Mới đây, các nhà khoa học thuộc Trường Đại học Khoa học Malaysia (USM) đã có những phát hiện về nền văn minh Thung lũng Bujang ở bang Kadah, Tây Bắc Malaysia. Phát hiện mới này khiến người ta phải nghĩ đến việc viết lại lịch sử của cả khu vực Đông Nam Á, chứ không riêng gì ở Malaysia. Lý do là suốt 2.000 năm qua, người ta vẫn cho rằng, Indonesia nổi trội với các nền văn minh Sri Vijaya và Majapahit của họ, nhưng giờ đây lịch sử đã thay đổi.
 |
|||
| Một ngôi đền cổ tại Thung lũng Bujang. |
|||
Những phát hiện mới của Đại học khoa học Malaysia về làng nghề sắt ở Thung lũng Bujang, được cho là xây dựng trong kỷ nguyên của Kedah Tua, có tầm quan trọng to lớn và nó chứng tỏ nền văn minh Malaysia ở Thung lũng Bujang có sớm hơn người ta nghĩ.
Đây không chỉ là bằng chứng cho thấy cư dân thuở sơ khai của Malaysia tiến bộ về mặt kinh tế đã phát triển nghề luyện sắt mà nó còn chứng tỏ nền văn minh Thung lũng Bujang bao gồm một vùng rộng lớn hơn, tới cả trên 1.000km2, lớn gấp ba lần đảo Penang chứ không phải chỉ 400km2 như người ta khẳng định trước đây.
Những phát hiện này còn là bằng chứng cho thấy người Mã Lai sớm xây dựng được những công trình đồ sộ và sớm biết khai thác quặng sắt và luyện kim một cách có hệ thống. Việc khai quật khu vực này sẽ mang đến những phát hiện quan trọng trong tương lai, bởi hiện nay các nhà khảo cổ mới chỉ khai quật được 10%.
Những phát hiện tại Thung lũng Bujang, đặc biệt là những công trình thời tiền sử được tìm thấy mới đây đã thu hút sự chú ý của nhiều nhà khoa học. Giám đốc nghiên cứu nhân chủng học thế giới của Trường Đại học Khoa học Malaysia, Tiến sĩ Mokhtar Saidin, cho biết ông sẽ công bố những phát hiện này trên một tạp chí quốc tế trong vòng ba tháng tới để cộng đồng quốc tế biết tới và công nhận những phát hiện mới đó ở Thung lũng Bujang.
 |
|||
| Đường vào Viện Bảo tàng Bujang. | |||
Vùng thung lũng Bujang, miền Nam tiểu bang Kadah từng là điểm dừng chân của các đoàn thương lái buôn bán bằng đường biển từ Ấn Độ sang Đông Nam Á (Malaysia, Indonesia, Campuchia, Việt Nam) và Trung Quốc. Phật giáo được truyền vào bán đảo Mã Lai vào khoảng thế kỷ 4 sau Công nguyên, trong vùng thung lũng Bujang.
Phật giáo được phát triển rộng rãi trong triều vua Srivijaya, thế kỷ 7, cai trị một vùng đất rộng lớn bao gồm Malaysia và các đảo lớn của Indonesia. Phật giáo bắt đầu suy tàn trong thời vua Mahawangsa vào thế kỷ 12 khi vị vua này cải đạo sang Hồi giáo. Hiện có khoảng 50 đền thờ Phật giáo được khai quật tại Bujang và các di tích hiện được lưu trữ tại Viện Bảo tàng Bujang trong vùng.
GIA HUY
