Canada: Vì sao thổ dân đổ xô… tự tử?

(PLO) - Thủ tướng Canada Justin Trudeau xem đây là 'sự việc đau lòng' và tuyên bố, chính phủ sẽ làm mọi cách để cân bằng mức sống cho thổ dân. 
Bộ tộc Attawapiskat
Bộ tộc Attawapiskat

Quốc hội quốc gia Bắc Mỹ đã họp khẩn khi chứng kiến có bé mới 9 tuổi hay ít hơn đã tìm tới cái chết vì những bức xúc mang tính xã hội.

Gây sốc 

Nghị sĩ Charlie Angus, người đại diện cho bộ tộc Attawapiskat ở bang Ontario cho biết, những vụ tự tử thời gian gần đây đã gây sốc cho thế giới.

Bộ tộc Attawapiskat với dân số 2.000 người đã phải tuyên bố tình trạng khẩn cấp do đã có hơn 100 vụ tìm cách tự sát từ tháng 9 năm ngoái, trong đó một người đã tử vong.

Mới đây, cảnh sát Ontario đã đưa 13 thanh niên, trong đó có một cậu bé 9 tuổi vào bệnh viện sau khi những người này cố gắng tự tử, hãng AP đưa tin. 

Tộc trưởng tộc Attawapiskat cho biết, nguyên nhân nhiều thổ dân tự tử là vì chán nản, bi quan về điều kiện sống. Thổ dân thường thất nghiệp, nhà ở chật chội, thiếu nước sạch. Khi kết nối vào Internet, họ phát hiện ra rằng, cuộc sống của những người dân sống tại các vùng khác của Canada rất thoải mái. 

Cộng đồng người Attawapiskat sống biệt lập ở phía bắc bang Ontario, chỉ có thể đến nơi này bằng máy bay hoặc đi trên băng vào mùa đông. Bộ trưởng Y tế Canada Jane Philpott cho biết, tỷ lệ tự tử ở người trẻ trong nhóm dân bản địa nước này thuộc hàng cao nhất thế giới.

Nam thổ dân có tỷ lệ tự tử cao hơn 10 lần so với những cộng đồng người Canada khác, trong khi tỷ lệ này ở nữ là hơn 21 lần. Nghị sỹ Angus nhấn mạnh “cần phải xem những cơn ác mộng và bi kịch này là lời cảnh tỉnh không còn thời gian để chần chừ thêm nữa.”

Ông cũng nhắc lại rằng từ lâu các cộng đồng thổ dân Attawapiskat ở Ontario, La Loche ở Saskachewan hay Cross Lake (Hồ Chữ thập) ở Manitoba... đều đã lên tiếng kêu gọi sự giúp đỡ. Hiện tại, Canada dành 235 triệu USD để chăm sóc sức khỏe tinh thần cho thổ dân.

Hồi tháng 8/2016, Canada khẳng định sẽ chi ra thêm 8,37 tỉ USD Canada trong vòng 5 năm để giúp đỡ cộng đồng các bộ lạc đối phó với điều kiện sống khắc nghiệt và tâm lý bị cô lập, tách rời khỏi thế giới.

Thủ tướng Justin Trudeau đang tìm cách nối lại mối quan hệ hữu nghị với 1,4 triệu người thổ dân
Thủ tướng Justin Trudeau đang tìm cách nối lại mối quan hệ hữu nghị với 1,4 triệu người thổ dân

Hàng nghìn phụ nữ nghi bị giết hại

Chính phủ Canada xác nhận, số phụ nữ thổ dân mất tích hoặc bị giết hại ở nước này có thể cao hơn con số 1.200 từng thống kê trước đó.  

Cảnh sát liên bang Canada cho biết trong ba thập kỷ qua, 1.049 phụ nữ thổ dân đã bị giết và 172 người mất tích, theo báo cáo năm 2014 được báo chí cập nhật hồi tháng 3/2015. Nhưng BBC dẫn một nghiên cứu của Hiệp hội Phụ nữ Thổ dân Canada xác định con số này lên tới 4.000.

"Thảm kịch có quy mô rộng lớn hơn nhiều"- AFP dẫn lời Carolyn Bennet, Bộ trưởng các vấn đề thổ dân tiết lộ mới đây. 

Bennett cho biết nhiều vụ đã bị coi là tự sát, hay dùng thuốc quá liều hoặc nguyên nhân tự nhiên. Tháng 12/2015, chính quyền Canada buộc tội một người đàn ông 53 tuổi giết thiếu nữ thổ dân 15 tuổi, trong vụ việc gây phẫn nộ cả nước. Raymond Cormier bị buộc tội giết người cấp độ hai Tina Fontaine. Thi thể cô gái được phát hiện ở một con sông tại Canada năm 2014. 

Còn theo một cuộc điều tra riêng do kênh BBC tiến hành, hàng năm có hàng tá phụ nữ thổ dân Canada mất tích và thi thể của nhiều người sau đó được phát hiện ở sông Red tại Canada. Chính phủ Canada dưới sự lãnh đạo của đảng Tự do của Thủ tướng Justin Trudeau đang tìm cách nối lại mối quan hệ hữu nghị với 1,4 triệu người thổ dân từ khi lên nắm quyền hồi tháng 11 năm ngoái. 

Thổ dân là những người đầu tiên sinh sống ở Canada, có rất nhiều tín ngưỡng và tập tục khác nhau đã được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Hiến pháp năm 1982 ghi nhận ba nhóm dân bản địa chính ở Canada: những Bộ tộc đầu tiên (First Nations, còn gọi là người Anh-điêng); người Inuit (thường được biết đến là người Eskimos) – là những người tạo thành những nhóm thổ dân đầu tiên ở Canada; và người Métis – nhóm người tập hợp lại sau sự hình thành của Canada.../.

Đọc thêm