Bí ẩn về Horus - con mắt thần nổi tiếng của Ai Cập

(PLO) - Mắt thần Horus đại diện cho sức khỏe, sự sống và sự tái sinh, từng xuất hiện trong  lớp vải liệm thứ 12 của xác ướp Tutankhamun.

Du khách đến Ai Cập, biểu tượng được nhìn thấy nhiều là con mắt, được biết đến với tên gọi Eye of Horus (con mắt thần Horus hay mắt Ai Cập), theo Mythologian.

Horus là vị thần cai quản bầu trời mình người đầu chim ưng, con trai của Osiris và Iris. Do đó, ông nhìn mọi thứ dưới đôi mắt tinh anh của loài chim ưng. Horus đại diện cho sức khỏe, sự sống và sự tái sinh.

Mắt phải của ông màu trắng, đại diện cho mặt trời và mắt trái của ông là màu đen, đại diện cho mặt trăng. Do đó, người dân Ai Cập đã đồng hóa mắt phải của Horus với thần mặt trời, thần Ra. Còn mắt trái của ông với thần mặt trăng, thần Thoth.

Du khách khi đến thăm bảo tàng Louvre của Pháp, cũng sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng con mắt thần Horus, có niên đại trong khoảng thế kỷ thứ 5 đến thế kỷ thứ 3 TCN. Ảnh: Gizmodo.
Du khách khi đến thăm bảo tàng Louvre của Pháp, cũng sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng con mắt thần Horus, có niên đại trong khoảng thế kỷ thứ 5 đến thế kỷ thứ 3 TCN. Ảnh: Gizmodo.

Vào thế kỷ thứ 2, Galen vùng Pergamon, thầy thuốc và là nhà triết học nổi tiếng người La Mã, gốc Hy Lạp đã mượn biểu tượng mắt Ai Cập để gây ấn tượng với những người bệnh. Sau đó, biểu tượng này dần phát triển thành ký hiệu Rx mà chúng ta thường thấy trên các toa thuốc. Nó mang ý nghĩa cho sự phục hồi, tính thống nhất. Biểu tượng mắt thần Horus còn từng được tìm thấy dưới lớp vải liệm thứ 12 của xác ướp Tutankhamun.

Tương truyền rằng trong một lần giao chiến, thần Horus bị mất đi con mắt bên trái. Sau đó, thần mặt trăng đã giúp ông khôi phục lại con mắt này. Do vậy, con mắt bên trái của ông không còn chói sáng rực rỡ như mắt bên phải, mắt mặt trời.

Một biểu tượng mắt có hình dáng tương tự mắt thần Ai Cập, mà nhiều du khách dễ bị nhầm lẫn, đó chính là mắt thần Ra.

Dấu hiệu để có thể nhận biết mắt thần Ra và mắt thần Horus chính là mắt thần Ra có hình dạng của mắt phải, trong khi đó mắt Horus (mắt Ai Cập) là hình mắt trái. Ảnh: Easystudy.
Dấu hiệu để có thể nhận biết mắt thần Ra và mắt thần Horus chính là mắt thần Ra có hình dạng của mắt phải, trong khi đó mắt Horus (mắt Ai Cập) là hình mắt trái. Ảnh: Easystudy.

Con mắt thần Ra là biểu tượng cho sự chinh phục và đánh bại kẻ thù. Con mắt này cũng từng được sử dụng để tượng trưng cho một loạt nữ thần Ai Cập như Mut, Bastet, Hathor, Wadjet và Sekhmet. Mặc dù bị coi là biểu tượng của bạo lực, sự hủy diệt (như sức nóng của mặt trời), biểu tượng mắt thần Ra cũng được coi là biểu tượng cho sự bảo vệ. Do vậy, nó cũng thường xuất hiện trên các lá bùa hộ mệnh, trên tường nhà. Trong thời kỳ cổ đại, con mắt này thường xuất hiện như biểu tượng của quyền lực hoàng gia.

Ngày nay, du khách còn có cơ hội chiêm ngưỡng con mắt Ai Cập nổi tiếng này tại một số địa điểm nổi tiếng thế giới khác như bảo tàng Louvre, Pháp; bảo tàng nghệ thuật Walters, Mỹ; bảo tàng Anh, London - thủ đô nước Anh.