Ứng phó với dịch bệnh Covid-19: Bài học để xử lý các vấn đề an ninh phi truyền thống

(PLVN) - Sự nỗ lực của Việt Nam, nhất là các hoạt động hợp tác quốc phòng trong ứng phó với dịch bệnh Covid-19 đã góp phần thiết thực trong xây dựng lòng tin chiến lược, củng cố vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế; đồng thời thúc đẩy việc xây dựng một khu vực ASEAN hòa bình, hợp tác, hữu nghị, ổn định và phát triển.
Đại diện Bộ Quốc phòng Việt Nam trao trang bị, vật tư y tế phòng, chống Covid-19 tặng Bộ Quốc phòng Campuchia.
Đại diện Bộ Quốc phòng Việt Nam trao trang bị, vật tư y tế phòng, chống Covid-19 tặng Bộ Quốc phòng Campuchia.

Chia sẻ với báo chí về hoạt động hợp tác quốc phòng trong ứng phó với dịch bệnh Covid-19, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng cho biết, thời điểm Việt Nam nhận chức Chủ tịch ASEAN, Chủ tịch Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN (ADMM) và Chủ tịch Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+), do  nhận thức được nguy cơ của dịch bệnh và đặc điểm quan trọng nhất của dịch bệnh Covid-19, chúng ta đưa ra quyết tâm: thứ nhất, một trong những trọng tâm hợp tác quốc phòng trong năm ASEAN 2020 là hợp tác phòng, chống dịch; thứ hai, chúng ta quyết tâm sẽ tiến hành với nội dung, thành phần đầy đủ tất cả các nội dung, sự kiện trong năm 2020 khi Việt Nam làm Chủ tịch ASEAN, chỉ có thời gian là điều chỉnh.

Trong bối cảnh đó, trước khi diễn ra ADMM Hẹp, Bộ Quốc phòng Việt Nam đã cân nhắc, tham vấn các nước và đề nghị với Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN là ra Tuyên bố chung về hợp tác phòng, chống dịch của khu vực ASEAN và tham gia phòng, chống dịch trên phạm vi toàn cầu.

Tuyên bố chung cấp Bộ trưởng thường phải chuẩn bị hơn một năm, ít nhất cũng phải 6 tháng, qua hai kỳ họp Bộ trưởng, nhưng trong tình huống như vậy chúng ta đã thúc đẩy và trong thời gian kỷ lục là hai ngày, chúng ta có được chữ ký 10 Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN với nội dung mạnh mẽ về hợp tác phòng, chống dịch bệnh.

Sự hợp tác không chỉ gói gọn trong phạm vi ASEAN mà chúng ta tuyên bố, ASEAN mong muốn và sẵn sàng hợp tác với các nước khác, đặc biệt là các đối tác để phòng, chống dịch bệnh; ủng hộ nỗ lực của Chính phủ Trung Quốc, lúc bấy giờ đang là nơi bùng phát dịch Covid-19 lớn nhất thế giới, để Trung Quốc bớt dịch bệnh và đồng thời không để dịch bệnh lan ra các quốc gia khác. Đó là tinh thần chung của tuyên bố chung.

Thực sự, thế giới đã nhìn nhận dịch bệnh là một trong những vấn đề quốc phòng, ảnh hưởng tới an nguy các quốc gia, mang tính chất toàn cầu, xuyên biên giới. Đây là nhận thức mới cho các nước thấy rằng, bên cạnh chiến tranh nóng, chiến tranh lạnh, thì gây nguy hiểm cho tính mạng con người cũng như an nguy của quốc gia có thể bắt đầu từ một con vi-rút.

Trên cơ sở báo cáo của Bộ Quốc phòng, trong hội nghị cấp cao ASEAN đặc biệt vừa qua, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đưa ra 3 đề nghị: đó là diễn tập chống dịch bệnh; xây dựng bộ quy tắc ứng phó dịch bệnh và các phiên họp đặc biệt của Bộ Quốc phòng đã được cấp cao ASEAN đồng thuận. Như vậy là chúng ta đã có hành lang pháp lý. Thời gian tới đây, chúng ta sẽ tổ chức thực hiện.

Trong khuôn khổ hợp tác quốc phòng song phương, QĐND Việt Nam đẩy mạnh hoạt động hỗ trợ quân đội các nước ứng phó dịch bệnh. Bộ Quốc phòng Việt Nam đã trao nhiều vật tư y tế, như khẩu trang, quần áo bảo hộ, găng tay y tế, dung dịch sát khuẩn... tặng Bộ Quốc phòng Trung Quốc, Lào và Cam-pu-chia nhằm sẻ chia phần nào những khó khăn với quân đội các nước trong cuộc chiến chống đại dịch. 

Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh khẳng định, ứng phó với dịch Covid-19 vừa là bảo vệ cho chúng ta, vừa đóng góp cho môi trường quốc tế và khu vực, đồng thời cũng tạo tiền lệ, bài học kinh nghiệm để chúng ta xử lý các vấn đề an ninh phi truyền thống trong tương lai. Qua dịch này là thời điểm để chúng ta có sự thay đổi cơ bản về nhận thức đối với một thách thức mới với các quốc gia cũng như đối với Quân đội. Đó là sự nguy hiểm thực sự của thách thức an ninh phi truyền thống.

Trên cơ sở đó, chúng ta phải coi đối phó với thách thức an ninh phi truyền thống, gồm có một số nội dung chứ không chỉ là dịch bệnh là nhiệm vụ thường xuyên của Quân đội. Khi động đến an nguy của đất nước và làm hại sinh mạng của người dân ở mức độ rộng thì phải coi là vấn đề quốc phòng.

Khi đã coi là nhiệm vụ quốc phòng, là nhiệm vụ thường xuyên của Quân đội thì phải có công tác nghiên cứu, nắm tình hình, hệ thống cảnh báo sớm, phải có công tác chuẩn bị và tổ chức lực lượng, huấn luyện, trang bị, hệ thống chỉ huy, chỉ đạo phù hợp và đặc biệt là phải có kết hợp quân - dân trong đối phó thách thức an ninh phi truyền thống.

Và cuối cùng, bài học quan trọng nhất là dự báo đúng tình hình và hạ quyết tâm sớm. Không chỉ từ khi mới có dịch, mà từ đầu nhiệm kỳ Quân ủy Trung ương đã xác định không chỉ là giúp dân, mà coi vấn đề này là an ninh phi truyền thống, là nhiệm vụ của Quân đội. Vì vậy, chúng ta mới chuẩn bị tốt trang bị, cử người đi học, thuốc men, các hệ thống chỉ huy phù hợp… Bài học quan trọng nhất là đánh giá đúng và quyết tâm cao của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng. 

Đọc thêm