QTV - Câu nói “thất bại là mẹ thành công” có lẽ rất đúng trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học. Để đạt được một thành tựu khoa học, các nhà nghiên cứu phải thực hiện vô số các thí nghiệm và chịu không ít thất bại trước khi khám phá ra chân lý. Hãy cùng tạp chí Discovery điểm lại một số thất bại nổi tiếng nhất trong lịch sử nghiên cứu khoa học của loài người.
Biến chì thành vàng?
Dù không thành công, nhưng giả kim thuật được xem là tiền thân của ngành hóa học hiện đại. Ảnh: Discovery.
Ý tưởng biến chì thành vàng đối với bạn có lẽ khá điên rồ, nhưng đó lại là một tham vọng của các nhà giả kim thời cổ xưa. Vào thời mà con người chưa biết gì đến bản chất của các nguyên tố hóa học, số nguyên tử, hay bảng tuần hoàn Mendeleev, người ta chỉ quan sát thấy các phản ứng hóa học tạo ra các hiện tượng “kỳ diệu” như thay đổi màu sắc, bốc cháy, phát nổ, bốc hơi, co giãn hay tạo mùi; từ đó, họ phát sinh ý tưởng có thể biến thứ kim loại xám xỉn thành một thứ kim loại mới đẹp đẽ hơn, tỏa sáng hơn. Với tham vọng đó, các nhà giả kim đã ra sức tìm kiếm loại “đá tạo vàng” – một loại đá chỉ có trong trí tưởng tượng của họ - để biến ước mơ của mình thành hiện thực. Một tham vọng khác nữa là việc tìm kiếm hoặc bào chế “thuốc trường sinh bất lão”. Cả 2 tham vọng này đều không bao giờ bước từ trí tưởng tượng của họ ra thực tế.
Vật nặng rơi nhanh hơn vật nhẹ?
Aristotle là người đưa ra thuyết "Vật nặng rơi nhanh hơn vật nhẹ, càng nặng rơi càng nhanh". Ảnh: Discovery.
Cho đến cuối thế kỷ 16 vẫn tồn tại một quan niệm khá phổ biến lúc bấy giờ (do Aristotle nêu ra) là vật thể nặng sẽ rơi nhanh hơn vật thể nhẹ. Tuy nhiên, Galileo Galilei lại không tin vào điều đó. Ông đã thực hiện một số thí nghiệm (được cho là tại tháp nghiêng Pisa) như sau: Các vật có khối lượng khác nhau được ông thả rơi tự do từ trên tháp xuống đất; bằng các đo đạc và tính toán, ông đã rút ra kết luận là thời gian rơi của các vật có khối lượng khác nhau là như nhau nếu bỏ qua sức cản của không khí. Hay nói cách khác, mọi trọng lượng khác biệt sẽ rơi với cùng tốc độ tuyệt đối trong chân không.
Thuyết nhiên tố và vật chất cháy (Phlogiston)
Johann Joachim Becher - cha đẻ của thuyết nhiên tố. Ảnh: Discovery.
Thuyết nhiên tố là một lý thuyết khoa học đã lỗi thời, được Johann Joachim Becher đưa ra lần đầu tiên vào năm 1667. Thuyết này cho rằng ngoài những nguyên tố cổ điển của người Hi Lạp (lửa, nước, khí và đất), còn có một nguyên tố nữa tương tự như lửa có tên là "yếu tố cháy" (phlogiston). Theo Becher, tất cả những vật chất có thể cháy được đều chứa phlogiston - một dạng vật chất không có màu, mùi, vị. “Yếu tố cháy” sẽ được giải phóng ra ngoài trong quá trình bốc cháy của một vật chất. Những người không ủng hộ thuyết này đã tiến hành một số thí nghiệm và đã phát hiện ra một số sai lầm trong lý thuyết này của Becher; chẳng hạn như khối lượng của nhiều kim loại, như magiê, tăng lên sau khi được đốt cháy (mặc dù chúng được cho là đã bị mất phlogiston trong quá trình bị đốt cháy.) Ngày nay, khoa học đã biết rằng không có “vật chất cháy”, mà hiện tượng được Becher nói đến thật chất là hiện tượng oxy hóa.
Tính khoa học trong Kinh Thánh
Trái đất có trước khi Chúa bắt đầu “sáng thế”. Ảnh: Discovery.
Ngày xưa Kinh Thánh đã từng được công nhận rộng rãi là một công trình khoa học. Người ta cứ thế mà tin theo tất cả những gì được viết trong Kinh Thánh mà không hề hoài nghi tính đúng đắn của nó.
Lấy một ví dụ về tuổi của trái đất được đề cập trong tác phẩm này. Vào thế kỷ 17, một học giả tôn giáo đã nghiên cứu Kinh Thánh và ước tính rằng công việc sáng thế được thực hiện khoảng năm 4004 TCN, cộng thêm khoảng 2.000 năm tính đến thế kỷ 18, như vậy tuổi của trái đất chỉ khoảng 6.000 năm.
Thế nhưng, khoa học hiện đại với nhiều kỹ thuật tiên tiến ngày nay đã tính được tuổi của trái đất là khoảng 4,5 tỷ năm
Theo Vietnamnet