Khác với thời điểm này năm ngoái, khi tiết trời nắng ấm, hoa đào đã nở đúng độ, các gốc đào đã có người đặt từ trước đó, thì năm nay sau một đợt rét đậm, rét hại vườn đào Nhật Tân trở nên đìu hiu...
Vui “chẳng tày gang”
Cách đây tròn 1 tháng, theo dự báo của các chủ vườn đào Nhật Tân (Hà Nội), năm nay, đào có thể sẽ được mùa. Tuy nhiên, đợt rét đậm, rét hại trong mấy tuần qua đã khiến các chủ vườn đào rầu rĩ vì vườn đào “kém sắc”.
Chủ vườn đào quất Thảo Hải (Nhật Tân) buồn xo nói: “Do đợt rét quá dài, đêm nhiều sương muối nên thân cây đào thân bị đen, tán cụm lại, nụ thì không thể nở được. Vì thế, dự tính năm nay vườn đào sẽ mất mùa tới 90%. Nếu may mắn trời nắng ấm thì còn có thể cứu được 50%. Với những cây hỏng, tôi đã phải đốn đi để chuẩn bị ghép mắt cho vụ sau”.
Theo anh Hải thì Tết năm nay giá đào sẽ tăng đột biến vì mất mùa. Cùng thời điểm này năm ngoái, một cành đào thông thường có giá chỉ 200.000 đồng thì nay lên tới 400.000 đồng, thậm chí, đã có cành được bán với giá 1,5 triệu đồng.
Anh Nguyễn Nam, một chủ vườn đào khác may mắn hơn vì vườn đào vẫn lác đác một số cây có hoa, nụ sắp nở cho biết: “Tầm này mọi năm, vườn đào đã bán được tới hai phần ba, nhưng năm nay thì gần như chưa có khách mua. Mấy hôm nay mọi người mới chỉ đến xem, nhưng chưa dám chắc đào có nở không nên chưa đặt”.
Vườn đào của anh Nam có nhiều cây đào gốc lâu năm nên hầu hết chỉ cho khách quen thuê chơi đến hết Tết, vì để có một cây gốc đẹp thì phải mất 5-7 năm chăm sóc. Giá thuê một gốc đào ở mức 4-8 triệu đồng, còn nếu mua thì cộng thêm khoảng 1-2 triệu đồng.
Anh Nam khoe, vườn đào của anh có một cây đào trắng “độc” nhất vườn Nhật Tân, được lấy giống từ Lạng Sơn. Theo anh, việc chăm sóc cây đào trắng này rất cầu kỳ nên ít chủ vườn đào Nhật Tân nào trồng. Năm ngoái vì là năm nhuận nên hoa đào trắng nở đúng tầm rất đẹp. Cắt cành nào hết cành đó, khách tranh nhau mua hết ngay. Năm nay, hoa không đẹp bằng, tuy nhiên giá cho thuê của cây đào này khoảng 16 triệu đồng, còn nếu chặt bán cành nhỏ thì khoảng 1,5-2 triệu/cành.
Nhìn sang vườn đào bên cạnh, anh Nam chép miệng: “Người nào tuốt lá trước 30 ngày theo đúng lịch truyền thống thì năm này thất thu, nhưng chủ vườn này may mắn là tuốt sớm vài ngày nên hoa sẽ nở đúng vào Tết. Nhà nào tuốt sớm nhiều ngày thì đến nay hoa sẽ nở toe toét. Vườn đào nào chỉ cần “trúng” chục cây đào to là tiền thu được bằng cả vườn đào vì giá năm nay cao”.
Trong vài năm gần đây, dịch vụ cho thuê đào thu hút rất đông khách, chủ yếu là cơ quan, doanh nghiệp. Anh Tiến, chủ một vườn đào cho biết, anh chuyên lấy gốc đào rừng về ghép với đào Nhật Tân và tạo thế cho cây theo nhu cầu của người mua như: Thế Trụ chính, thế Mẫu tử, thế Rồng hồi đầu. Cánh hoa đào loại này thường to, dày mướt.
Tuy nhiên cả vườn đào mấy chục cây của anh năm nay xác định chỉ được vài gốc đào có thể ra hoa được. Mỗi gốc đào cho thuê với giá 6-8 triệu đồng (so với năm ngoái tăng khoảng 50%, thậm chí có thể hơn nữa). Vườn của anh Tiến chủ yếu cung cấp hàng cho khách quen và có bảo hành, nếu không nở được sẽ đổi cây khác.
Thay đào bằng quất?
Theo các chủ vườn quất ở Tứ Liên, Nhật Tân, thời tiết này tuy nghiệt ngã với hoa đào nhưng lại khá thuận lợi với việc trồng quất. Theo nhận định của họ, xu hướng năm nay khách sẽ chơi quất nhiều hơn mọi năm.
Các chủ vườn quất cho hay, cách đây cả tháng, đã có khách xuống vườn để chọn cây và đặt mua luôn. Đến nay có tới mấy chục cây quất được khách đặt mua, gần Tết sẽ chuyển đi.
Quất trĩu quả
Tuy nhiên theo anh Hải, chủ một vườn quất cho biết, khi chọn quất ở vườn, khách cần phải tinh ý mới mua được giống quất “xịn” của Nhật Tân, Tứ Liên, bởi có những vườn họ trộn cả những cây quất nơi khác vào để bán cho được giá.
Anh Hải lưu ý: Nếu khách tinh ý sẽ thấy những cây này “chột” hơn cây xịn do bị chặt rễ tới hai lần để chuyển tới, hoa, quả không thắm sắc, đất dưới gốc cây nhìn mới, rời rạc không kết dính như cây xịn. Cây quất đẹp thường phải hội tụ các yếu tố: Dáng đẹp; quả đẹp và đủ xanh, chín; lá, lộc xanh mơn mởn thì mới may mắn, phát lộc.
Đi giữa những ruộng đào, quất men theo bãi sông Hồng, người Hà Nội nhớ tới vườn đào Nhật Tân mênh mông 10 năm trước, nơi ấy bây giờ đã là khu đô thị sầm uất. Những vùng hoa Ngọc Hà, Quảng Bá giờ chỉ còn trong hoài niệm, thay vào đó là những nhà dân, biệt thự, khách sạn lớn nhỏ. Người Hà Nội giờ không còn được cái thú tới những nhà vườn cuối năm, gặp những người chủ vườn quen thuộc để nói về cách chăm chút hoa, và ngắm những cành đào bích thắm sắc ngay trong vườn nhà...
Nhưng dù vậy, đào Nhật Tân, quất Tứ Liên, Quảng Bá đã trở thành thương hiệu của người dân vùng đất Tây Hồ từ hàng trăm năm nay. Và dù có rất nhiều loại hoa nhập ngoại lạ mắt khác, nhưng với những người sành chơi thì những cành đào Nhật Tân hay những tán quất Tứ Liên có đủ bộ tứ quý vẫn chẳng thể thiếu trong những ngày Tết sum họp.
Uyên Na