Cấp đất dự án chồng lấn đất người dân
Trong quá trình thực hiện các quy định của pháp luật về đất đai, đầu tư, xây dựng, phát triển trồng rừng, UBND tỉnh Hòa Bình đã giao 10 dự án đất trồng rừng cho các doanh nghiệp thực hiện theo kế hoạch phát triển kinh tế của tỉnh. Bên cạnh việc thực hiện trình tự, thủ tục về đất đai được các cơ quan chức năng thẩm định, trình và được UBND tỉnh quyết định cho thuê đất, hàng loạt tồn tại, vi phạm trong quá trình thực hiện đã được Thanh tra tỉnh Hòa Bình vạch rõ.
 |
Ảnh minh họa. |
Theo đó, tại dự án Trồng rừng phòng hộ kết hợp du lịch sinh thái tại xóm Rãnh, xóm Phủ, xã Toàn Sơn, huyện Đà Bắc do Công ty CP Năng lượng xanh Hòa Bình thực hiện, dự án còn chậm tiến độ thực hiện hoạt động đầu tư liên quan đến mục tiêu kết hợp du lịch sinh thái trên diện tích 126,8ha.
Theo báo cáo công ty đã nộp hồ sơ xin thẩm định nhiệm vụ quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 dự án Công viên rừng Hòa Bình thuộc dự án Trồng rừng phòng hộ kết hợp với du lịch sinh thái và chuyển mục đích sử dụng rừng với diện tích gần 20ha để đầu tư hạ tầng, phát triển du lịch theo tiêu dự án ban đầu.
Tại dự án trồng và phát triển rừng tại xã Tây Phong, huyện Cao Phong và xã Mỹ Hòa, xã Quy Hậu (nay sáp nhập về thị trấn Mãn Đức), huyện Tân Lạc do Công ty CP Lâm Quế thực hiện, Công ty này mới chỉ sử dụng một phần diện tích được giao, do đất của dự án đang chồng lấn vào đất ở khoảng 0,499ha, đất rừng sản xuất, đất rừng phòng hộ và việc bao chiếm của các hộ dân sinh sống tại các xã Mỹ Hòa, Quy Hậu, huyện Tân Lạc và xã Tây Phong, huyện Cao Phong.
Qúa trình thanh tra dự án trồng rừng nguyên liệu, khoanh nuôi tái sinh, bảo vệ rừng tại xã Tân Minh, huyện Đà Bắc do Công ty CP Phú Thịnh thực hiện, Thanh tra tỉnh kết luận dự án còn chậm triển khai thực hiện các nội dung đầu tư đã được phê duyệt tại các xóm: Mít, Diều Bồ, Ênh, Tát, Diều Luông.
Nguyên nhân một phần do UBND tỉnh giao chồng lấn vào đất rừng theo Nghị định 02 ngày 15/1/1994 của Chính phủ và Quyết định số 672 ngày 28/4/2006 của Thủ tướng Chính phủ với diện tích theo báo cáo UBND xã Tân Minh khoảng 438,5ha, đã giao cho các hộ dân từ trước khi thực hiện dự án và chưa thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng đối với phần diện tích đất chồng lấn với đất đã giao cho dân rừng theo Nghị định 02 ngày 15/1/1994. Qua thời gian dài nhiều lần rà soát, hoàn thiện các thủ tục về đất cây rừng đã tái sinh, hiện đã thành rừng tự nhiên tái sinh, do đó công ty không triển khai thực hiện được các nội dung đầu tư đất đã giao.
Tại dự án trồng rừng nguyên liệu ở các xã Trung Thành, Mường Chiềng, Tân Minh, huyện Đà Bắc do Công ty TNHH Một thành viên D&G Hòa Bình làm chủ đầu tư, Thanh tra tỉnh phát hiện chủ đầu tư chậm triển khai dự án theo nội dung đầu tư tại 2 xã Trung Thành, Mường Chiềng và một số xóm tại xã Tân Minh.
Nguyên nhân là do một phần diện tích dự án đã giao cho Công ty chồng lấn vào đất rừng của dân theo Nghị định 02/NĐ-CP, với tổng diện tích khoảng 748,75ha đất đã giao cho các hộ dân từ trước khi thực hiện dự án và công ty chưa thực hiện bồi thường, hỗ trợ người dân.
Tại dự án trồng rừng nguyên liệu tại 10 xã thuộc huyện Cao Phong cũng do Công ty D&G Hòa Bình làm chủ đầu tư, Thanh tra tỉnh phát hiện dự án chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và ký hợp đồng thuê tại xã Bắc Phong, do có tranh chấp với Công ty CP Thủy điện Văn Hồng xây dựng thủy điện Suối Tráng với diện tích đất được giao 570,44ha.
Thanh tra tỉnh cũng phát hiện dự án chậm triển khai tại các xã Nam Phong, Dũng Phong, Thung Nai và Thu Phong là do UBND tỉnh cấp trùng vào đất ở, đất cây lâu năm, hàng năm khác, đất đã được cấp cho dân theo Nghị định 02/NĐ-CP với tổng diện tích thuộc 9 xã khoảng 346,2ha.
Đồng thời, UBND tỉnh còn cấp đất dự án này chồng lấn vào đất của Công ty Lâm nghiệp Hòa Bình diện tích khoảng 255,3ha; cấp vào đất ở, đất trồng cây hàng năm khác của 8 hộ gia đình tại xóm Đúng Thá, xóm Nau, xã Thu Phong khoảng 3,5ha và toàn bộ diện tích 155,51 ha tại UBND xã Dũng Phong chưa trả lại đất cho công ty.
Nhiều dự án sử dụng đất sai mục đích
Quá trình thanh tra dự án trồng rừng, bảo vệ rừng đầu nguồn và khai thác du lịch sinh thái Thác Thăng Thiên tại xóm xã Mông Hóa, TP Hòa Bình do Công ty TNHH thương mại và du lịch Thành Thắng (nay là Công ty CP thương mại và Du lịch Thành Thắng) thực hiện, Thanh tra tỉnh phát hiện chủ đầu tư đã xây dựng các hạng mục hạ tầng trên đất khi chưa có giấy phép xây dựng,
Phía chủ đầu tư có văn bản đề nghị thẩm định nhiệm vụ thiết kế đồ án Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, tuy nhiên do ranh giới đất đã được giao có một phần chồng lấn vào ranh giới đất Vườn quốc gia Ba Vì diện tích khoảng 36,12ha thuộc quy hoạch đất rừng đặc dụng.
Dự án Trồng rừng nguyên liệu giấy tại xóm Hào Phong, xã Lý Hào (nay là xã Tú Lý), huyện Đà Bắc do Công ty CP thương mại Lương Sơn thực hiện, tại thời điểm thanh tra công ty mới chỉ sử dụng một phần diện tích đất được giao, hiện có khoảng 91ha của 17 hộ dân đang trồng cây nông, lâm nghiệp, chủ đầu tư chưa thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ với phần diện tích trên.
Tại dự án trồng rừng phòng hộ kết hợp kinh tế tạo vùng nguyên liệu tập trung tại 2 xóm Táu Nà và xóm Cun, xã Cun Pheo, huyện Mai Châu do Công ty TNHH xuất nhập khẩu Mai Bình thực hiện, công ty này chưa triển khai thực hiện dự án trên toàn bộ diện tích đã thuê mà mới chỉ triển khai một phần dự án.
Bên cạnh đó, công tác quản lý, bảo vệ đất đã giao còn chưa sát, tại thời điểm kiểm tra trên đất còn khoảng 50 hộ dân tộc Mông xâm canh, xâm cư trên phần đất dự án đã được giao, công ty còn đang trồng khoảng 320ha cây sắn sai mục đích sử dụng đất được Nhà nước cho thuê.
Kiến nghị kiểm điểm làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân
Theo Thanh tra tỉnh Hòa Bình, các thiếu sót, tồn tại nêu trên trách nhiệm thuộc về Chủ đầu tư trong việc quản lý đầu tư dự án. Sở TN&MT, UBND các huyện Cao Phong, Đà Bắc, Tân Lạc trong việc tham mưu cho UBND tỉnh khi cho thuê đất còn có diện tích chồng lấn với tổ chức, cá nhân.
Từ đó, Thanh tra tỉnh Hoà Bình kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở TN&MT, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Kế hoạch và Đầu tư, UBND các huyện Cao Phong, Đà Bắc, Tân Lạc, Mai Châu, thành phố Hòa Bình tiến hành rà soát lại toàn bộ diện tích đất đã giao cho Công ty TNHH Một thành viên D&G Hòa Bình, Công ty Cổ phần Phú Thịnh và Công ty Cổ phần Lâm Quế còn chồng lấn vào đất ở, đất đã giao cho các hộ dân theo Nghị định số 02/NĐ CP để trả lại đất cho các hộ dân; rà soát, xác định lại diện tích đất UBND tỉnh đã giao cho công ty nhưng UBND các huyện Cao Phong, Đà Bắc cấp chồng cho các hộ dân theo Quyết định số 672/QĐ-TTg.
Đồng thời, rà soát và thực hiện trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật để thu hồi 137,3ha đất dự án tại xóm Cun, xã Cun Pheo, huyện Mai Châu của Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Mai Bình do công ty không thực hiện dự án từ năm 2014 đến nay.
Bên cạnh đó, rà soát và thực hiện trình tự, thủ tục thu hồi và trả lại Vườn Quốc gia Ba Vì 36,12 ha đất rừng đặc dụng đã cấp cho Công ty Cổ phần Thương mại và Du lịch Thành Thắng trồng lấn vào ranh giới đất Vườn Quốc gia Ba Vì.
Thanh tra tỉnh Hoà Bình cũng kiến nghị rà soát hiện trạng sử dụng đất đối chiếu với Bản đồ quy hoạch 03 loại rừng giai đoạn 2017-2025, định hướng đến năm 2030 theo Quyết định số 3042 ngày 27/12/2018 của UBND tỉnh Hòa Bình hiện trạng thực tế trên phần đất thực hiện dự án để xác định diện tích nào có thể trồng rừng, diện tích nào phải khoanh nuôi, bảo vệ làm cơ sở xác định lại định hướng đầu tư dự án cho các năm tiếp theo đối với các dự án của Cty TNHH MTV D&G Hòa Bình, Cty Phú Thịnh, Cty CP Lâm Quế và Cty Thành Thắng thực hiện.
Theo dõi tiến độ thực hiện dự án của Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Mai Bình tại xóm Táu Nà, xã Cun Pheo, huyện Mai Châu, trường hợp không hoàn thành dự án theo đúng tiến độ, thì tiến hành các trình tự, thủ tục chấm dứt hoạt động của dự án, đồng thời thu hồi đất theo quy định…
Đặc biệt, Thanh tra tỉnh kiến nghị UBND tỉnh Hòa Bình chỉ đạo Sở TN&MT, UBND các huyện: Cao Phong, Đà Bắc, Tân Lạc kiểm điểm làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân, nếu đến mức xem xét kỷ luật, thi xem xét xử lý theo thẩm quyền đối với các khuyết điểm, thiếu sót, tồn tại trong việc tham mưu cho UBND tỉnh cấp khoảng 1.792 ha đất cho Công ty TNHH Một thành viên D&G Hòa Bình, Công ty Cổ phần Phú Thịnh và Công ty Cổ phần Lâm Quế nhưng chồng lấn vào đất ở, đất rừng phòng hộ, đất đã giao cho các hộ dân theo Nghị định số 02/NĐ-CP ngày 15/01/1994 của Chính phủ, đất của Công ty Lâm nghiệp Hòa Bình.
Qúa trình thực hiện các kiến nghị nêu trên và có báo cáo về Thanh tra tỉnh trước ngày 15/5/2022.
