Theo Tổng cục Thống kê, mặc dù CPI tháng 8 của hai “đầu tàu” kinh tế là TP Hồ Chí Minh giảm 0,25% và Hà Nội chỉ tăng nhẹ 0,15% nhờ triển khai quỹ bình ổn giá các mặt hàng thiết yếu, nhưng vẫn không đủ sức “ghìm” mức tăng giá tại nhiều địa phương khác. Đáng chú ý, việc tăng giá học phí, giá lương thực, giá xăng dầu, giá thuốc…trong tháng 8 đã có tác động ngay, tức thì đẩy CPI cả nước tăng lên rõ rệt.
| |
| Giá lương thực có mức tăng khá mạnh trong tháng 8-2010 |
Cũng theo Tổng cục Thống kê, với việc giá cả nhiều nhóm hàng thiết yếu tăng rõ rệt, đặc biệt là sự “bất ngờ” quay đầu tăng mạnh của nhóm lương thực đã khiến cho CPI tháng 8 của cả nước tăng 0,23% so với tháng 7; tăng 8,18% so với tháng 8-2009. Với đà tăng này, CPI trong tám tháng qua đã tăng 5,08% so với tháng 12-2009 và tăng 8,61% so với cùng kỳ năm 2009.
CPI tháng 8 tăng ở 10/11 nhóm trong rổ hàng hóa chung. Dẫn đầu là nhóm giáo dục với mức tăng “kỷ lục” là 1,29%. Tiếp đến là các nhóm may mặc, mũ nón, giày dép tăng 0,51%; thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,41%; thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,38%; giao thông tăng 0,37%; hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,27%, trong đó, giá lương thực đang từ mức giảm 0,97% (tháng 7) đã tăng tới 0,67%...Tăng thấp nhất là nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng với mức 0,07%. Nhóm bưu chính viễn thông vẫn tiếp tục giảm mạnh tới 4,55%.
Tổng cục Thống kê dự báo CPI tháng 9 sẽ tiếp tục đà tăng rõ rệt của tháng 8 bởi các tác động của tăng giá xăng, giá học phí cũng như tháng 9 trùng với tháng mà nhu cầu tiêu dùng tăng cao do có khai giảng năm học mới, Quốc khánh, rằm Trung thu…
Thêm vào đó, Việt Nam đang trong mùa bão lũ và những tác động bất lợi của thiên tai tàn phá có thể sẽ là nguyên nhân khiến cung cầu các mặt hàng thiết yếu bị mất cân đối, dẫn tới giá cả tăng đột biến. Việc Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh tỷ giá giữa đồng USD và đồng Việt Nam cũng có thể là nguyên nhân khiến nhiều mặt hàng tiêu dùng thiết yếu mà Việt Nam vẫn phải nhập khẩu như sữa, thuốc, xăng dầu…tăng giá.
Chính vì vậy, theo các chuyên gia kinh tế, từ nay đến hết năm 2010, cùng với hai thành phố đầu tàu kinh tế, các thành phố lớn khác cần khẩn trương triển khai ngay mô hình quỹ bình ổn giá các mặt hàng thiết yếu.