Phạm vi lập quy hoạch bao gồm toàn bộ địa giới hành chính huyện Gia Lâm với diện tích khoảng 11.473 ha. Ranh giới có phía đông, đông bắc giáp tỉnh Bắc Ninh; phía nam, đông nam giáp tỉnh Hưng Yên; phía tây giáp quận Long Biên; phía bắc, tây bắc giáp huyện Đông Anh.
Về quy mô dân số, dự kiến đến năm 2030 có khoảng 450.000 người; đến năm 2040 khoảng 450.000 - 540.000 người; đến năm 2050 khoảng 540.000 - 555.000 người.
Mục tiêu của quy hoạch nhằm triển khai cụ thể hóa các định hướng đồ án quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1259/QĐ-TTg ngày 26/7/2011 phù hợp với yêu cầu của quy định quản lý theo đồ án Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô.
Quy hoạch cũng xác định vùng động lực phát triển kinh tế - xã hội định hướng phát triển kinh tế theo hướng cân bằng và bền vững, làm tiền đề cho việc nâng cấp huyện lên thành quận; đề xuất quy hoạch tổ chức không gian đô thị, điểm dân cư nông thôn, hệ thống hạ tầng kỹ thuật khung, hạ tầng xã hội, dịch vụ công nghiệp, nông nghiệp…
Đồng thời phát triển hệ thống hạ tầng khung đối với khu vực nông thôn, đảm bảo khớp nối với khu vực phát triển đô thị; làm cơ sở tổ chức lập các quy hoạch chung xây dựng xã; kiểm soát phát triển và quản lý đầu tư xây dựng theo quy hoạch.
Theo quyết định phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch, huyện Gia Lâm sẽ là khu vực phát triển mới của đô thị trung tâm, kết hợp cải tạo chỉnh trang cơ sở hạ tầng đô thị, là đô thị cửa ngõ phía đông bắc của TP. Hà Nội; là nơi tập trung các công trình đầu mối giao thông (đường bộ, đường sắt, đường thủy) và hạ tầng kỹ thuật của quốc gia và thành phố;
Ngoài ra, huyện Gia Lâm còn được xác định là trung tâm trung chuyển hàng hóa, trung tâm dịch vụ chất lượng cao phục vụ phát triển công nghiệp phía đông TP. Hà Nội; có các trung tâm đào tạo dịch vụ y tế cấp vùng; trung tâm thương mại tài chính; hành lang xanh của thành phố dọc hai bên bờ sông Hồng, sông Đuống.
Bên cạnh đó, quy hoạch các khu vực nông nghiệp, nông thôn ngoại thành TP. Hà Nội, có vai trò là vành đai xanh, nêm xanh; khu vực phát triển nông nghiệp đô thị và nguồn đất dự trữ của thành phố.
Quyết định cũng yêu cầu lựa chọn các chỉ tiêu về sử dụng đất theo từng giai đoạn 10 năm, 20 năm cho khu vực đô thị, khu vực nông thôn và các khu vực đặc thù trên cơ sở tính toán, xác định cụ thể theo luận cứ và tham khảo, cập nhật số liệu của các quy hoạch có liên quan được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Dự báo nhu cầu đất xây dựng đô thị, nông thôn, công nghiệp, dịch vụ, nông nghiệp… theo những giai đoạn lập quy hoạch.
Với các chỉ tiêu về hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật: đối với khu vực đô thị, thực hiện theo chỉ tiêu quy hoạch – kiến trúc đã xác định tại đồ án quy hoạch phân khu đô thị N9, N10, N11 đã được phê duyệt.
Đối với khu vực hành lang sông Hồng, sông Đuống, nêm xanh (GN): thực hiện theo chỉ tiêu quy hoạch - kiến trúc xác định tại đồ án quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng, sông Đuống và quy hoạch phân khu đô thị GN tỷ lệ 1/5000 được phê duyệt.
Đối với khu vực nông thôn: các chỉ tiêu hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật đảm bảo đáp ứng tiêu chuẩn về trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị áp dụng đối với khu vực dự kiến thành lập phường và quy chuẩn, tiêu chuẩn hiện hành.
UBND TP. Hà Nội giao UBND huyện Gia Lâm là cơ quan tổ chức lập quy hoạch.