Trước đó, Báo Pháp luật Việt Nam đã có bài phản ánh việc Cty CP PTSC đưa máy móc thi công dự án mở rộng cầu cảng PTSC Đình Vũ trong khi còn có ý kiến phản đối của Công ty Cổ phần 19/9, doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu hàng không có công trình dầu khí liền kề về việc dự án của Cty PTSC.
Vì lý do này, UBND TP Hải Phòng đã có văn bản yêu cầu PTSC Đình Vũ tạm dừng thi công dự án để thực hiện việc kiểm tra các điều kiện cần thiết đối với việc thực hiện dự án. Từ giữa năm 2016 đến nay, liên tục trong các cuộc đối thoại với doanh nghiệp, PTSC Đình Vũ đã liên tục kiến nghị để Công ty thực hiện dự án này theo giấy phép đầu tư.
Với Cty CP 19/9, sự lo lắng rõ ràng là có căn cứ khi phần cảng mở rộng của PTSC Đình Vũ tiến sát với cầu cảng tiếp nhận xăng dầu của Công ty Cổ phần 19/9 và không đảm bảo khoảng cách an toàn tối thiểu mà pháp luật quy định. Như thế, không ai dám chắc về sự an toàn cho kho xăng khổng lồ khi xảy ra sự cố hoả hoạn khi phần cảng mở rộng của PTSC Đình Vũ đi vào hoạt động.
Về dự án gây tranh cãi này, PTSC Đình Vũ đã được Ban Quản lý khu kinh tế Hải Phòng cấy giấy chứng nhận dự án đầu tư “Cầu cảng phục vụ khu công nghiệp Đình Vũ và dịch vụ dầu khí tổng hợp”. Theo giấy phép đầu tư này, cảng của PTSC Đình Vũ là một cảng tổng hợp, bao gồm cả phần dự án đã thực hiện và phần mở rộng 80m cầu cảng về phía thượng lưu. Trong đó, dịch vụ chủ yếu là bốc xếp, vận chuyển container, có bến chuyên dùng tiếp nhận tàu 20.000 tấn.
Đối với phần mở rộng cầu cảng 80m về phía thượng lưu, hướng tiếp giáp với cầu cảng tiếp nhận xăng dầu hàng không của Cty CP 19/9 cũng được thiết kế là cảng tổng hợp, phục vụ dịch vụ bốc xếp hàng hoá vận chuyển bằng đường biển, chủ yếu là container. Khi thẩm định hồ sơ dự án này, Cục Hàng hải Việt Nam (Bộ GTVT) khẳng định, về phân loại cảng thì đây là cảng tổng hợp, bốc xếp hàng tổng hợp container phục vụ khu công nghiệp và có chức năng dịch vụ kỹ thuật dầu khí. Cũng theo Cục Hàng hải Việt Nam, khoảng cách neo đậu các tàu cập cảng của PTSC Đình Vũ và cầu cảng của Cty 19/9 từ 60 đến 75m (số liệu của UBND TP Hải Phòng là hơn 54m).
Cũng vì cái bản chất của cảng PTSC Đình Vũ là cảng tổng hợp nên khi thực hiện dự án mở rộng 80m cầu cảng tiến về phía thượng lưu, tiếp giáp với cầu cảng của Công ty 19/9 nên dự án mở rộng cầu cảng của PTSC Đình Vũ đã “vướng” phải quy định về khoảng cách an toàn của công trình dầu khí trên đất liền. Theo đó, nếu dự án của PTSC triển khai thì phải đảm bảo khoảng cách an toàn với công trình dầu khí trên đất liền, đó chính là nghĩa vụ đảm bảo khoảng cách an toàn tối thiểu 150m với cảng tiếp nhận xăng dầu và kho xăng dầu của Cty 19/9.
Khi PTSC chưa thực hiện việc mở rộng cầu cảng 80m về phía thượng lưu thì cảng của PTSC Đình Vũ có khoảng cách “an toàn” với cảng dầu khí và kho xăng dầu hàng không của Cty CP 19/9 khoảng 150m, đảm bảo khoảng cách tối thiểu theo quy định của Nghị định 13/2011/NĐ-CP về khoảng cách an toàn đối với công trình dầu khí trên đất liền.
Nhưng, khi PTSC mở rộng cầu cảng, tiến thêm 80m về phía cảng tiếp nhận xăng dầu của Cty 19/9 thì khoảng cách an toàn mà pháp luật quy định đã bị xâm phạm. Theo đại diện của Cty 19/9, khó có thể đoán biết điều gì sẽ xảy ra khi một bên đang tiếp nhận xăng dầu, một bên có các hoạt động bốc xếp hàng hoá, sự va đập của các vật liệu kim loại có thể tạo ra tia lửa điện và hậu quả thực sự khôn lường. Đó là lý do mà Cty 19/9 kiên quyết phản đối việc mở rộng cầu cảng của “hàng xóm”.
Khoảng cách vật lý cố định này cũng là vấn đề khó giải quyết nhất của PTSC Đình Vũ và cả cơ quan cấp phép đầu tư. Vì lý do khoảng cách an toàn với công trình dầu khí trên đất liền của Cty 19/9, PTSC Đình Vũ đã cam kết phần mở rộng cầu cảng 80m về phía thượng lưu sẽ không được sử dụng với chức năng bốc xếp hàng hoá tổng hợp, container mà chỉ thực hiện một chức năng duy nhất là “dịch vụ dầu khí” theo đúng như ý kiến của Bộ GTVT trình Thủ tướng Chính phủ khi báo cáo về việc này.
Trả lời về vấn đề “khoảng cách an toàn” này với nhóm phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam và VOV, đại diện của PTSC Đình Vũ đã “lờ” đi số đo khoảng cách giữa hai cầu cảng mà cho rằng, sự an toàn đã được các cơ quan chức năng về phòng cháy, chữa cháy “thẩm định”. Do đó, không có lý do gì phải lo lắng và đây cũng là căn cứ để PTSC Đình Vũ được phép thi công công trình mở rộng cầu cảng này. Với cách trả lời này, đại diện của PTSC Đình Vũ đã gián tiếp khẳng định rằng, các cơ quan có thẩm quyền nói là an toàn và cấp giấy phép đầu tư thì đương nhiên Công ty được thực hiện dự án, lỗi không thuộc về PTSC Đình Vũ!?
Có lẽ đây cũng là điểm yếu của các cơ quan nhà nước khi thẩm định, cho ý kiến và cấp phép thực hiện dự án này. Trước đó, ngày 29/5/2015, UBND TP Hải Phòng không đồng ý cho PTSC tiếp tục thực hiện dự án. Nhưng, vì lý do cơ quan chức năng đã thẩm định, đảm bảo an toàn như đại diện của PTSC Đình Vũ nêu ra, ngày 1/11/2016, UBND TP Hải Phòng lại ra thông báo cho PTSC tiếp tục thực hiện dự án và yêu cầu phải thực hiện đúng ý kiến của Bộ GTVT và Cty về việc thực hiện dự án này với chức năng là cảng dịch vụ dầu khí; đảm bảo an toàn cháy nổ nếu không sẽ đình chỉ và thu hồi dự án.
Vậy là, với cái “kết” như trên có thể thấy, quy định về khoảng cách an toàn đối với công trình dầu khí trên đất liền nêu trong Nghị định 13/2011/NĐ-CP sẽ trở thành “có mà như không”; PTSC sẽ tiếp tục xây dựng còn Công ty Cổ phần 19/9 sẽ tiếp tục kiến nghị và phản đối, thậm chí là khởi kiện PTSC cũng như các cơ quan liên quan ra toà vì đã không tuân thủ pháp luật về khoảng cách an toàn đối với công trình dầu khí trên đất liền. Điều quan trọng nhất, tất cả phải hy vọng sẽ không có một sự cố nào xảy ra để các bên liên quan phải gọi xe cứu hoả.
