Sức khỏe sinh sản không chỉ là một khía cạnh quan trọng của sức khỏe con người mà còn là yếu tố quyết định chất lượng cuộc sống và sự phát triển bền vững của xã hội. Trong bối cảnh hiện đại, khi các vấn đề như KHHGĐ, sức khỏe tình dục và bình đẳng giới ngày càng được chú trọng, chăm sóc SKSS trở thành một nhu cầu thiết yếu, không chỉ đối với phụ nữ mà còn đối với nam giới và trẻ em. Thông qua công việc nâng cao nhận thức, cung cấp dịch vụ y tế chất lượng và đảm bảo quyền tiếp cận công bằng, chăm sóc SKSS góp phần tạo nên một thế hệ khỏe mạnh, hạnh phúc và tràn đầy năng lượng.
Nhận thấy tầm quan trọng đó, thời gian qua ngành Y tế và ngành Dân số tỉnh Nghệ An đã và đang đẩy mạnh công tác tuyên truyền, chăm sóc SKSS để nâng cao hơn nữa chất lượng dân số của địa phương.
Ông Hoàng Đình Tùng, Chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình Nghệ An cho biết, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới, đại bộ phận nhân dân ngày càng hiểu và tự nguyện hơn trong thực hiện chính sách dân số và phát triển.
Năm 2024, công tác dân số và phát triển của tỉnh Nghệ An tiếp tục nhận được sự quan tâm của Cục Dân số; lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời của cấp ủy Đảng, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở và phối hợp tích cực của các ban, ngành, đoàn thể các cấp, tạo điều kiện thuận lợi cho ngành dân số tập trung triển khai và tổ chức thực hiện các hoạt động.
Xác định tuyên truyền là nhiệm vụ trọng tâm và xuyên suốt trong công tác chăm sóc SKSS, ngay từ đầu năm 2024, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình Nghệ An đã tập trung xây dựng kế hoạch định hướng truyền thông, tăng cường phối hợp với các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương mở các chuyên trang, đăng tải nội dung thông tin về các hoạt động, công tác chăm sóc SKSS để nâng cao chất lượng dân số của tỉnh, nhờ đó, những chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về Dân số/KHHGĐ đã đi vào cuộc sống của người dân một cách có hiệu quả.
Song song với việc truyền thông trên các cơ quan báo chí, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình Nghệ An cũng đẩy mạnh công tác tuyên truyền trên các trang mạng xã hội như facebook, zalo, tiktok... Đến nay, 100% trung tâm y tế của các huyện, thành thị trên toàn tỉnh Nghệ An đều có trang facebook tuyên truyền về dân số, y tế của đơn vị.
“Các đơn vị từ xã đến huyện đều có sự kết nối chặt chẽ với chúng tôi qua trang facebook "Dân số Nghệ An" và các trang thông tin truyền thông y tế - dân số của các huyện, thành, thị đã phản ánh kịp thời các hoạt động, công tác tuyên truyền, cung cấp thông tin chính thống đến người dân trên không gian mạng diễn ra liên tục. Đây là kênh tuyên truyền hiện đại, có khả năng tương tác, lan tỏa đến đông đảo người dân” - ông Tùng cho hay.
Bên cạnh đó, các hoạt động truyền thông tư vấn cộng đồng về chăm sóc SKSS – KHHGĐ cũng được triển khai thường xuyên, có hiệu quả. Trong năm 2024, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình Nghệ An tổ chức 21 cuộc nói chuyện chuyên đề về kiến thức và kỹ năng chăm sóc SKSS, nâng cao chất lượng dân số, xây dựng gia đình hạnh phúc cho cộng đồng, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ với 6.300 người tham gia; 42 cuộc ngoại khóa về các nội dung chăm sóc SKSS, phòng tránh mang thai ngoài ý muốn, phòng chống xâm hại tình dục và bạo lực học đường cho 21.000 học sinh trong các trường THPT và THCS tại nhiều huyện trong tỉnh.
 |
Thường xuyên tổ chức các cuộc thi liên quan đến chăm sóc SKSS tại các trường học để nâng cao nhận thức của các em học sinh. |
Phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Nghệ An tổ chức thành công 3 cuộc thi Rung chuông vàng với chủ đề "Tìm hiểu kiến thức và kỹ năng về chăm sóc SKSS cho vị thành niên/thanh niên". Phối hợp với Ban chỉ đạo công tác dân số và phát triển, trung tâm y tế các huyện tổ chức thành công các chương trình truyền thông trọng điểm, các ngày lễ lớn trong năm 2024 như: “Lễ phát động Chiến dịch truyền thông lồng ghép cung cấp dịch vụ Chăm sóc sức khỏe sinh sản/Kế hoạch hóa gia đình và nâng cao chất lượng Dân số” tại Kỳ Sơn; Chương trình truyền thông hưởng ứng “Ngày Tránh thai thế giới 26/9” tại huyện Đô Lương; Ngày Quốc tế trẻ em gái 11/10” ở Tân Kỳ; Chương trình truyền thông hưởng ứng “Ngày Tan máu bẩm sinh” tại huyện Con cuông; Lễ phát động hưởng ứng Tháng hành động quốc gia về dân số tại Thanh Chương.
Theo Bác sĩ Trần Anh Tú, Trưởng Trung tâm sàng lọc chuẩn đoán trước sinh và sơ sinh - Bệnh viện Sản nhi Nghệ An, năm 2024, Trung tâm đã tổ chức khám cho 46.000 người (tỷ lệ thực hiện đạt 102%). Trong đó, tiến hành sàng lọc trước sinh cho 2.730 người, sàng lọc sơ sinh cho 10.100 người và tiến hành thủ thuật chuẩn đoán trước sinh cho 304 người.
 |
| Nhiều người dân đã chủ động tới bệnh viện để khám sàng lọc chuẩn đoán trước sinh. |
Những số liệu trên là minh chứng rõ nét cho những nỗ lực không biết mệt mỏi trong công tác chăm sóc SKSS của toàn ngành Dân số và ngành Y tế Nghệ An, góp phần nâng cao nhận thức, tư duy của người dân trong việc thực hiện KHHGĐ, tự bảo vệ SKSS để xây dựng cuộc sống chất lượng, bền vững.
Ông Hoàng Đình Tùng, Chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình Nghệ An cũng cho biết thêm, mặc dù công tác chăm sóc SKSS đã được đẩy mạnh và thực hiện có hiệu quả, giúp nâng cao chất lượng dân số của tỉnh. Tuy nhiên, vẫn còn đó những khó khăn và thách thức khi mức sinh, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên và tỷ số mất cân bằng giới tính khi sinh của tỉnh vẫn ở mức cao.
Theo báo cáo thống kê của ngành dân số tỉnh Nghệ An, tính đến ngày 31/12/2024, dân số trung bình của tỉnh là 3.547 người. Trong đó, tổng số trẻ sinh ra là 42.320 trẻ (giảm 1.830 trẻ so với năm 2023); số trẻ sinh ra là con thứ 3 trở lên 11.889 trẻ (giảm 511 trẻ so với năm 2023); tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên là 28,09% (tăng 0,01% so với năm 2023); tỷ lệ phát triển dân số đạt 1,2%.
Nguyên nhân là do Nghệ An là tỉnh có quy mô dân số đông, đứng thứ 4 cả nước. Các điều kiện về kinh tế, văn hóa đang gặp nhiều khó khăn nên việc đầu tư kinh phí địa phương cho hoạt động công tác dân số còn gặp nhiều khó khăn. Trong khi đó, Nghệ An phải tiến hành đồng thời 2 nhiệm vụ, vừa thực hiện kế hoạch hóa gia đình nhằm giảm sinh, vừa thực hiện nâng cao chất lượng dân số; Một số vùng đặc thù, vùng ven biển, vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa... còn có tập quán sinh nhiều con; Một số cấp ủy Đảng, chính quyền chưa thật sự quan tâm, chưa hiểu hết về tầm quan trọng của công tác dân số dẫn đến việc cán bộ, đảng viên còn vi phạm chính sách dân số.
 |
| Công tác khám sàng lọc sau sinh cũng được quan tâm. |
Theo ông Hoàng Đình Tùng, Chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình Nghệ An, trong năm 2025, mục tiêu cốt lõi trong công tác dân số và phát triển của toàn tỉnh là giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên và giảm tỷ số chênh lệch giới tính khi sinh để từng bước nâng cao chất lượng dân số.
Chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình Nghệ An cũng cho biết, trong năm 2025, để có thể đạt được các mục tiêu, chỉ tiêu đề ra đơn vị cần tập trung thực hiện một số nhiệm vụ và giải pháp cụ thể như: Tăng cường công tác tham mưu cho cấp ủy đảng, chính quyền các cấp trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành công tác Dân số và Phát triển; Tham mưu Sở Y tế, Sở Kế hoạch - Đầu tư, Sở Tài chính trình UBND tỉnh giao các chỉ tiêu kế hoạch năm 2025; phân bổ, giao dự toán kinh phí chương trình mục tiêu Dân số và Phát triển và ngân sách sự nghiệp địa phương.
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động cán bộ và nhân dân thực hiện chính sách Dân số và phát triển trong tình hình mới một cách có trách nhiệm. Tuyên truyền và tổ chức ký cam kết thực hiện chính sách Dân số và phát triển trong toàn dân, nhất là tại vùng biển, vùng đặc thù có mức sinh cao. Tiếp tục chỉ đạo xây dựng và nhân rộng các mô hình, điển hình trong thực hiện chính sách dân số và phát triển.
Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực và thực hiện chuẩn hoá đội ngũ cán bộ dân số các cấp, đáp ứng yêu cầu chuyển hướng từ chính sách dân số/KHHGĐ sang chính sách dân số và phát triển./.
