những cảm giác tuyệt vời khi lái xe, hãy điểm qua một số đặc tính kĩ thuật của dòng xe XB này. Theo ông Erik Buell (người sáng lập ra công ty và bản thân cũng là một nhà thiết kế tài năng), khi ông và nhóm thiết kế của mình lần đầu đặt bút vẽ bản thiết kế dòng xe XB, ý định của họ là tạo ra một chiếc xe mô tô “hoạt động theo đúng ý muốn của bạn”, tức là hoạt động theo sự điều khiển của người lái  chính xác và ngay lập tức. Và cuối cùng, họ đã làm ra thứ mà họ gọi là - ba nguyên lý cơ bản mà các nhà thiết kế của Buell coi là chìa khóa để tạo nên những chiếc xe đua hoàn hảo.

Phần đầu tiên của ba nguyên lý cơ bản là sự tập trung hóa hàng loạt. Theo ông Buell, việc lắp ráp chính xác vị trí các bộ phận của chiếc xe là điều then chốt trong sản xuất. Điều này giúp lái xe chuyển hướng rất nhẹ nhàng. Một cuộc kiểm tra gắt gao đối với bất kì kiểu XB nào đều cho thấy gần như tất cả các bộ phận của xe đc sản xuất trên dây chuyền chuyên môn hóa hàng loạt, nhưng cũng có một vài trường hợp ngoại lệ. Bộ phận giảm thanh được đặt ở vị trí thấp nhất, trung tâm nhất của chiếc xe-ngay ở dưới động cơ. Thay vì thiết kế bình xăng treo cao theo kiểu truyền thống, chiếc XB chứa xăng ở trong trục của khung vành nhôm khổng lồ, cho phép một phần lớn xăng trong bình nằm ở dưới thấp, đồng thời chảy vào buồng cháy lớn hơn.(Ông Buell cho biết buồng cháy lớn hơn sẽ tạo ra nhiều năng lượng hơn cho động cơ hoạt động. Ý tưởng về khoang chứa dầu của động cơ cũng rất sáng tạo; phần phía trước của khung nhôm của xe là bình dầu, giúp Buell đoạn tuyệt với bình dầu riêng biệt vốn là đặc trưng của mọi chiếc xe Harley trong hàng thập kỉ qua. Do đó, trọng lượng dầu nằm ở một vị trí cực kì thấp, và đừng lo lắng. do dầu có trọng lượng không đáng kể nên dù được đặc ở vị trí gần trục đứng của tay xoay, nó cũng không ảnh hưởng nhiều đến khối lượng của khung xe

bell2.jpgMột lần nữa, đội thiết kế của Buell đã rất sáng tạo khi giảm thiết kế vỏ ngòai và họ đã sáng tạo ra hệ thống phanh không lực xoắn (ZTL)- một trong rất nhiều bằng phát minh của Buell. Trong một hệ thống phanh thông thường, đĩa phanh được đặt ở trục bánh xe, điều đó có nghĩa là lực phanh sẽ phải đi từ đĩa phanh, hết chiều dài của chiếc nan hoa đến lốp xe. Giải pháp của Buell là đặt chiếc đĩa phanh ở vành ngoài của bánh xe, giúp giảm quãng đường đi của lực phanh và giảm trọng lượng bánh xe mà không làm thay đổi các tiêu chuẩn khác. Đường kính rotor lớn hơn làm tăng lực đòn bẩy, và cho phép Buell chỉ phải dùng một chiếc rotor duy nhất mà không cần phải dùng một cặp như các loại xe đua khác. Trước đây, vào năm 1991, Buell đã từng là hãng sản xuất đầu tiên đưa ra chiếc môtô có phuộc võng xuống. Sự kết hợp này đã khiến cho trọng lượng vỏ ngoài của xe dòng XB giảm đến mức tối thiểu có thể. Trong buổi trưng bày, chúng ta có cơ hội để trực tiếp so sánh trọng lượng của một chiếc bánh trước XB có đĩa phanh với sản phẩm cùng loại của đối thủ cạnh tranh. Bánh xe của XB nhẹ hơn rất nhiều.

Phần cuối cùng của ToT là độ cứng của khung gầm.bell3.jpg Điều này có thể gây ngạc nhiên nhưng các kĩ sư của Buell vẫn tin rằng cái khung tốt nhất là cái khung cứng nhất. Hãy nhớ lại những chiếc khung nhôm của xe XB đã được nhắc đến ở trên. Buell cho rằng độ cứng sẽ làm việc điều khiển khung gầm xe trở nên chính xác hơn. Chúng tôi nói rằng: hãy chứng minh điều đó đi và họ đã làm được. Điều này sẽ được nhắc đến trong phần sau. Khung gầm cứng của XB được nối với bánh xe bằng hệ thống giảm sóc ở cả 2 đầu –  phuộc xe dài 43mm được quay ngược lại, và một giảm xóc nguồn từ xa tại đuôi xe. Điều này thỏa mãn những lái xe coi trọng tính năng điều chỉnh của bộ phận giảm xóc – cả phuộc xe và giảm xóc có thể điều chỉnh phù hợp để có thể chống rung, chống nẩy cũng như với tải trọng đặt trước.

Sự cải tiến cuối cùng được nhắc đến ở đây là dứt khoát. Điều đó thể hiện ở phần truyền động sau cùng. Thay vì sử dụng dây chuyền lắp ráp xích và bánh răng đặc trưng hơn, Buell đã chọn phát triển hệ thống được gọi là Hệ thống tương tác van tiết lưu tức thời Buell – một dây truyền động dây cua-roa sau cùng với một puli đệm giữ cho dây cua-roa có độ căng không đổi, được dùng để loại trừ độ giật  do độ căng dây thay đổi của hầu hết các hệ thống truyền động xích và dây cuaroa, ở bộ phận này, một đĩa xích đứng yên, và những cái khác quay theo một hình cung tạo nên độ căng khác nhau phụ thuộc vào vị trí của trục bánh sau trên cái đòn của nó. Một lợi ích khác của hệ thống truyền động dây là theo Buell, nó hoàn toàn không cần bảo dưỡng – lực căng dây không bao giờ cần phải điều chỉnh, và dây cua-roa qua kiểm tra có thể dùng lâu tới khi đi được hơn 100,000 dặm (trừ khi bị hỏng do yếu tố bên ngoài như một hòn đá rơi vào phần truyền động, hay một vài sự cố tương tự).

Phần cuối cùng của chiếc XB rõ ràng là động cơ. Cả 2 dòng XB (kiểu R thường được gọi là Firebolt và kiểu S thường được gọi là Lightening) luôn có một trong hai kiểu động cơ 9’ ( tương đương với 984 phân khối) và động cơ 12’ (tương đương 1203 phân khối). Hai động cơ này rất đơn giản, tay quay của động cơ 12’ thì ngắn hơn của động cơ 9’ một chút và đều được làm mát bằng khí hoặc dầu, với trục phân phối (trục cam) có khung ở giữa để khởi động 2 van của xilanh.

bell4.jpg
Làm thế nào để sự kết hợp những cải tiến này của Buell đi vào thực tế?

Thứ nhất, cần nói đôi điều về những kiểu mẫu khác biệt của Buell. Như đã nhắc tới ở phần trên, có 2 dòng xe XB. Hai kiểu xe này vận hành giống hệt nhau ngoại trừ một số khác biệt về vị trí ngồi lái và dáng vẻ bề ngoài. Do đó, người ta đã dành phần lớn thời gian để nghiên cứu chiếc xe Lightening, và những điều được nhắc tới ở đây cũng có thể áp dụng cho kiểu xe Firebolt. Người ta mong đợi kiểu xe Firebolt sẽ nhanh hơn và mạnh hơn khi thân xe ngắn hơn so với loại xe thể thao hiện đại 600cc, với một bộ khung gầm vững chắc.

bell8.jpg

Loại xe thể thao hiện đại thì tốt trong khi tính năng của Firebolt mới chỉ ở một mức độ nào đó, nhưng kém hơn nhiều so với mong đợi. Xe Firebolt khi cua khá chính xác và dễ dàng, cho phép ngươi lái xe có thể nhanh chóng đạt được độ nghiêng rất lớn. Một khi đã cua thì kiểu xe này của Buell vẫn giữ được thăng bằng, không cần phanh nhiều và ngay cả khi phải làm động tác hạ đầu gối và chân bạn có thể không cảm thấy rung ở khung gầm xe ngay cả khi đi trên đường gồ ghề nhưng có thể có một chút rung ở đầu xe khi giảm tốc đột ngột.

bell9.jpg

Tuy nhiên, một thay đổi nhỏ trong cách lái xe có thể giải quyết vấn đền này một cách triệt để, nên thường chú ý hơn đế giảm tốc nhẹ nhàng. Điểm mạnh của dòng Firebolt là những góc quay chặt chẽ với sự chuyển hướng thường xuyên – chiếc xe có thể chuyển từ góc nghiêng toàn phần này sang một góc khác rất nhẹ nhàng. Sự thay đổi chủ yếu trong dòng xe Buell 2007 là chuyển sang sử dụng bánh xe Pirelli, cả hai kiểu xe Firebolt và Lightning đểu vừa với phiên bản mới phổ biến của Pirelli, Diablo T. Theo các kỹ sư của cả 2 hãng này thì 2 công ty đã phối hợp với nhau để sản xuất một loại bánh xe có những tính năng phù hợp với loại Buell XB (bao gồm trọng lượng khung xe thấp), và những khẳng định này đều phù hợp với nhận định của người kiểm định xe hàng đầu của trụ sở Pirelli tại châu Âu, và với kiểu dáng của bánh xe.

Như đã nói ở trên, kiểu dáng của Diablo T rất phù hợp -  bánh xe nóng lên rất nhanh và chuyển hướng dễ dàng và có độ phanh tốt nhất.bell5.jpg Điều cơ bản là chúng hoàn toàn phù hợp với khung gầm của kiểu xe XB. Một nguyên nhân khác khiến cho chiếc XB12S thích hợp với những góc quanh là các tính năng của động cơ 5 kỳ 1203cc. Ở những nơi hẹp và khó đi, một momen quay trung bình là tốt nhất đối để chiếc XS có thể dễ dàng thóat ra khỏi một góc hẹp. Thêm vào đó , động cơ của xe khá trơn tru, dễ điều khiển và điều chỉnh, cùng với sự hoàn hảo trong lắp đặt hệ thống bơm nhiên liệu. Điều ngạc nhiên là với chiếc V-Twin 1203cc, bạn có thể phanh chậm lại khi đang vòng xe nhưng không nhiều lắm do có thể làm cho chiếc xe chạy không được trơn tru cho lắm. Ngạc nhiên là bởi vì nhiều chiếc xe V-Twins có hệ thống phanh dễ dàng. Khi hệ thống phanh chưa làm việc thỏa đáng, chúng ta hãy cùng xem hệ thống của phanh của chiếc ZTL, nhìn chung bạn có thể tự hỏi làm sao một cái rôto đơn có thể phù hợp với loại phanh đĩa đôi thông dụng hơn. Nhưng phanh của kiểu xe Buell XB thật tuyệt vời, với khả năng điều chỉnh chính xác cũng như lực phanh mạnh.

bell6.jpgDáng ngồi được thiết kế sao cho thoải mái cho một chiếc xe thể thao, đặc biệt là chiếc Lightning, với vị trí ngồi hướng về phía trước, rộng rãi, phần yên xe thật hoàn hảo, không bị trượt về đằng sau quá nhiều.  Các kỹ sư của Buell cho rằng yên của những chiếc XB cần được thiết kế theo chương trình mô phỏng kiểu dáng hiện đại trên máy tính. Một tính năng nữa của kiểu xe XB là chất lượng lái tuyệt hảo, với một sản phẩm thân thiện trong công trình của Buell. Mặc dù cũng bị rung lên và phanh lại qua những chỗ gập ghềnh nhưng chiếc XB dường như rất trơn tru khi đi qua những đường không bằng phẳng, vỉa hè. Một điểm khác biệt khiến cho Lightning được yêu thích hơn Firbolt là do kính chắn gió của mỗi loại xe. Tuy trông không đẹp bằng Firebolt, kính chắn gió của Lightning ít cản gió hơn trên đường đua, do đó đi nhanh hơn. Còn với Firebolt thì kính chắn gió lại che được cả đầu và vai, nhưng đi chậm hơn một chút so với Lightning. Vậy điểm cốt lõi là gì? Buell đã thành công khi kết hợp kiểu thiết kể khung gầm xe không chính thống với một động cơ độc đáo(ít nhất là đối với một chiếc xe thể thao) để tạo ra một phương tiện hiệu quả rõ ràng. Chắc chắn là chiếc XB12S có thể chạy nhanh hơn những chiếc khác khoảng 15 đến 20 mã lực, nhưng thực ra mà nói, sự thiếu hụt trong khả năng tăng tốc của xe không làm giảm sự phấn khích của người điều khiển, đặc biệt nếu bạn ưa thích những góc quanh hơn là những đường bằng phẳng. Chiếc XB12S có thể cua một cách dễ dàng trong khi vẫn thoải mái và dễ điều khiển, với một động cơ thích hợp khi đi trong thành phố, nơi đầy rẫy những khúc quanh.

bell7.jpg

Buell cũng tạo ra một vài thay đổi thú vị trong kiểu xe Lightning, mỗi thay đổi này hướng tới nhu cầu khác nhau của từng khách hàng. Độ cao chuẩn của kiểu xe XB thì hơi thấp và những chủ xe cao hơn thường ưa thích kiểu xe Lightning Long (XB12S) với thân xe ngắn hơn 2 inches, yên cao hơn, và dáng ngồi thoải mái hơn. Trái lại, những tay lái nào thấp hơn một chút thì thường chọn loại xe XB12Scg, kết hợp bộ phận giảm xóc được hạ thập một chút với kiểu yên tạo dáng thấp hơn khoảng 105 inches. Cuối cùng là chiếc xe mang tên City (XB9SX), được đánh giá cao với rất nhiều thay đổi nhằm tạo nên loại xe thích hợp hoàn hảo khi đi trong thành phố. Thật sự không có cơ hội để đánh giá và cảm nhận tất cả các thay đổi này nhưng thật tuyệt vời khi biết rằng Buell đang tạo ra nhiều cơ hội để khách hàng lựa chọn

  • Long Châu.

Đọc thêm