Mất đất còn bị tòa "hành"

Bị người mua đất sửa giấy tờ chiếm dụng hơn 1.600m2 đất, vụ việc được cơ quan chức năng và Tòa án xác định rõ. Vậy nhưng qua nhiều phiên xử, các quan tòa vẫn không kết thúc được vụ việc, khiến nạn nhân “khóc ròng”.

Bán một, mất hai

Gia đình ông Trương Văn Quang (ngụ 127/1 Lê Văn Thọ, phường 11, quận Gò Vấp, TPHCM) là chủ sử dụng khoảng 1 hécta đất tại phường 12 (nay là phường 14), quận Gò Vấp. Ngày 10/11/1991, ông Quang bán 7.010m2 đất cho ông Mai Hữu Thung (SN 1959 ngụ Thích Quảng Đức, quận Phú Nhuận, TP.HCM). Hợp đồng giấy tay do Thung viết, ghi bên mua đất gồm ba người là Mai Hữu Thung, Trịnh Thanh Hoan (ngụ Hạ Hồi, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) và Tô Minh Hiếu (ngụ Nhất Chi Mai, phường 13, quận Tân Bình).

Tháng 3/1999, ông Thung viết giấy sang nhượng mới đứng tên ba người mua là Thung, ông Hiếu và Mai Hữu Bốn (em ruột Thung, thay tên ông Hoan), diện tích đất sang nhượng là 7.010m2. Thung nhờ ông Quang ký tái xác nhận và được UBND phường 12 chứng thực ngày 31/3/1999 và cùng ngày 17/5/1999, 3 người này được UBND quận Gò Vấp cấp 03 sổ đỏ.

Nhưng đáng nói là tổng diện tích 3 sổ đỏ này cộng lại lên tới 8.666m2, dư 1.656m2 so với giấy tay mua đất của ông Quang. Cụ thể: Sổ đỏ đứng tên ông Thung rộng 4.039m2; sổ đứng tên ông Hiếu là 2.681m2 và sổ đứng tên ông Bốn với 1.946m2. Ngày 23/6/2000, cả ba lập hợp đồng bán 6.562m2 đất cho ông Bùi Quốc Tuân (ngụ Gò Vấp) và ngay trong ngày ông Tuân được cấp sổ đỏ rồi phân lô bán cho hàng chục người.

Phát hiện mất 1.656m2 đất, ông Quang khiếu nại ra UBND phường 12. Tại phường, ông Thung đưa ra đến hai tờ giấy viết tay: một tờ sang nhượng đất ngày 10/11/1991 với diện tích 8.010m2 và một tờ tái xác nhận ngày 31/3/1999 tại UBND phường 12 với diện tích 7.810m2. Ông Thung còn đưa ra nhiều lý do như đo đất bằng dây nên không chính xác, mua thêm đất của con ông Quang…

Sau khi kiểm tra, UBND phường 12 kết luận: Căn cứ sổ lưu tại UBND Phường, ông Quang tái xác nhận sang nhượng cho ba ông Thung - Bốn - Hiếu là 7.010m2. Trong khi diện tích ba sổ đỏ đến 8.666m2, chênh hơn 1.600m2.

Ông Quang bức xúc: “Tôi ký giấy bán cho 7.010m2 nhưng ông Thung đã gian dối để cho ra hai con số khác nhau 7.810m2 rồi 8.010m2. Đến khi cấp sổ đỏ thì diện tích vọt lên 8.666m2 . Tôi khẳng định, con số 7.810m2 là do Thung sửa số “0” thành số “8”. Thung tiếp tục sửa từ 7.810m2 lên 8.010m2 (sửa số “7” thành số “8” )”.

Hết “ngâm” đến trả

Giải quyết vụ việc, UBND quận Gò Vấp  cũng xác định: Khi lập thủ tục đăng ký, phía ông Thung đã tự ý sửa đổi giấy tờ để chiếm thêm diện tích đất ngoài diện tích đã mua của ông Quang. Ngày 29/7/2005, UBND quận Gò Vấp quyết định thu hồi và hủy bỏ sổ đỏ đã cấp cho ông Bùi Quốc Tuân. Thấy ba sổ đỏ đã cấp cho ông Thung - Hiếu – Bốn chưa được giải quyết để trả lại đất cho mình nên ông Quang tiếp tục khiếu nại.

Ngày 5/5/2006, UBND quận Gò Vấp có Văn bản số 501 khẳng định giữa giấy tay chuyển nhượng đất ngày 10/11/1991 với ba sổ đỏ mà UBND quận Gò Vấp cấp cho các ông Thung - Hiếu - Bốn chênh lệch 1.656m2. Lẽ ra, phải chuyển cơ quan điều tra để làm rõ có dấu hiệu dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự hay không thì UBND quận lại hướng dẫn ông Quang khởi kiện dân sự tại tòa án.

Ngày 26/12/2003, ông Quang khởi kiện ông Thung. TAND quận Gò Vấp thụ lý, mời các bên lên làm việc và ông Thung thừa nhận có việc sửa chữa và xin chịu trách nhiệm. Vậy nhưng, thay vì xét xử để làm rõ trách nhiệm của bên vi phạm thì vụ việc bị Tòa “ngâm” gần 5 năm.

Sau nhiều ý kiến chỉ đạo của TAND, Viện KSND, Ban pháp chế HĐND TP HCM gửi Chánh án TAND quận Gò Vấp, vụ án mới được được ra xét xử vào ngày 25/11/2008. Bản án nhận định bị đơn Thung đã có sửa chữa diện tích đất nhằm đăng ký quyền sử dụng nhiều hơn phần đất đã sang nhượng.

Trong số 1.656m2 có 767,4m2  ông Thung đã bán cho người khác; còn 888,6m2 do ông Bốn đứng tên sổ đỏ. Để tránh thiệt hại cho người mua đất cất nhà, Tòa án buộc ông Thung phải hoàn trả cho ông Quang 4,22 tỷ đồng tương đương 767,4m2 đã sang nhượng; buộc ông Bốn trả cho ông Quang 888,6m2. Bản án này các bên đều kháng cáo.

TAND TP HCM xét xử phúc thẩm và tuyên hủy án sơ thẩm do vi phạm tố tụng. Từ đó, ông Quang rơi vào ma trận vòng lẩn quẩn sơ thẩm, phúc thẩm hủy trả về sơ thẩm. Đáng nói là có 4 bản án đều xác định ông Thung là người có hành vi tự sửa diện tích để chiếm đoạt 1.656m2 đất của ông Quang, nhưng các bản án đều bị hủy do những lỗi vi phạm thủ tục tố tụng không đáng có, khiến hơn 9 năm đi kiện ông Quang mòn mỏi ngồi đợi TAND quận Gò Vấp sơ thẩm lại từ đầu.

Trung Duy