Rằm tháng bảy ở các nước châu Á diễn ra như thế nào?

Rằm tháng bảy, hay còn được gọi là lễ “xá tội vong nhân” là một ngày lễ lớn, quan trọng trong phong tục của nhiều nước châu Á. Lễ này trùng với lễ Vu Lan, vốn là lễ báo hiếu, cũng là một trong những ngày lễ chính của Phật giáo.

Rằm tháng bảy tại Trung Quốc

Các tục lệ trong ngày rằm tháng bảy tại Trung Quốc có nhiều nét tương đồng với người Việt Nam. Thêm vào đó, người Trung Quốc còn có tục thả thuyền giấy hoặc đèn hoa đăng trên sông vào buổi tối như một cách để chỉ đường dẫn lối cho những linh hồn phiêu dạt khỏi bị lạc, biết đường trở về âm phủ trước khi cửa đóng hẳn.

Rằm tháng bảy tại Trung Quốc
 Rằm tháng bảy tại Trung Quốc

Người dân chuẩn bị những mâm cỗ thịnh soạn vào ngày rằm để dâng lên tổ tiên 3 lần mỗi ngày, buổi lễ chính vào lúc hoàng hôn. Ngoài ra, họ còn tới những ngôi chùa lớn và phát gạo cho người nghèo, đốt giấy tiền, vàng mã để cúng cho người quá cố.

Vào dịp này, ở Trung Quốc cũng thường tổ chức văn nghệ quần chúng, mời người dân địa phương đến xem, hàng ghế đầu tiên luôn là hàng ghế trống, để dành cho các linh hồn tới cùng chung vui.

Ở Bắc Kinh, đến mùa Vu Lan, người ta đi thăm viếng phần mộ của người thân đã quá cố và sửa sang, quét dọn lăng mộ. Họ cúng thực phẩm và đốt giấy tiền, vàng mã cho những người đã khuất với niềm tin rằng linh hồn người mất sẽ nhận được. Nhờ vậy mà các vong linh ấy sẽ đỡ khổ, đỡ vất vả, đồng thời không quấy rầy đến công việc làm ăn, sinh sống của người còn sống và phù hộ cho người sống được ăn nên làm ra. Ở Thượng Hải có tục thả đèn lồng hoa sen nhưng phía đuôi thuyền sẽ đốt đèn giấy có màu xanh đỏ. 

Rằm tháng bảy tại Nhật Bản

Ngày lễ rằm tháng bảy ở Nhật Bản qua nhiều đời đã dần mang thêm một nét nghĩa mới, trở thành dịp để gia đình đoàn tụ, khi đó, những người đi làm ở xa cũng sẽ quay về nhà để cả đại gia đình thăm viếng mộ tổ tiên.

Nhiều hoạt động tín ngưỡng được người Nhật tổ chức để kỷ niệm lễ hội này. Đặc biệt, lễ dâng lửa để soi đường cho linh hồn của những người đã khuất quay trở về trời. Trong lễ dâng lửa linh thiêng này, 5 đám lửa lớn sẽ được đốt trên 5 ngọn núi xung quanh Kyoto trong khoảng 1 giờ, đi kèm với các hoạt động văn hóa như múa truyền thống, cầu nguyện.

Vũ điệu Bon Odori.
Vũ điệu Bon Odori.

Vũ điệu Bon Odori là một trong những nét đặc sắc trong lễ hội Obon. Tương truyền vũ điệu này bắt nguồn từ câu chuyện của Phật tử Mokuren. Ông đã cầu xin Đức Phật giải thoát cho người mẹ quá cố của mình khỏi kiếp đày đọa dưới địa ngục. Cảm kích trước sự giúp đỡ của Phật Tổ, ông đã nhảy múa một cách vui mừng khi mẹ mình được cứu. Điệu múa Bon Odori bắt nguồn từ đó mà thành.

Nhiều hoạt động tín ngưỡng được người Nhật Bản tổ chức để kỷ niệm Lễ hội Obon này. Đặc biệt nhất là Lễ dâng lửa để soi đường cho linh hồn của những người đã khuất quay trở về trời (sau khi ghé về thăm trần thế trong dịp Obon) vào đêm 16 tháng 8. Trong Lễ dâng lửa linh thiêng này, 5 đám lửa lớn sẽ được đốt lên lần lượt ở trên 5 ngọn núi xung quanh Kyoto trong khoảng một giờ đồng hồ.

Các đám lửa được sắp xếp theo hình dạng của các chữ Hán ở năm ngọn núi, bắt đầu bằng ngọn núi chữ Đại (Daimonji), Diệu (Myo), Pháp (Ho), Thuyền (Funagata), chữ Đại nhỏ ở đỉnh núi nhỏ hơn gọi là Hidari-Daimonji, gần với Chùa Vàng, và kết thúc bằng đám lửa có hình Torii (có nghĩa là Cổng lên trời). 

Mỗi đám lửa sẽ được thắp sáng trong vòng 30 phút, trong thời gian đó mọi người sẽ gửi những lời cầu nguyện đến tổ tiên. Sau khi các đám lửa đã cháy hết, các điệu múa truyền thống là Daimoku và Sashi của Lễ hội Obon sẽ được tổ chức trong vòng một tiếng đồng hồ ở chùa Yusen-ji dưới chân các ngọn núi. Lễ hội kết thúc với nghi thức thả thuyền giấy. Các con thuyền được xếp bằng giấy rồi thả theo các con sông như là biểu tượng để tiễn đưa linh hồn những người quá cố trở về thế giới của họ.

Rằm tháng bảy tại Singapore

Rằm tháng bảy tại Singapore
 Rằm tháng bảy tại Singapore

Phong tục ngày rằm tháng bảy vẫn được gìn giữ trong cộng đồng người Hoa ở Singapore. Trong thời gian này, người dân thường làm cơm cúng, đốt tiền vàng, tới chùa, làm nhiều việc thiện. Đặc biệt, người Singapore còn kiêng kỵ những điều mang tính tâm linh như không huýt sáo, chụp ảnh, treo quần áo bên ngoài nhà, hoặc đi ngoài đường ban đêm... trong tháng bảy âm lịch.

Những buổi văn nghệ quần chúng là nét văn hóa nổi bật trong dịp lễ này. Những sân khấu dựng tạm là nơi để các ca sĩ, vũ công nghiệp dư biểu diễn. Tiền dựng rạp và thuê người biểu diễn sẽ do người dân địa phương cùng nhau quyên góp.

Rằm tháng bảy tại Malaysia

Người dân Malaysia cũng có những phong tục trong tháng bảy âm lịch gần giống với người Trung Quốc như thả đèn, đốt vàng mã... Họ thường để các vật cúng lễ bên đường vì tin rằng các hồn ma vất vưởng có thể lấy những thứ đó trên đường đi.

Các tín đồ đạo Phật cũng đến những ngôi đền để cầu nguyện cho các vong linh và đốt hình nộm vị thần cai quản địa ngục Tai Su Yeah trong ngày cuối của lễ hội.

Rằm tháng bảy tại Malaysia
Rằm tháng bảy tại Malaysia

Đọc thêm