Câu chuyện nhạc Ráp và tuyên ngôn của giới trẻ Việt

(PLVN) - Xưa nay, trong tâm trí nhiều người, nhạc Rap luôn được coi là “nhí nhố”- chỉ dành cho bọn trẻ nổi loạn. Bởi ở đó ẩn chứa sự trẻ trung, tự do, dám nghĩ dám làm, với những quan điểm, lối sống của giới trẻ vào từng câu Rap. Rồi một ngày, với sự xuất hiện của hai chương trình là King of Rap và Rap Việt, đã giúp nhạc Rap tiến gần hơn với khán giả cả nước, cũng như khẳng định được “sân chơi” riêng trong gu âm nhạc đa sắc hôm nay…
Chương trình King of Rap
Chương trình King of Rap

Ráp, không còn của riêng… “tụi nổi loạn”

Ở các nước trên thế giới như Âu Mỹ hay Hàn Quốc, nhạc Rap luôn được coi là một thể loại nhạc thịnh hành và có rất nhiều người hâm mộ nay đã… già. Bởi, thời hoàng kim của Ráp là thập kỷ 60, 70 của thế kỷ trước cùng với trào lưu Hip, Hop trong sự tự do, phóng khoáng tuyệt đối của dòng nhạc này. 

Ở Việt Nam, dù nhạc Rap vẫn luôn tồn tại song hành cùng các thể loại nhạc khác nhưng lại không nhận được sự ủng hộ của đông đảo khán giả Việt. Khi nhạc Rap luôn được “cộp mác” là âm nhạc nổi loạn có phần bốc đồng, với ca từ không được trau chuốt, không có ý nghĩa và đôi lúc còn gây ra sự phản cảm.

Nhưng nói như vậy là oan cho thể loại nhạc này, bởi hầu hết các nghệ sĩ Rap đều có xuất thân là những nghệ sĩ đường phố, họ sáng tác nhạc một cách tự do và không theo thị hiếu của khán giả! Bởi đơn giản, họ muốn những gì thật nhất, đúng nhất, không nói giảm nói tránh được truyền tải vào bài nhạc nên đôi khi có nhiều nội dung hay từ ngữ không phù hợp với suy nghĩ của nhiều lứa tuổi. Chính vì thế nên nhạc Rap hầu hết chỉ tiếp cận được đến các khán giả là những người trẻ tuổi, bởi họ như thấy được chính con người mình ở trong những bài Rap. 

Nhắc đến Rap Việt phải kể đến những tên tuổi nổi bật và gạo cội như  LK, Đen Vâu, Karik, Wowy,… Không khó để thấy được sự nổi tiếng cũng như tài năng của những người nghệ sĩ này. Thế nhưng, sự nổi tiếng đó chỉ ảnh hưởng đến một bộ phận giới trẻ có cùng đam mê Rap. Bởi Rap không phải là thứ âm nhạc du dương, truyền cảm và bắt tai người nghe như những dòng nhạc khác. Và cứ như vậy, nhạc Rap dường như là một góc khuất của âm nhạc vậy, vẫn tồn tại ở đó nhưng lại ít khi nhận được ánh hào quang của người hâm mộ.

Nhưng mọi thứ đã thay đổi… Cho đến tháng 8 năm nay, khi có sự xuất hiện của hai chương trình về Rap trên các kênh truyền hình trong nước là King of Rap và Rap Việt thì dòng nhạc Rap mới thật sự có cơ hội để tiếp cận gần hơn với khán giả cả nước.

Tận dụng ưu thế của sự mới mẻ về mô típ chương trình Rap chưa bao giờ có từ trước đến nay, cùng với sự cộng hưởng giữa các thí sinh, huấn luyện viên và MC đã tạo ra được những cú nổ lớn trong năm nay. Chưa bao giờ nhạc Rap lại nhận được sự theo dõi, ủng hộ rất lớn từ khán giả truyền hình cả nước như vậy, họ từ người già đến người trẻ đều ngóng chờ từng ngày một để được xem chương trình. 

Bên cạnh đó, sự xuất hiện dày đặc thông tin của King of Rap và Rap Việt trên các mặt báo, phương tiện truyền thông và mạng xã hội càng thể hiện được tiếng vang mà hai chương trình đem lại. Đặc biệt là những nhận xét của người xem đều dành những lời khen như: “Nhờ chương trình mà bản thân đã tiếp cận với nhạc Rap nhiều hơn, biết đến tài năng của nhiều nghệ sĩ mới”; “Chương trình giúp cho tôi cảm thấy hoà nhập với giới trẻ hơn thông qua những tiết mục”; “Chương trình tuyệt vời, huấn luyện viên tuyệt vời, thí sinh tuyệt vời!”,….

Sau bao năm thăng trầm, nhạc Rap đã thực sự được công nhận và tạo ra được vị trí nhất định của mình trong nền âm nhạc Việt Nam, không của riêng người trẻ. Rất nhiều thế hệ 7x, 8x đời đầu đã biết đến Đen Vâu, LK, Karik… và say mê bởi rất nhiều những triết lý vui vẻ, giản dị, nguyên sơ từ cuộc sống…

Chương trình Rap Việt
Chương trình Rap Việt

“À thì ra nhạc Rap cũng sạch và đẹp đến thế!”

Dưới sự thành công bất ngờ của hai chương trình King of Rap và Rap Việt, nhiều người đặt ra câu hỏi lí do tại sao lại thu hút được sự quan tâm của công chúng và dư luận đến thế? Đành rằng, mọi người đều sẽ nghĩ từ hiệu ứng marketing, các nghệ sĩ nổi tiếng, MC nổi tiếng hay giờ chiếu vàng trên các kênh truyền hình hot. Nhưng dường như, thứ thật sự thu hút công chúng chính là hai chương trình đã cho họ thấy được “À thì ra nhạc Rap cũng sạch và đẹp đến thế!”. 

Sự thật là như vậy, nếu như với suy nghĩ ngày trước nhạc Rap chỉ là những ca từ lộn xộn, từ ngữ không phù hợp hay đôi khi còn phản cảm thì giờ đây họ thấy được nhạc Rap cũng có nét đẹp riêng của nó, bài Rap có ý nghĩa và truyền tải được nhiều nội dung sâu sắc trong cuộc sống.

Điển hình có thể kể đến như, trong chương trình Rap Việt, khán giả đã xúc động mạnh trước hai tiết mục là “Người cha câm” của thí sinh Hydra và “Hồi ức” của cô nàng thí sinh Nul. Đây là hai tiết mục có thể nói là để lại ấn tượng mạnh trong lòng người xem.

Với “Người cha câm” dù chỉ là Hydra kể lại một bộ phim ngắn mà anh từng xem với nội dung người cha câm chăm sóc cho con gái nhưng qua từng lời Rap như chạm đáy tâm can: “Cha đã lấy máu của mình một dòng máu ấm để cứu sống con - Để đến bây giờ khi con tỉnh dậy thì nay cha đã không còn…” đã khiến cả huấn luyện viên, MC và khán giả rơi lệ.

Tiết mục “Người cha câm” của Hydra.
Tiết mục “Người cha câm” của Hydra.

Cũng cùng về chủ đề gia đình, tiết mục của Nul cũng là 1 trong những tiết mục lấy nhiều nước mắt, với câu chuyện của bản thân về người mẹ mới mất cách đây 6 tháng do căn bệnh ung thư, những câu Rap là những lời dặn dò cuối cùng của mẹ dành cho cô.

Trên đây chỉ là 2 trong số rất nhiều tiết mục Rap xuất sắc khiến cho không chỉ các khán giả yêu Rap trầm trồ mà ngay cả những người vốn không có cảm tình với Rap cũng đã thay đổi cách nhìn. Bên cạnh chủ đề về gia đình, còn có các chủ đề khác cũng hết sức thú vị và mang lại nhiều ý nghĩa như: ca dao tục ngữ, truyền thuyết, lịch sử dân tộc, mặt trái của mạng xã hội, sự nỗ lực và vươn lên trong cuộc sống,…

Nhờ các chủ đề này mà công chúng có sự quan tâm, học hỏi được nhiều điều trong cuộc sống và khơi dậy sự yêu thích với lịch sử, ca dao tục ngữ,... Chưa kể, đó còn là những tiết mục giữa Rap và Pop, Dance, Ballad hay thậm chí cả cải lương, Opera, Bolero khiến cho khán giả thấy được các sự kết hợp đa dạng và phong phú. 

Có thể thấy, nhạc Rap thời nay đã được rất nhiều Rapper sử dụng những câu từ ẩn dụ, từ hay ý đẹp trong bài Rap của mình. Điều đó vừa giúp cho người nghe thấy được sự đa dạng của ngôn ngữ Việt Nam cũng như giúp họ bổ sung thêm vốn từ vựng đáng quý.

Giờ đây trong mắt họ, Rap không chỉ là những bài nhạc sôi động, trẻ trung, cuốn hút mà nó còn truyền tải những giá trị nhân văn, những câu chuyện sâu sắc, những quan điểm, lối sống tích cực cho người nghe. Cùng với đó, những người làm nhạc Rap đã thực sự được coi là những người nghệ sĩ đa tài, bởi họ vừa có thể sáng tác dựa trên câu chuyện của mình mà cũng vừa có thể lấy những nội dung từ trong đời sống, xã hội để tạo ra một tác phẩm thể hiện chính bản thân họ.

Và như thế, Rap đang dần xoá bỏ hết những định kiến trước kia, xây dựng lên những hình ảnh về thể loại âm nhạc sạch sẽ và đẹp đẽ. Từ đó mọi người cũng có cái nhìn khác hơn về những người nghệ sĩ đường phố và giới trẻ.

Giới trẻ thực chất là mượn những lời Rap, những ca từ để thể hiện bản thân, suy nghĩ, quan điểm, lối sống, họ dùng Rap như 1 lời tuyên ngôn sống cho thế hệ của mình. Cùng với đó là mức độ phủ sóng của nhạc Rap đang rất lớn với khán giả cả nước, nên các nội dung mà bài Rap đưa ra sẽ tác động trực tiếp đến suy nghĩ của nhiều người, trong đó có trẻ nhỏ non nớt. 

Chính vì lẽ đó mà các nghệ sĩ nhạc Rap có gánh nặng trên vai để xây dựng nên tuyên ngôn sống đẹp, phù hợp cho cả khán giả… phụ huynh. Và thế là những nghệ sĩ đã chọn lọc những chủ đề, nội dung, ca từ để đưa vào sản phẩm sao cho vừa văn minh lại vừa có ý nghĩa.

Cùng với đó là những vấn đề thời sự, khích lệ cái đẹp, và lên án cái xấu. Và nữa là sự bài trừ những thể loại nhạc Rap với ca từ tục tữu, vô văn hoá, cổ xuý cho những những tệ nạn xã hội. Dẫu nhạc Rap là sự tự do của người nghệ sĩ nhưng không vì vậy mà lấy nó làm cái cớ để tạo ra một sản phẩm âm nhạc “biến chất”.

Giờ đây Rap không chỉ chứng minh được chỗ đứng của mình trên nền âm nhạc Việt, mà còn chứng minh được Rap đại diện cho tuyên ngôn sống của giới trẻ Việt – một tuyên ngôn chưa bao giờ được nhìn nhận là sạch và đẹp đến vậy… 

Đọc thêm