Đây là một trong những nhiệm vụ ngành Tư pháp tập trung trong năm 2022 nhằm tạo thuận lợi cho người dân trong cấp số định danh cá nhân, cấp thẻ Bảo hiểm y tế…
Năm 2021, Bộ Tư pháp cho biết, công tác quản lý nhà nước về hộ tịch tiếp tục được tăng cường. Bộ Tư pháp, các Sở Tư pháp đã tích cực, chủ động hướng dẫn thực hiện thống nhất, với tinh thần hỗ trợ, linh hoạt tối đa về công tác khai sinh, khai tử, đăng ký kết hôn, chứng thực cho người dân, đặc biệt tại các địa phương thực hiện giãn cách xã hội; đăng ký giám hộ, chăm sóc, hỗ trợ trẻ bị mồ côi, không có người nuôi dưỡng do mất cha, mẹ, người thân thích bởi dịch bệnh Covid-19; các địa phương đã có nhiều mô hình, cách làm hay trong công tác.Trong tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, tỉnh An Giang vận dụng tối đa các hình thức tư vấn cho khoảng 900 trường hợp qua facebook của Sở Tư pháp, đường dây nóng, zalo, điện thoại, văn bản; thành phố Đà Nẵng duy trì thực hiện trao giấy khai sinh, thẻ bảo hiểm y tế, hộ khẩu tại gia đình trẻ em và công tác chính quyền thăm viếng, chia buồn và đăng ký khai tử tại gia đình công dân trên địa bàn.
Việc thực hiện Chương trình hành động quốc gia của Việt Nam về đăng ký, thống kê hộ tịch giai đoạn 2017-2024, gắn với thực hiện Luật Hộ tịch tiếp tục đạt được nhiều kết quả quan trọng; Đoàn đại biểu Bộ Tư pháp Việt Nam đã tham gia chủ động, hiệu quả vào sự thành công của Hội nghị cấp Bộ trưởng lần thứ hai về đăng ký và thống kê hộ tịch khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Việc thực hiện Đề án Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử toàn quốc được đẩy mạnh.Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử triển khai tại 63 tỉnh/thành đã ghi nhận có trên 21,2 triệu dữ liệu khai sinh với trên 6,4 triệu dữ liệu khai sinh đủ điều kiện, đã được Cơ sở dữ liệu quốc gia (CSDLQG) về dân cư cấp số định danh cá nhân; trên 2,7 triệu dữ liệu khai sinh của trẻ em dưới 6 tuổi đã được chuyển thành công sang CSDLQG về bảo hiểm để cấp thẻ BHYT; trên 4,2 triệu dữ liệu kết hôn; trên 03 triệu dữ liệu khai tử; và trên 5,6 triệu hồ sơ đăng ký các sự kiện hộ tịch khác.
Năm 2021, số lượng đăng ký khai sinh tăng cao do nhiều công dân thực hiện đăng ký mới (quá hạn) và đăng ký lại để làm căn cước công dân, cụ thể: đã thực hiện đăng ký khai sinh mới cho 2.754.290 trường hợp (tăng 33,8% so với năm 2020), đăng ký khai sinh lại cho 2.526.820 trường hợp (tăng 130% so với năm 2020) và 3.265 trường hợp khai sinh có yếu tố nước ngoài (giảm 37,7% so với năm 2020). Các cơ quan đăng ký hộ tịch cũng đã đăng ký khai tử cho tổng số 613.229 trường hợp (tăng 4,6% so với năm 2020); đăng ký kết hôn cho tổng số 501.003 cặp (giảm 20,5% so với năm 2020), trong đó có 471.377 trường hợp đăng ký mới, 26.878 trường hợp đăng ký lại và 2.748 trường hợp có yếu tố nước ngoài (giảm gần 63% so với năm 2020).
Tuy nhiên, Bộ Tư pháp nhìn nhận: vẫn còn một số vướng mắc trong quá trình sử dụng Phần mềm đăng ký, quản lý hộ tịch dùng chung (cả về vấn đề kết nối hệ thống và các tính năng của phần mềm); tiến độ cấp số định danh cá nhân khi đăng ký khai sinh trong một số trường hợp còn chậm. Chưa có sự phối hợp chủ động, chặt chẽ giữa cơ quan công an và cơ quan tư pháp cùng cấp tại địa phương, dẫn đến tình trạng tăng mạnh số vụ việc đăng ký lại khai sinh/bổ sung/cải chính hộ tịch tại nhiều địa phương khi người dân thực hiện thủ tục cấp căn cước công dân có gắn chíp. Bên cạnh đó, theo thống kê hết 2021, có 17.687công chức Tư pháp - Hộ tịch (giảm 662 người tương đương với 3,8% so với năm 2020).Nhiều địa phương, ở cấp huyện, cấp xã vẫn còn bố trí công chức làm công tác tư pháp - hộ tịch chưa có trình độ chuyên môn luật.
Năm 2022, toàn ngành Tư pháp sẽ tiếp tục triển khai thực hiện Luật Hộ tịch và các văn bản quy định chi tiết thi hành, Chương trình hành động quốc gia về đăng ký và thống kê hộ tịch; Kế hoạch của Chính phủ triển khai Thỏa thuận toàn cầu về di cư bất hợp pháp, an toàn và trật tự của Liên hợp quốc (GCM). Đẩy nhanh tiến độ Dự án xây dựng Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, tạo điều kiện để đẩy mạnh giải quyết các thủ tục đăng ký hộ tịch trên môi trường điện tử, kết nối chia sẻ dữ liệu hộ tịch cho Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và các cơ sở dữ liệu chuyên ngành khác.
Theo Nghị định 87/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định về Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, đăng ký hộ tịch trực tuyến: Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử là cơ sở dữ liệu được lập trên cơ sở tin học hóa công tác đăng ký hộ tịch, nhằm lưu giữ thông tin hộ tịch của cá nhân được đăng ký theo quy định pháp luật, bằng thiết bị số, trong môi trường mạng, thông qua phần mềm đăng ký, quản lý hộ tịch điện tử dùng chung.
Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử được xây dựng tập trung, thống nhất từ Trung ương đến địa phương. Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử được cập nhật kịp thời, đầy đủ, chính xác; duy trì hoạt động liên tục, ổn định, thông suốt, đáp ứng yêu cầu khai thác và sử dụng của các cơ quan, tổ chức, cá nhân theo quy định pháp luật.
