Chính quyền 'bó tay' vì người phải thi hành án 'thi gan' với pháp luật?

(PLO) - Hơn 2 năm kể từ khi bản án có hiệu lực pháp luật, người phải thi hành án (THA) liên tục “thi gan” với chính quyền và lực lượng THA, khiến cho bản án gần như bị vô hiệu hóa. Câu hỏi đặt ra là, chính quyền huyện Thủy Nguyên đã làm hết trách nhiệm để bản án của tòa được thực thi hay chưa? 
Ông Đanh rầu rĩ chỉ vào gian nhà xây dựng trái phép trên đất của mình.
Ông Đanh rầu rĩ chỉ vào gian nhà xây dựng trái phép trên đất của mình.

Phép vua thua người “lì”

Tháng 4/2010, ông Trần Văn Đanh và bà Đoàn Thị Vi (xã Quảng Thanh, huyện Thủy Nguyên, TP Hải Phòng) mua lô đất với diện tích 182m2 của bà Ngô Thị Nết (SN 1962), là vợ của ông Đỗ Xuân Huấn (đã chết). Lô đất được chuyển nhượng hợp pháp thuộc tờ bản đồ số 04, thửa đất 2134 tại Thôn Vối, xã Quảng Thanh.

Đến tháng 11/2010, UBND huyện Thủy Nguyên đã cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN) và tài sản gắn liền trên đất số BĐ 120696, mang tên sử dụng là ông Trần Văn Đanh và Đoàn Thị Vi. Tuy nhiên, đến khi chuẩn bị xây nhà thì gia đình ông Đanh tá hỏa phát hiện gia đình bà Bùi Thị Thêu (SN 1950, họ hàng của ông Đỗ Xuân Huấn) cùng con trai là Đỗ Mạnh Vũ (SN 1975) đã xây dựng nhà cấp 4 trái phép giữa lô đất trên. Nhà chòi cấp 4 này được xây bằng gạch ba vanh, lợp tôn có diện tích 9m2. 

Trước sự việc này, vợ chồng ông Đanh nhiều lần làm đơn kiến nghị chính quyền xã Quảng Thanh và huyện Thủy Nguyên cưỡng chế tháo dỡ nhưng gia đình bà Thêu không chấp nhận. Do vậy, năm 2013, gia đình ông Đanh đành khởi kiện bà Thêu cùng anh Vũ ra TAND huyện Thủy Nguyên. 

Theo nội dung Bản án 08/2014/DS-ST, TAND huyện Thủy Nguyên tuyên buộc bà Thêu và anh Vũ chấm dứt hành vi trái pháp luật trên lô đất của ông Đanh, bà Vi. Tuy nhiên, ngay tại phiên tòa, bà Thêu và anh Vũ còn tỏ thái độ chống đối, cản trở Tòa xét xử.

Ngày 24/11/2014, Chi cục THADS huyện Thủy Nguyên ban hành Quyết định số 198/2015/QĐ-CCTHA để THA theo đơn yêu cầu. Trong quyết định THA đã nêu rõ bà Thêu, anh Vũ phải tháo dỡ gian nhà xây gạch, dài 3,1m; rộng 3m; cao 3,5m và 01 sân láng xi măng trước căn nhà này.

Những tưởng đến đây thì hành trình tìm lại sự công bằng của gia đình ông Đanh đã kết thúc và những người chiếm giữ tài sản buộc phải thực hiện quyết định THA. Tuy nhiên, khi lực lượng chức năng đã tổ chức THA trước sự chứng kiến của chính quyền địa phương, song bị gia đình bà Thêu, anh Vũ cản trở, chửi bới khiến cho việc THA bị gián đoạn và việc đòi lại tài sản bị chiếm giữ của gia đình ông Đanh lại trở nên khó khăn hơn.

Chính quyền “bó tay”? 

Nói về hành trình 6 năm đi đòi công lý của mình, ông Đanh buồn rầu kể: “Suốt 6 năm qua, vì sự chiếm đất bất hợp pháp và xây nhà trái phép của bà Thêu đã làm chúng tôi không thể xây nhà ở. Mặc dù đã kêu cứu ở khắp nơi nhưng căn nhà trái phép trên chưa được tháo dỡ”.

Trao đổi với phóng viên Báo PLVN, ông Bùi Đức Mười - Chủ tịch UBND xã Quảng Thanh cho biết: “Về vụ việc này, chính quyền xã Quảng Thanh đã hòa giải nhiều lần theo thẩm quyền nhưng không thành. Khi phối hợp với lực lượng chức năng tiến hành đo đạc, cắm mốc giới, gia đình bà Thêu còn chống đối bằng cách cắt thước đo của cán bộ địa chính”.

Trong quá trình thi hành bản án, ông Nguyễn Thế Mạnh - Chi cục trưởng Chi cục THADS huyện Thủy Nguyên cũng cho biết, việc thi hành bản án gặp khó khăn do bà Thêu và anh Vũ khẳng định đang thờ cúng, có di ảnh trong căn nhà cấp 4 trên.

Được biết, ngày 4/7/2016 vừa qua, Chi cục THADS huyện Thủy Nguyên đã ban hành Quyết định số 54/QĐ-CCTHADS về việc cưỡng chế. Quyết định nêu rõ trường hợp bà Bùi Thị Thêu và anh Đỗ Mạnh Vũ không thực hiện, cơ quan THA sẽ ra quyết định phạt tiền và ấn định thời gian 5 ngày làm việc để thực hiện nghĩa vụ, hết thời hạn đó sẽ giao cho người có điều kiện thực hiện hoặc chấp hành viên đề nghị cơ quan có thẩm quyền truy cứu trách nhiệm hình sự do không chấp hành án.

Theo Luật sư Trần Văn Toàn (Đoàn Luật sư TP Hà Nội), vụ việc kéo dài 6 năm không phải do khách quan mà có phần trách nhiệm của các cấp chính quyền trong việc tổ chức thi hành bản án. Ngoài cơ quan trực tiếp thực hiện THA thì UBND huyện Thủy Nguyên lẽ ra phải đôn đốc, chỉ đạo các cơ quan liên quan phối hợp để thực hiện quyết định THA có hiệu lực bằng biện pháp cưỡng chế. Việc không quyết liệt đã khiến người phải THA “nhờn luật”.

Không chỉ gia đình ông Đanh kêu cứu mà ngay cả những người không còn là chủ sử dụng đất, bất bình trước việc chiếm giữ trái phép tài sản cũng đã phải làm đơn kiến nghị gửi đến UBND xã Quảng Thanh, UBND huyện Thủy Nguyên để yêu cầu chấm dứt tình trạng tranh chấp, lấy lại công bằng cho gia đình ông Đanh. Thế nhưng, những nguyện vọng về việc pháp luật phải được thượng tôn và thực thi nghiêm chỉnh của người dân vẫn chưa được hồi đáp. 

Vụ việc này cần được UBND huyện Thủy Nguyên và các cơ quan thi hành pháp luật khẩn trương giải quyết để trả lại công bằng cho người được THA và “điều trị” bệnh “nhờn luật” đang trở nên khó chữa của một số người dân.