Nhiệt độ mùa hè có đánh bại được Covid-19 không?

(PLVN) - Liệu Covid-19 có phải là một dạng cúm mùa không? Các chuyên gia đang theo dõi cẩn thận để trả lời câu hỏi đó.
Các nhà khoa học tin rằng thời tiết ấm lên có thể mang lại những hiểu biết mới về virus corona. Ảnh: NIAID-RML / Reuters
Các nhà khoa học tin rằng thời tiết ấm lên có thể mang lại những hiểu biết mới về virus corona. Ảnh: NIAID-RML / Reuters

Thời gian này, thời tiết đang ấm lên ở nhiều vùng của nước Anh. Và các nhà khoa học cũng cho rằng thời tiết ấm áp sẽ mang lại những hiểu biết mới về virus corona chủng mới (SARS-CoV-2) gây bệnh viêm phổi cấp Covid-19: Liệu nó có phản ứng với thời tiết thay đổi theo mùa hay không?

Dịch cúm có xu hướng chết dần khi mùa đông kết thúc. Vậy, khi mặt trời lên, liệu ánh nắng mặt trời, có thể ảnh hưởng đến virus corona chủng mới (SARS-CoV-2)và sự lây lan của nó, tương tự như ảnh hưởng đến cúm mùa hay không? Đây là một câu hỏi quan trọng và các nhà dịch tễ học sẽ theo dõi chặt chẽ để có câu trả lời.

Các nghiên cứu ban đầu về các chủng virus corona khác – các chủng phổ biến gây cảm lạnh ở Anh - cho thấy chúng có mô hình hoạt động theo mùa, với các đỉnh xuất hiện trong mùa đông và biến mất vào mùa xuân. Thú vị thay, những đỉnh này có xu hướng trùng với dịch cúm. Chỉ có một lượng nhỏ virus corona được truyền vào mùa hè. 

Một nghiên cứu chính về các virus corona thông thường - HCoV-NL63, HCoV-OC43 và HCoV-229E - đã được công bố vào tuần trước bởi các nhà khoa học tại Đại học College London. Bằng cách phân tích các mẫu được thu thập vài năm trước, họ đã tìm thấy tỷ lệ nhiễm virus corona cao vào tháng 2, trong khi vào mùa hè thì chúng rất thấp. Các nghiên cứu khác cũng cho thấy virus corona là nhóm hành vi theo mùa ở vùng khí hậu ôn đới.

Ben Neuman của Đại học Reading: “Loại virut này bắt đầu trong điều kiện lạnh giá ở Trung Quốc, và đang phát triển nhanh chóng ở cả Iceland và trên đường xích đạo ở Brazil và Ecuador. Khi mùa đông chuyển sang mùa xuân, sự phát triển của virus đã tăng tốc trên toàn thế giới. Đây không phải là trong trò chơi War of the Worlds , và chúng ta không có các quyền năng. Chúng ta phải tự đánh bại virus.”  

Tuy nhiên, tác giả chính của nghiên cứu, Rob Aldridge, dường như có một lưu ý thận trọng. “Chúng tôi có thể thấy mức độ lây truyền virus corona liên tục nhưng thấp hơn vào mùa hè và ngược lại mạnh hơn vào mùa đông, nên vẫn còn một số người dễ mắc bệnh vào thời điểm đó (mùa hè)”, ông nói.  

Vì SARs-CoV-2 là một loại virus mới, nên Rob Aldridge cho hay ông không biết liệu một mô hình theo mùa sẽ tồn tại trong mùa hè với mức độ nhạy cảm cao đối với con người hay không. Vì thế, điều quan trọng lúc này là tất cả chúng ta phải hành động ngay bây giờ để làm theo lời khuyên về bảo vệ sức khỏe.

Điểm này cũng đồng quan điểm với một số nhà khoa học khác, những người từng cảnh báo rằng virus SARS-CoV-2 gây bệnh Covid-19 là một tác nhân truyền nhiễm hoàn toàn mới và do đó, con người chưa có cơ hội xây dựng hệ thống miễn dịch nào dành cho nó. Do đó, nó có khả năng tiếp tục lan truyền với mức hiện tại mặc dù bắt đầu mùa hè.

Chuyên gia virus học Michael Skinner tại Imperial College London nói: “Tôi chắc chắn rằng các biến thể theo mùa trong hành vi của virus sẽ đóng một vai trò trong sự lây lan của nó. Tuy nhiên, khi chúng ta đang thực hiện “giãn cách xã hội”,  nó sẽ giảm tác động của virus. Nó (virus) có thể tạo ra một số hiệu ứng cận biên nhưng khi chúng ta tự cô lập thì chúng không thể làm gì được”.

Ngay cả trong thời tiết ấm hơn, “giãn cách xã hội” sẽ vẫn là cách hiệu quả nhất để ngừa virus. Ảnh: Isabel Infantes / Getty
Ngay cả trong thời tiết ấm hơn, “giãn cách xã hội” sẽ vẫn là cách hiệu quả nhất để ngừa virus.  Ảnh: Isabel Infantes / Getty  

Tuy nhiên, sự xuất hiện của mùa xuân không chỉ ảnh hưởng đến hành vi của virus. Nó cũng tạo ra những thay đổi trong hệ thống miễn dịch của con người. “Hệ thống miễn dịch của chúng ta hiển thị một nhịp điệu hàng ngày, nhưng điều ít được biết đến là cách điều này thay đổi theo từng mùa”, nhà nghiên cứu miễn dịch Natalie Riddell tại Đại học Surrey cho biết.

Để tìm hiểu, Riddell và các nhà nghiên cứu khác tại Đại học Surrey và Columbia đã nghiên cứu các thay đổi miễn dịch ở người vào các mùa khác nhau và các thời điểm khác nhau trong ngày. Các mẫu sinh học được lấy từ các tình nguyện viên vào các ngày đông và hạ chí và xuân phân. 

Những phát hiện ban đầu cho thấy một tập hợp các tế bào bạch cầu đóng vai trò chính trong hệ thống miễn dịch dường như được nâng lên vào những thời điểm nhất định trong ngày, cho thấy hệ thống phản ứng khác nhau ở những thời điểm khác nhau. Ví dụ, các tế bào B tạo ra kháng thể được tìm thấy tăng cao vào ban đêm.

“Tuy nhiên, tác động của các mùa đối với nhịp điệu tế bào vẫn đang được điều tra”, Micaela Martinez thuộc Đại học Columbia, chủ trì nghiên cứu, cho biết thêm. Theo cô, kết quả sẽ có tầm quan trọng đáng kể, bởi hiểu biết về các lỗ hổng của cơ thể chúng ta đối với các bệnh và virus trong suốt cả năm có thể cho biết thời điểm nào phù hợp để đưa ra các chiến dịch tiêm chủng sgiúp chúng ta loại bỏ các bệnh nhiễm trùng.

Đọc thêm