Du lịch biển Hải Phòng: Tiềm năng nhưng quá “bí ẩn”

Năm 2008, Hải Phòng tham gia lễ hội biển Brest (Cộng hòa Pháp), tại đây, hình ảnh về biển và du lịch biển của Hải Phòng được du khách các nước châu Âu chú ý, bởi họ nhìn thấy tiềm năng du lịch biển Hải Phòng rất  lớn. Nhưng khi đi vào chi tiết các khu du lịch biển của Hải Phòng, thông tin được đưa ra quá sơ sài khiến  du lịch biển Hải Phòng bị “kết luận” một câu: vẫn còn quá… bí ẩn.

Quảng bá: Mạnh ai nấy làm

Du lịch biển Hải Phòng trở nên nổi tiếng trong những năm gần đây chính là nhờ sự phát triển dịch vụ du lịch tại Cát Bà, Đồ Sơn chứ không có bất kỳ một động thái nào của các cơ quan liên quan. Nói như vậy, không có nghĩa là họ không làm gì cả mà là “lực bất tòng tâm”, biết là quảng bá sẽ có lợi nhưng không có điều kiện để làm quảng bá. Tại lễ hội biển Brest, Hải Phòng chỉ có “lèo tèo” vài tập gấp, tờ rơi để quảng bá trong một lễ hội tầm thế giới, nhưng nhìn lại những bộ tập gấp ấy, không có gì của Đồ Sơn, Cát Bà và cũng chẳng có gì chung của cả thành phố Hải Phòng về du lịch biển. Những bộ tập gấp được phát toàn của các doanh nghiệp gửi mang đi, giới thiệu về các khách sạn, khu resort. Còn tầm thành phố thì chỉ có vài ba chiếc ảnh và bản đồ du lịch Hải Phòng.

Theo một số người làm du lịch ở Hải Phòng, công tác quảng bá chưa xứng tầm là nguyên nhân dẫn đến tiềm năng du lịch biển của Hải Phòng vẫn nằm trong vòng “bí ẩn”. Một trong những việc chưa được làm triệt để là công tác quy hoạch quảng bá. Mục tiêu này tuy không mới nhưng vẫn chưa được để ý. Quy hoạch quảng bá tức là thành phố cần dựng lên được một “khung” quảng bá chung, các địa phương, doanh nghiệp theo đó cứ thế mà làm. Như vậy, mọi thông tin sẽ nhất quán và các doanh nghiệp có điều kiện  để liên kết với nhau. Nhưng hiện nay, hãy nhìn vào cách mà các doanh nghiệp du lịch Hải Phòng đang quảng bá: mạnh ai nấy làm,  những thế mạnh nhà mình thì không đưa vào, toàn copy những thứ được cho là đẹp của các nước trên thế giới,  nó không tạo ra được sự khác biệt giữa Hải Phòng và các tỉnh, thành phố khác. Thậm chí, nhìn những bộ tập gấp của nhiều khách sạn, lại hao hao giống của Trung Quốc. Bà Nguyễn Thị Thưởng, Việt kiều Pháp khi đến tìm hiểu cơ hội du lịch tại Hải Phòng trong lễ hội biển Brest, “buông” một câu “xanh rờn”: “thế này thì đi Trung Quốc còn hơn”.

Với loại hình du lịch biển, du khách các nước không phân biệt mà chỉ so sánh cách quảng bá và chất lượng dịch vụ. Trong khi chất lượng dịch vụ của Hải Phòng đang yếu thế thì ít nhất, quảng bá cũng phải đóng góp vào sự phát triển, nhưng hiện nay, cả hai mặt này đều kém. Khi quảng bá không có tiếng nói chung giữa cơ quan quản lý Nhà nước và các doanh nghiệp thì khó có thể tạo được thế mạnh. Hãy nhìn sang Ma-lai-xi-a, cách quảng bá của họ rất đơn giản, nhưng thống nhất từ trên xuống dưới. Dù quảng cáo của Nhà nước hay các doanh nghiệp, du khách đều tìm thấy những điểm tương đồng. Khi đã thu hút được khách đến, sự liên kết hoàn hảo giữa các doanh nghiệp sẽ tạo nên dịch vụ khép kín.

Sự kiện là cơ hội quảng bá tốt

Thông thường, các sự kiện diễn ra trước khi có một lễ hội biển nào đó sẽ thu hút du khách đến, nhưng vấn đề mấu chốt là tổ chức sự kiện như thế nào mới là điều đáng bàn. Hải Phòng có 2 điểm du lịch thường tổ chức sự kiện du lịch là Cát Bà và Đồ Sơn, song cách thức tổ chức kém cỏi cộng với việc thiếu sự giám sát truyền thông, quảng bá sau sự kiện khiến du khách thường quên ngay những sự kiện vừa mới diễn ra. Đây là điểm chung của hoạt động khai trương du lịch Cát Bà và Đồ Sơn.

Lấy việc khai trương du lịch Cát Bà là ví dụ mới thấy hết được sự yếu kém trong tổ chức lễ hội. Những gì có trong lễ hội hầu như chẳng đọng lại chút gì đối với du khách. Tuy nhiên, nhiều người vẫn cho rằng, lượng khách đến đông chứng tỏ sự kiện thành công. Điều này hoàn toàn sai lầm, bởi khách du lịch đến Cát Bà là đến với biển chứ không phải đến vì sự kiện. Còn tại Đồ Sơn, nhiều tỷ đồng được chi ra cho việc tổ chức Liên hoan du lịch, song sự kiện  cũng nhanh chóng chìm vào quên lãng vì cách làm thiếu chuyên nghiệp và đặc biệt, không thu hút được đông đảo giới truyền thông. Nhìn sang Quảng Ninh mới thấy buồn cho Hải Phòng. Lễ hội Carnaval biển của tỉnh bạn được hình thành sau lễ hội biển ở Hải Phòng, nhưng nhanh chóng trở thành sự kiện mang tầm vóc quốc tế, thu hút đông đảo giới truyền thông trong nước và nước ngoài. Điều nổi bật của lễ hội này là các nhà tổ chức đã sáng tạo đưa ra những gì đặc sắc nhất của mình, kéo được du khách tham gia cùng lễ hội. Một nguyên tắc “bất di bất dịch”: đó là thông điệp của sự kiện ấy truyền tải đến du khách những gì. Còn tại Hải Phòng, các sự kiện tương tự đều không đưa ra nổi thông điệp của mình, làm chung chung và không có gì đổi mới, như thế làm sao tạo được nét riêng biệt. Còn nữa, những vấn đề về văn hóa lại không được lồng ghép khéo léo kỹ thì không thể kéo được du khách tham gia cùng với sự kiện. Rất đông khách du lịch khi đi dự khai trương du lịch biển của Cát Bà và Đồ Sơn đều cho rằng, họ đi xem múa hát chứ không đi xem khai trương. Còn Quảng Ninh thì ngược lại, lễ hội mang tính chất đường phố, có âm hưởng màu sắc biển khơi đã tạo nên sự khác biệt và thu hút du khách.

Sự kiện sẽ là cơ hội quảng bá tốt nếu như các nhà tổ chức biết nghiên cứu tâm lý du khách và dám trao cơ hội cho các doanh nghiệp có chuyên môn, bởi có chuyên môn mới có thể xây dựng được những chương trình, lên kế hoạch sự kiện, tư vấn truyền thông, giám sát truyền thông sau sự kiện và cân đối được lượng khách. Lễ hội Carnaval của tỉnh Quảng Ninh là một lễ hội được đánh giá là hay và hiện đại nhất Việt Nam, nhưng tổ chức  sự kiện đó không phải là UBND tỉnh, cũng chẳng phải Sở Văn hóa- Thể thao và Du lịch, mà là một công ty sự kiện có năng lực phía sau. Họ lên chương trình, thuê người, tổ chức diễu hành, soạn thảo văn bản, tư vấn truyền thông… nói chung là nắm toàn bộ nội dung chương trình vào 1 đầu mối. Còn tại Hải Phòng, tuy có một vài lễ hội thuê công ty truyền thông tổ chức nhưng theo đánh giá của những người đến dự, thà cứ để địa phương tự thực hiện còn hơn. Còn nhớ Hội chọi trâu năm 2009, một công ty sự kiện cũng tham gia vào và họ “bê” luôn 1 dàn trống khai hội vào sân, trong đó đa phần là nữ giới. Trống vừa nổi lên, trên khán đài đã xuất hiện những tiếng la ó đơn vị tổ chức thiếu hiểu biết, đã phá hỏng văn hóa chọi trâu đã tồn tại lâu năm trên đất Đồ Sơn.

Du lịch biển Hải Phòng có tiềm năng không? Chắc chắn là có. Nhưng  để du lịch biển Hải Phòng vẫn còn trong vòng “bí ẩn”, đó là lỗi của các cơ quan quản lý chứ không thể đổ tại cho các doanh nghiệp được. Hãy chuyên nghiệp trong cách làm, khi ấy hiệu quả sẽ cao hơn.

Mai Phương