Quai bị
Quai bị còn được dân gian gọi là bệnh má chàm bàm, là do nhiễm virus của các tuyến nước bọt, đặc biết là tuyến mang tai bên dưới tai và chạy dọc theo hàm. Nhiều khi có dịch bệnh quai bị ở một nơi nào đó nhưng quai bị quai bị cũng chỉ xuất hiện rải rác trên từng cá nhân.
Bệnh nhân thường mắc bệnh vào mùa hè hoặc giữa mùa xuân. So với thủy đậu thì nó ít lây nhiễm hơn và đối tượng dễ mắc bệnh nhất là trẻ khoảng từ 5 đến 10 tuổi. Người lớn vẫn có thể mắc bệnh khi chữa tiêm phòng và có tỷ lệ biến chứng cao hơn so với trẻ em.
Khi bị bệnh quai bị cần kiêng gì?
- Sau hai tuần khi phát hiện ra bệnh khoảng thì phải cách ly để tránh lây nhiễm.
- Kiêng gió, nước lạnh
- Nên uống nhiều nước , giữ gìn và vệ sinh răng miệng sạch sẽ, súc miệng bằng nước muối hoặc nước súc miệng để tránh khô miệng và để tránh vi khuẩn có môi trường phát triển thuận lợi.
- Không nên vận động ( khi có dấu hiệu tinh hoàn sưng và đau ).
- Vệ sinh cơ thể sạch sẽ.
- Không được tự ý dùng các loại thuốc uống hoặc thuốc bôi để đắp lên chỗ sưng để tránh nhiễm độc.
- Nên đeo khẩu trang phòng tránh việc lây bệnh cho người khác.
Biến chứng khi chữa trị bị quai bị không đúng:
Viêm tuyến nước bọt:
Đặc thù của sưng tuyến nước miếng là sưng hai bên thường không đối xứng. Một vài bệnh nhân do tuyến nước miếng sưng lên rất to làm cằm, cổ bạnh ra gây biến dạng cả khuôn mặt. Da vùng tuyến nước miếng sưng, không đỏ, bóng, căng tuy nhiên khi sờ vào vùng da đó sẽ thấy nóng và bệnh nhân rất đau.
Có ba vị trí đau điển hình của bệnh quai bị trong triệu chứng viêm tuyến nước miếng là góc thái dương- hàm, góc xương hàm dưới và điểm mỏm xương chũm . Một số người bệnh bởi vì đau nên khó ăn, khó nuốt, khó nhai. Thông thường sốt sẽ kéo dài trong khoảng 10 ngày, sau khi hết sốt thì triệu chứng sưng tuyến nước miếng sẽ giảm dần.
Đặc thù nổi bật của viêm tuyến nước miếng bởi vì virus quai bị là không bị hóa mủ, một đặc thù rất cần được lưu tâm trong chẩn đoán bệnh quai bị.
Viêm tinh hoàn:
Viêm tinh hoàn bởi vì virus quai bị thông thường hay tấn công vào lứa tuổi đang dậy thì và cả lứa tuổi trưởng thành. Có tỷ lệ khoảng từ 10 – 30% người bệnh kèm theo viêm tinh hoàn. Đặc thù nổi bật của viêm tinh hoàn là thường xảy ra một bên, xác suất viêm tinh hoàn 2 bên gặp ít hơn. Sau khi viêm tuyến nước miếng khoảng 5 – 7 ngày thì xảy ra viêm tinh hoàn.
Người bệnh sẽ thấy sốt trở lại, thỉnh thoảng thân nhiệt còn tăng hơn lúc ban đầu của viêm tuyến nước miếng. Tinh hoàn đau, sưng to. Khi sờ vào tinh hoàn thấy mật độ chắc và nhìn thấy da bìu bị phù nề rõ rệt, đỏ,căng, bóng. Ngoài ra, có thể xuất hiện kèm theo viêm thừng tinh hoàn,viêm mào tinh hoàn, thậm chí xuất hiện ra tràn dịch màng tinh hoàn trong các trường hợp bệnh đã rất nặng.
Bệnh viêm tinh hoàn kéo dài từ 3 – 5 ngày thì hết sốt. Tinh hoàn cũng giảm dần độ sưng nề và sẽ giảm đau khoảng 3 – 4 tuần lễ sau đó mới hết đau và sưng.
Viêm tinh hoàn gây hậu quả teo tinh hoàn: Để biết mình có bị teo tinh hoàn hay không thì nên theo dõi khoảng vài tháng mới có thể kiên cố. Cũng không nên quá lo sợ về bệnh của mình vì tỷ lệ teo tinh hoàn do virus quai bị gây ra rất thấp, cũng chỉ khoảng 0,6% mà thôi.
Nếu bị teo tinh hoàn một bên thì tất cả chức năng của tinh hoàn còn lại sẽ vẫn hoạt động bình thường, nhưng nếu mà bị teo cả 2 bên tinh hoàn thì sẽ gây ảnh hưởng cực lớn đến hoạt động sinh dục và sinh sản.
Viêm buồng trứng:
Ngoài biến chứng viêm tinh hoàn ở con trai thì ở phụ nữ khi bị quai bị cũng có xác xuất bị viêm buồng trứng; cho rằng chiếm tỷ lệ thấp hơn.
Viêm não, viêm tụy, viêm màng não cũng có khả năng gặp trong bệnh quai bị nhưng không nhiều. Mặc dù tỷ lệ những bệnh này mắc phải trong viêm quai bị là tương đối thấp nhưng rất nguy hiểm,có xác xuất đe dọa đến tính mệnh của người bệnh nên cần vô cùng cảnh giác.
