 |
| Giáo dục giới tính và sức khoẻ sinh sản cần được thực hiện ngay tại trường phổ thông. Ảnh: A.T. |
QTV - Theo các chuyên gia nghiên cứu về giới thì vấn đề giáo dục giới tính trong gia đình rất quan trọng. Tuy nhiên, thực tế hiện nay chỉ có khoảng hơn một nửa số thanh niên được cha mẹ trao đổi về các chủ đề trên, ở trường học kiến thức này hoàn toàn mờ nhạt.
Ngay kết quả khảo sát trên VnExpress cũng cho thấy điều này. Trong số gần 4.700 người tham gia biểu quyết thì chỉ 3,7% cho biết kiến thức về giới tính được học tại trường lớp, 2,6% được bố mẹ giáo dục.
Gia đình bỏ ngỏ
Giải thích về điều này, chị Linh Hương, chuyên viên tư vấn Trung tâm nghiên cứu tâm lý và sự phát triển thanh thiếu niên, cho rằng: "Các em không được cha mẹ chia sẻ kiến thức về giới tính và an toàn tình dục bởi chính những các bậc phụ huynh còn thiếu kiến thức chăm sóc sức khoẻ sinh sản vị thành niên nên không giải thích được những thắc mắc của các em và thường lảng tránh. Thậm chí nhiều phụ huynh vẫn định kiến với vấn đề này. Khi con hỏi thì cho rằng con mình hư hỏng đang có ý định chơi bời, quan hệ lăng nhăng". Và để bảo vệ con mình, các bậc phụ huynh "đóng cửa thông tin" để ngăn cách chúng và cương quyết không "vẽ đường cho hươu chạy".
Các số liệu nghiên cứu của dự án Bình đẳng giới và đẩy mạnh sự tham gia của nam giới trong sức khoẻ sinh sản cho thấy, tỷ lệ các em nữ được gia đình trao đổi về tình bạn, tình yêu và tình dục cao hơn hẳn so với tỷ lệ của nam. Song việc giáo dục mới chỉ dừng lại ở mức cảnh giới, khuyên răn. "Mẹ em thỉnh thoảng lại nhắc em phải cẩn thận trong các mối quan hệ, thỉnh thoảng bà lại lấy những câu chuyện trên báo ra để răn đe em. Nhưng khi em hỏi kỹ về những tình huống cụ thể thì mẹ lại bối rối, và nói đó là chuyện của người lớn, chưa cần biết", nữ sinh Thu Hà trường PTTH Xuân Đỉnh tâm sự. Cách giải thích của người mẹ này không được nhiều người đồng tình. Đa phần độc giả của VnExpress đều cho rằng việc giáo dục về giới tính cho con phải bắt đầu từ lứa tuổi 10-15, khi các em đã nhận biết rõ về giới tính của mình. Và trước mỗi câu hỏi của con cái, phụ huynh phải có trách nhiệm trả lời đầy đủ và giải thích rõ ràng mọi vấn đề và phải nói chuyện với con như những người bạn đang tâm sự với nhau. Bởi chính những lý giải lờ mờ của cha mẹ sẽ tạo nên sự tò mò kích thích cho các em và rất dễ dẫn đến những tình huống xấu.
 |
Thực tế rất nhiều người không thể hoặc không chịu giải thích thoả đáng cho con em. Một nam sinh đến từ Long An bức xúc: "Một lần đọc báo em thấy từ thủ dâm liền hỏi mẹ là gì, mẹ nhìn em một cách thảng thốt và cho rằng em chơi với bạn bè xấu và bị họ đầu độc. Thực ra em chỉ muốn biết điều đó có nghĩa gì. Em đã hỏi lại anh họ em đang là sinh viên y khoa và được giải thích rõ ràng. Thực ra nó không quá ghê gớm để lảng tránh. Tại sao người lớn lại không cởi mở với chúng em những điều đó".
Từ ví dụ của em học sinh này cho thấy, giáo dục của gia đình không chỉ từ cha mẹ mà anh chị em cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hướng dẫn cho nhau về những nội dung sức khoẻ sinh sản mà các em quan tâm. Thực tế đây là những mảng trống trong việc xây dựng các phương thức tiếp cận và giáo dục thanh niên và vị thành niên.
Trường học cũng bỏ ngỏ giáo dục giới tính
Trong khi đó, việc giáo dục giới tính và sức khoẻ sinh sản trong trường học thì hoàn toàn bị bỏ ngỏ. Các cuốn sách về đạo đức, sinh học đều bỏ qua nội dung này. Mặc dù một số sách giáo khoa có phần về con người và sức khoẻ nhưng chỉ nói đến các bộ phận cơ thể khái quát chứ không hề có giới tính và cách ứng xử, hành vi giới tính. Theo khảo sát của VnExpress, trong chuỗi sách sinh học của THCS, THPT thì chỉ có cuốn Sinh học lớp 8 đề cập đến con người. Tuy nhiên, trong 7 bài học thì không có phần nào hướng dẫn về sức khoẻ sinh sản, hoạt động tình dục, tình dục an toàn, làm thế nào để tránh quan hệ tình dục khi chưa sẵn sàng...
Chương trình “Tăng cường chất lượng giáo dục dân số - sức khoẻ sinh sản vị thành niên trong trường THPT” do Bộ GD&ĐT phối hợp cùng Uỷ ban quốc gia Dân số Gia đình và Trẻ em bắt đầu thực hiện từ năm 2001. Song chương trình này mới chỉ dừng ở mức dạy cho học sinh những bài học thuộc lòng
Một học sinh trường THPT Chu Văn An (Hà Nội) phàn nàn: "Vấn đề ma tuý, HIV/AIDS được nói đến rất nhiều trong nhà trường, nhưng kiến thức về sức khoẻ sinh sản và giới tính lại hầu như không được đề cập tới. Mặc dù đây là vấn đề được bọn em rất quan tâm và trong khi sự thiếu hiểu biết về lĩnh vực này là một trong những nguyên nhân dẫn tới HIV/AIDS".
Tự "cứu đói" kiến thức
Và để thoát khỏi "cơn đói" thông tin từ phía người lớn, hầu hết các bạn trẻ đều tự tìm hiểu giới tính và sức khoẻ sinh sản qua báo chí, phim ảnh, rồi truyền đạt lại cho nhau. Điều này được thể hiện rất rõ trên kết quả khảo sát của VnExpress, trong số gần 4.700 người tham gia thì có đến 41,2% cho biết tự tìm hiểu về vấn đề giới tính, 30,8% nhận thông tin, kiến thức qua sách báo, 10,9% là qua bạn bè.
 |
| Kết quả khảo sát trên VnExpress. |
"Hiện nay với sự phát triển của xã hội, thế hệ trrẻ cũng có nhiều thay đổi, các em dạy thì sớm hơn và bắt đầu yêu sớm hơn. Vì vậy thông tin về giới tính, sức khoẻ sinh sản là rất cần thiết với thanh thiếu niên thời hiện đại", một vị tiến sĩ của Viện nghiên cứu Thanh Niên nhận định.
Giới trẻ không chỉ thấy thiếu thông tin và quan tâm tới các vấn đề sức khoẻ sinh sản, mà họ còn mong muốn nhận biết được các thông tin mang tính chất chính xác và có tính giáo dục cao. Nhu cầu về thông tin của từng nhóm tuổi có khác nhau. Mỗi đối tượng quan tâm và muốn tìm hiểu một nội dung khác nhau. Tuy nhiên, những vấn đề về tình bạn, tình yêu, tâm sinh lý tuổi dậy thì; vấn đề giới, thông tin về kế hoạch hoá gia đình và tránh thai; thông tin về các bộ phận thân thể; các bệnh lây nhiễm qua dường tình dục... là những điều mà hiện nay thanh niên và vị thành niên muốn biết.
Theo VnExpress
