Theo AFP, chuyến thăm châu Âu của ông Pence tới châu Âu diễn ra trong bối cảnh các nước đồng minh ở khu vực thời gian qua “đứng ngồi không yên” vì những chỉ trích của tân tổng thống Mỹ chĩa vào khối này, việc ông Trump tán dương quyết định của Anh khi rời khỏi Liên minh Châu Âu (EU) cũng như việc ông thẳng thừng chỉ trích NATO đã “lỗi thời”.
Tuy nhiên, trái ngược với những lo ngại về sự ủng hộ của chính quyền mới tại Mỹ đối với NATO, trong phát biểu kết thúc chuyến thăm, ông Pence tuyên bố sự ủng hộ của Washington đối với EU vẫn “kiên định và lâu dài”. “Hôm nay, tôi rất vui mừng được thay mặt Tổng thống Trump khẳng định cam kết mạnh mẽ của Mỹ trong việc tiếp tục quan hệ hợp tác và đối tác với EU”, ông Pence tuyên bố sau cuộc hội đàm với Chủ tịch EU Donald Tusk ở Brussels. Ông Pence khẳng định Mỹ sẽ hợp tác với châu Âu trong việc thúc đẩy 2 nền kinh tế lớn nhất thế giới, đấu tranh chống chủ nghĩa khủng bố.
Đáp lại, Chủ tịch châu Âu Tusk nói rằng người châu Âu “thực sự cần” cuộc gặp với ông Pence và rằng NATO tin tưởng vào sự ủng hộ hết mình và chắc chắn” của Mỹ. Trong khuôn khổ chuyến thăm, ông Pence cũng đã có cuộc gặp với Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Jean - Claude Juncker – người nhấn mạnh rằng Mỹ cần một “châu Âu đoàn kết và mạnh mẽ”.
Bên cạnh những cam kết mạnh mẽ nói trên, ông Pence cũng cảnh báo NATO phải tăng chi tiêu quốc phòng để đổi lấy những cam kết này. Trong đó, ông cho hay ông Trump hy vọng các nước đồng minh NATO sẽ “có những tiến bộ thực chất” trong việc đáp ứng được mục tiêu tăng chi tiêu quốc phòng lên thành 2% tổng GDP mà cả khối đã thống nhất năm 2014 vào cuối năm 2017 này. “Nếu các vị chưa có kế hoạch thì hãy sớm lập kế hoạch đi. Đã đến lúc hành động chứ không phải chỉ nói suông”, ông Pence nói tại một cuộc họp báo với Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg.
Cho đến nay, trong tổng số 28 nước thành viên NATO chỉ có Mỹ, Anh, Ba Lan, Hy Lạp và Estonia đáp ứng được mục tiêu 2% đã được đặt ra. “Nước Mỹ đã thực hiện phần việc của mình nhưng nền quốc phòng của châu Âu yêu cầu khu vực cũng phải thực hiện những cam kết tương tự như chúng tôi”, ông nói.
Hồi tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis trong cuộc họp với các bộ trưởng quốc phòng NATO cũng đã đưa ra tuyên bố tương tự, theo đó nói rằng Washington có thể sẽ “giảm bớt” các cam kết của nước này với châu Âu nếu NATO không đảm bảo việc chi trả cho quốc phòng theo cam kết.
Cả ông Pence, Mattis và Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson đều bị lâm vào thế khó trong chuyến thăm đầu tiên của họ tới châu Âu do những phát biểu trước đó của ông Trump. Về phía ông Trump, bản thân ông dự kiến sẽ tham dự hội nghị thượng đỉnh NATO sẽ diễn ra ở Brussels vào cuối tháng 5 tới và cũng đã được mời gặp một số nhà lãnh đạo EU nhân dịp này.
