Lo tai nạn máy bay thảm khốc vì nhân lực hàng không yếu kém

Cục trưởng Hàng không Việt Nam, ông Lại Xuân Thanh cho biết trong 8 tháng đầu năm xảy ra 54 sự cố gây ảnh hưởng đến an toàn bay. Các chỉ số về an toàn bay đều tăng. Tuy nhiên con số trên, theo ông Thanh “chưa nói lên điều gì”, bởi trong hàng không chỉ cần xảy ra một sai sót nhỏ có thể dẫn đến tai nạn thảm khốc.

Ông Thanh nhấn mạnh điều đáng lo ngại nổi cộm thời gian qua là số vụ gây mất an toàn bay do lỗi con người gia tăng. Cụ thể trong sáu sự cố đe dọa an toàn bay mức cao 8 tháng đầu năm đều có lỗi con người.

Điển hình như sự cố phi công tai nghe không tốt, kiểm soát viên không lưu hướng dẫn phi công Vietnam Airlines bay thì phi công Vietjet lại thực hiện huấn lệnh đó nên đã giảm phân cách độ cao, gây uy hiếp an toàn bay.

Kiểm soát viên không lưu cũng không phát hiện ra phi công Vietjet đã trả lời mình huấn lệnh đó. Vụ khác nữa là lỗi phi công nghe nhầm huấn lệnh nên đã cho máy bay lăn nhầm vào đường lăn. 

Ngoài ra, sự cố  hỏng cánh cửa máy bay Boeing 787 và vụ đuôi cánh máy bay Airbus A321 của Vietnam Airlines bị va vào cột đèn ở sân bay Tân Sơn Nhất bị rách đuôi, hỏng bánh lái; song không ai biết cho đến khi máy bay hạ cánh tại sân bay Vinh, là do lỗi từ quy trình kéo dắt máy bay, ý thức của nhân viên hàng không. "Phi công biết bị va chạm song vẫn cho máy bay bay bình thường, may mắn là máy bay vẫn hạ cánh an toàn", 

Lãnh đạo Cục Hàng không lí giải, sự cố do lỗi con người gia tăng một phần bởi ngành hàng không nước ta đang phát triển “nóng” dẫn đến thiếu đồng bộ trong nguồn nhân lực, nhiều phi công chưa có ý thức chấp hành hiệu lệnh.

Bên cạnh đó phải kể đến nguồn nhân lực (chủ yếu phi công) chưa được đào tạo sâu, sau đó xảy ra chuyện “cò kéo” nhân lực giữa các hãng hàng không, cạnh tranh không lành mạnh.

Nhắc lại vụ việc nhân viên kĩ thuật tiếp tay cho nữ tiếp viên mang 3kg vàng lên máy bay sang Hàn Quốc hồi tháng 7, ông Thanh cho rằng đây là sự việc đe dọa nghiêm trọng đến an toàn bay. Bởi nếu mang được vàng trót lọt thì cũng có thể mang theo các vũ khí nguy hiểm khác lên tàu bay: “Nhân viên kĩ thuật không có nhiệm vụ, sao vẫn được lên vị trí tổ bay?”, ông nói.

Phó thủ tướng Trương Hòa Bình đặt câu hỏi dự báo ngành hàng không sẽ tiếp tục phát triển “nóng”, vậy vai trò quản lý của nhà nước thế nào để đảm bảo hiệu quả kinh doanh nhưng vẫn an toàn. 

Với an toàn hàng không, Phó Thủ tướng đề nghị cần có những dự báo và cảnh báo chính xác. Đặc biệt các cơ quan chức năng phải xử lý nghiêm những hành vi đe dọa mất an toàn bay như tình trạng chiếu tia laze vào buồng lái máy bay, nếu xác định được lỗi cố ý phải xử lý nghiêm. Bên cạnh đó ngành hàng không cần chú trọng đến xem xét tư cách đạo đức của nhân viên khi tuyển chọn.

Trả lời câu hỏi của Phó Thủ tướng: “Rồi sự cố bị tấn công mạng tại một số sân bay vừa qua, liệu có lặp lại không?”, Cục trưởng Thanh cho biết hiện nay ngành hàng không đã chuyển sang phương thức giám sát liên tục và đối chiếu chặt chẽ hơn. Đến hiện tại, hệ thống an ninh mạng liên quan đến quản lý, điều hành bay, là an toàn.