Cận kề ngày khai mạc Đại lễ 1000 năm Thăng Long- Hà Nội, ở xã Ngũ Đoan (Kiến Thụy), vùng đất Dương Kinh- kinh đô thứ 2 của vương triều Mạc náo nức hàng loạt hoạt động ý nghĩa hướng về dịp lễ trọng này. Người dân tụ hội về khu tưởng niệm vương triều Mạc dự lễ rước và khai quang an vị tượng các vua nhà Mạc, đúc Đại Hồng Chung 1,5 tấn đồng, khánh thành khu chính điện thờ các vua nhà Mạc. Đặc biệt xúc động là lễ cung rước thanh Long đao gần 500 tuổi của Thái tổ Mạc Đăng Dung từ Nam Định về Cổ Trai…
Lãnh đạo huyện Kiến Thụy và đông đảo con cháu họ Mạc nghênh đón thanh Long đao tại Khu tưởng niệm Vương triều Mạc |
Bảo đao 500 tuổi và hành trình 418 năm
Ông Mạc Như Thiết, trưởng họ Mạc ở Cổ Trai (Ngũ Đoan, Kiến Thụy) không giấu nổi xúc động: “Chúng tôi không thể tin được sau 418 năm ra đi khỏi đất Cổ Trai, thanh Long đao của Mạc Thái tổ lại trở về đúng dịp kỷ niệm 469 năm ngày mất của Người. Thời còn làm tướng, đức Mạc Thái tổ thường sử dụng thanh đại đao này xông pha trận mạc. Khi Mạc Thái tổ băng hà, thanh đại đao được thờ ở Thái miếu, sau lại được đem về thờ ở Lăng miếu Cổ Trai. Năm 1592, nhà Mạc thất thủ ở Thăng Long. Lúc ấy thân vương Mạc Đăng Thận là người coi giữ Sơn Lăng Cổ Trai. Trước ngày nhà Trịnh tấn công tàn phá Dương Kinh, thân vương Mạc Đăng Thận cho hoá trang mộ phần rồi mang 500 quân ra trấn giữ Đồ Sơn. Triều đình ly tán, thân vương Mạc Đăng Thận buộc phải rời Đồ Sơn , giả làm nhà buôn, mang theo thanh long đao của tiên đế cùng “của gia bảo” xuống thuyền lánh nạn. Đoàn thương thuyền của thân vương lênh đênh trên biển cả, một thời gian sau quay mũi, thuận gió đông bắc, tiến vào vùng cửa sông Hồng, thuộc miền duyên hải huyện Giao Thủy, phủ Thiên Trường, trấn Sơn Nam hạ. Thân vương giong thuyền vào cửa Lạng Môn, về đất Kiên Lao định cư. Ông đổi họ thành họ Phạm, giữ bộ thảo đầu chữ Mạc để con cháu các đời sau ghi nhớ nguồn cội tổ tông. Đến năm 1986, chi họ Mạc ở Cổ Trai mới biết thanh long đao của Mạc Thái tổ được thờ ở từ đường chi họ Phạm gốc Mạc, thôn Ngọc Tỉnh, xã Xuân Trường, huyện Xuân Trường (Nam Định). Chúng tôi vào ngay Xuân Trường để được tận mắt nhìn thấy thanh long đao của Mạc Thái tổ. Nhìn thấy thanh long đao dài 2m55, nặng 25,6 kg bằng sắt rỗng, có hình đầu rồng của Mạc Thái tổ, không ai cầm được nước mắt. Vui hơn là anh em dòng tộc gốc Mạc sau bao đời lưu tán tìm được nhau. Cũng từ khi ấy, rất nhiều dòng họ gốc Mạc cũng tìm về Xuân Trường và Cổ Trai kết nối, bái yết tiên tổ và báu vật dòng tộc. Đến nay, thanh bảo đao gần 500 tuổi của Mạc Thái tổ được thờ ở chi họ Phạm gốc Mạc, thôn Ngọc Tỉnh, xã Xuân Trường, huyện Xuân Trường là 418 năm. Hiện đây là thanh bảo đao có cân nặng, kích thước và tuổi đời cao nhất khu vực Đông Nam Á”.
Xúc động, mừng vui khôn tả là cảm xúc chung của những người con họ Mạc, gốc Mạc về đất Dương Kinh xưa để chứng kiến ngày cung rước thanh bảo đao từ
Thanh Long đao của Mạc Thái tổ tại Nhà thờ họ Phạm gốc Mạc tại huyện Xuân Trường (Nam Định) |
Tấm lòng với cội nguồn
Ông Phạm Đức Thụ, người trực tiếp trông giữ từ đường họ Phạm gốc Mạc ở Xuân Trường (
Với tất cả lòng thành kính và ý thức trách nhiệm gìn giữ báu vật của Mạc Thái tổ, sau khi cung rước thanh long đao về khu Chính điện, Ban quản lý khu tưởng niệm trân trọng đặt thanh long đao trong hộp kính, hút chân không, bảo quản báu vật với kỹ thuật tiên tiến. Hiện thanh long đao đang được thờ trước tượng thờ vua Mạc Đăng Dung tại nhà chính điện. Cùng với việc bảo vệ báu vật này, huyện Kiến Thụy đang từng bước xây dựng khu tưởng niệm vương triều Mạc thành điểm nhấn văn hoá lịch sử, du lịch tâm linh của Hải Phòng, đặc biệt thu hút du khách trong dịp Đại lễ 1000 năm Thăng Long- Hà Nội.
Hoàng Yên