_LBLO.jpg)
Đối đáp chưa thỏa đáng
Chiều qua, sau khi tất cả 16 Luật sư (LS) đã trình bày xong quan điểm bào chữa cho các bị cáo, đại diện Viện kiểm sát nhân dân tối cao (VKSNDTC) đã thực hiện phần đối đáp. Trong suốt phần trình bày quan điểm bào chữa cho các bị cáo và tranh luận với đại diện VKSNDTC, nhiều LS đề nghị hủy án sơ thẩm đối với phần “Tham ô tài sản” để điều tra lại. Nhiều ý kiến bào chữa tuy cho rằng các bị cáo đã bị kết tội oan về hành vi tham ô nhưng lại trình bày “nước đôi” khi bày tỏ mong muốn xin được giảm nhẹ mức án và mức bồi thường cho các bị cáo.
Điển hình như Dương Chí Dũng kêu oan, khẳng định đến chết cũng không nhận tội tham ô nhưng lại bày tỏ mong muốn xin được tha tội chết để minh oan và cam kết sẽ khắc phục hậu quả hết khả năng!
Đại diện VKS đánh giá về chứng cứ kết tội như sau: “Đúng là vụ tham ô này không bắt quả tang, hành vi tham ô xảy ra từ năm 2008 nhưng đến năm 2012 mới phát hiện được. Hành vi thực hiện khép kín; lại không có ai tố cáo, không có ai tự thú trong số hai bị cáo.
Cái khó là phải xác định ai bàn bạc lấy tiền, bàn bạc như thế nào. Chỉ có hai người thừa nhận lấy tiền, Dũng và Phúc thì không thừa nhận. Chúng tôi phải tiến hành truy xét ngược: Bắt đầu từ hành vi làm trái, từ việc mua ụ nổi; rồi có 1,666 triệu USD về Cty Phú Hà; quy đổi tiền đồng Việt Nam và Sơn khai đưa Phúc 10 tỷ, Dũng 10 tỷ… Buộc cơ quan pháp luật phải truy xét, tập hợp chứng cứ”.
Bị “truy” về các chứng cứ buộc tội Dũng, Phúc tham ô, Kiểm sát viên (KSV) thừa nhận có nhiều mâu thuẫn (về thời gian, địa điểm giao tiền, hình thức đưa tiền…) và “xin dành quyền phán xét cho HĐXX”.
Đồng thời nêu quan điểm“tiền thì về Việt Nam thật. Bị cáo Chiều được bồi dưỡng 340 triệu. Nếu các bị cáo mà không bàn, không chia tiền thì chí ít là Dũng, Phúc cũng phải là người được bồi dưỡng chứ. Trên cơ sở vị trí hành chính của Dũng, Phúc thì thấy lời khai của Sơn về chia tiền là tin cậy được…”
Đuối lý, KSV kết luận: “Chúng tôi thấy có đủ căn cứ và niềm tin là Dũng, Phúc đã nhận tiền. Điều này chứng tỏ, quy kết Dũng, Phúc về tội “Tham ô tài sản” và tuyên án tử hình là phù hợp, đúng người đúng tội. Câu “chốt hạ” của KSV khiến người dự khán cảm thấy thất vọng vì đối đáp chưa thỏa đáng.
Người ăn cả, người chết thay?
Cho rằng chưa đủ cơ sở kết tội Dũng và Phúc thỏa thuận với đối tác nước ngoài về khoản tiền lại quả, một số LS đề nghị KSV đưa ra quan điểm chính thức về bản khai tuyên thệ của ông Goh do LS Trần Đình Triển cung cấp. Theo nội dung bản khai này thì cần làm rõ 1,666 triệu USD do Cty AP chuyển cho Cty Phú Hà do ai chỉ đạo? Theo thỏa thuận nào? Ai thỏa thuận với nhau?
_NFGW.jpg "Các bị cáo tại phiên tòa") |
| Các bị cáo tại phiên tòa |
Khi VKS đối đáp không thỏa đáng, có LS còn “dọa”: “KSV mà không có gì để phản bác thì phải được coi là đã công nhận quan điểm của LS…” LS Triển thẳng thắn phát biểu: “Tôi khẳng định bị cáo Sơn thỏa thuận với phía Nga và ông Sơn chiếm 1,666 triệu USD một mình. Đừng để có người ăn cả, người thì chết thay”.
Nhắc lại việc không thực hiện tương trợ tư pháp, LS Triển cho rằng đồng ý với KSV là, khi có tài liệu của Nga thì xử lý sau. Nhưng phải là để lại toàn bộ vụ án này chứ không thể trước bị cáo Dũng, bị cáo Phúc.
Giả sử án phúc thẩm tuyên tử hình mà có hiệu lực, đã thi hành tử hình bị cáo rồi mới có tài liệu của Nga khẳng định ông A, ông B nào đó thỏa thuận nhận tiền lại quả, không phải ông Phúc, ông Dũng thì sao? Có lấy lại được mạng người hay không?
Một số LS khác đã nhắc lại những nội dung chưa được KSV đối đáp. Tuy nhiên, Chủ tọa phiên tòa cho biết, tất cả những vấn đề do LS đưa ra sẽ được HĐXX xem xét, đánh giá.
Dương Chí Dũng vẫn còn cơ hội sống
Với diễn biến của phiên phúc thẩm cuối giờ chiều qua, nhất là khi nói lời sau cùng với thái độ ăn năn, cam kết bồi thường khắc phục hậu quả với khả năng cao nhất, nhiều chuyên gia nhận định khả năng Dương Chí Dũng sẽ được giảm án.
Một số ý kiến thì cho rằng, kể cả trường hợp các bị cáo này bị tuyên y án sơ thẩm thì với các tình tiết giảm nhẹ về nhân thân, đặc biệt là có điều kiện, có khả năng tiếp tục bồi thường khắc phục hậu quả, theo nhận định của các chuyên gia pháp luật thì khả năng tử hình Dương Chí Dũng là không lớn.
LS Đặng Văn Luân (Phó Chủ nhiệm Đoàn LS Thái Bình) nhận định: Dương Chí Dũng vẫn có nhiều hy vọng “xuống xe tử thần”- đặc biệt trong bối cảnh có nhiều ý kiến đề xuất nên bỏ án tử hình đối với tội tham nhũng. LS Luân dẫn lời Tiến sĩ Từ Văn Nhũ (nguyên Phó Chánh án TANDTC) cho rằng trong trường hợp xét thấy có thể giáo dục, cải tạo kẻ phạm tội thành người có ích cho xã hội thì không nên áp dụng hình phạt tử hình.
Trường hợp phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, nhưng chỉ gây thiệt hại về kinh tế, kẻ phạm tội ăn năn hối cải và đã khắc phục cơ bản thiệt hại xảy ra, thì cũng không nên áp dụng hình phạt tử hình vì xuất phát từ truyền thống nhân đạo của Việt Nam ta “đánh kẻ chạy đi, không ai đánh kẻ chạy lại”.
Một khi tình hình kinh tế xã hội phát triển nhanh, mạnh hơn nữa, đến trình độ tiên tiến, ý thức pháp luật của người dân được nâng cao thì có thể xem xét giảm bớt những trường hợp phải áp dụng hình phạt tử hình.
Đồng quan điểm, Thạc sỹ Phạm Thanh Bình (Đoàn LS Hà Nội) cho rằng, kể cả trường hợp xấu nhất là bị y án thì các bị cáo vẫn còn cơ hội để được tha tội chết với điều kiện các bị cáo và gia đình tiếp tục bồi thường khắc phục hậu quả như họ đã cam kết.
Căn cứ vào Điểm đ Khoản 1.1 Điều 1 Nghị quyết số 01/2006/NQ-HĐTP ngày 12/5/2006 hướng dẫn áp dụng một số quy định của Bộ luật Hình sự thấy rằng trong các vụ án tham nhũng, nếu người vi phạm khắc phục được ít nhất 1/3 số thiệt hại gây ra mà chứng minh được họ cũng đã làm hết khả năng thì đó cũng là căn cứ để được tha tội chết cho các bị cáo. Từ những phân tích trên, theo phán đoán của Thạc sỹ Phạm Thanh Bình, khả năng tử hình Dương Chí Dũng là không lớn./.
