Cuộc đời nghị lực của Quang Đại, thí sinh X-Factor đang bị cho là “vi phạm bản quyền”

(PLO) - Thí sinh Trần Quang Đại (NS 1984, quê Ninh Bình) đang trở thành hiện tượng ở cuộc thi X-Factor 2014. Nam thí sinh cuốn hút người nghe bằng chất giọng nồng ấm với những ca khúc trữ tình. Ít ai biết rằng, Quang Đại từng mù hai mắt, hành nghề sửa xe máy, cắt đá kiếm sống, từ miền Bắc vào TP.HCM lập nghiệp với đúng 5 ngàn đồng dắt túi.
Cuộc đời nghị lực của Quang Đại, thí sinh X-Factor đang bị cho là “vi phạm bản quyền”
Gặp Đại trong thời điểm dư luận đang bình luận trái chiều về việc nam thí sinh này hát ca khúc “Tìm lại bầu trời” vốn được nhạc sĩ Khắc Việt sáng tác dành riêng cho ca sĩ Tuấn Hưng sử dụng độc quyền. Đại chia sẻ lúc mới nghe các phương tiện truyền thông lên tiếng, cảm thấy rất hoang mang, lo lắng. Thế nhưng chàng ca sĩ nghèo này đã chinh phục người nói chuyện với sự mở lòng chân chất, dễ mến, điều hiếm thấy trong làng showbiz đầy tai tiếng.
Cậu bé mù mắt bỗng sáng trở lại
Đại là con thứ trong gia đình thuần nông ở Ninh Bình. Bố ngày ngày đi phụ hồ còn mẹ bán gánh xôi, chè vỉa hè. Từ bé Đại đã bộc lộ năng khiếu ca hát. Anh “nhiễm” nghiệp ca hát từ chính người bố “chết mê chết mẩn” nhạc vàng. Hồi 8 tuổi, Đại đã mê hát karaoke. Dù bố mẹ ngăn cấm, bắt tập trung học hành nhưng cậu bé ngày nào cũng vẫn lén lút đi hát, hễ ở đâu có chương trình văn nghệ lập tức tham gia ngay.
Người bố biết con trai đam mê ca hát đến vậy, đã quay sang ủng hộ nhiệt tình. Cho đến bây giờ, Đại thổ lộ nếu không có người cha quá cố thì không có được ngày hôm nay. “Bố để tóc dài cho em, mỗi lần ra đường người ta đều nhầm tưởng là con gái. Những lúc đó em vẫn ngây thơ đáp “cháu thích làm nghệ sĩ””, Đại kể.  
Bất hạnh dội xuống gia đình Đại năm chàng trai tròn 10 tuổi. Đại bất ngờ đổ bệnh, bác sĩ cho biết bị viêm cầu thận cấp. Chưa hết, đôi mắt cậu bé mờ dần rồi mù hẳn. Gia đình nghèo khó, chỉ thuốc men qua loa. May mắn có người bác ở nước ngoài về đã giúp đỡ đưa Đại ra Hà Nội chạy chữa. Trên đường ra Hà Nội, cậu bé 10 tuổi liên tục co giật buộc phải chuyển vào cấp cứu tại bệnh viện tỉnh Ninh Bình. Phải gần một tuần nằm viện, sức khoẻ Đại mới dần ổn định. 
Điều kì diệu nhất là đôi mắt cậu bé sáng trở lại. “Lúc mù em sợ lắm, luôn miệng kêu bố “con không thấy gì cả, con sợ lắm”. Gần năm ròng điều trị, mắt em sáng lại nhưng bệnh thận vẫn còn, mỗi năm lại tái phát phải lên viện”. Phát bệnh từ năm học lớp 4, mãi đến năm lớp 8 Đại mới khoẻ hẳn sau hàng chục lần nhập viện. 
Quang Đại trên sân khấu X-Factor
Quang Đại trên sân khấu X-Factor 
Cầm 5 ngàn đồng vào Sài thành lập nghiệp
Bệnh tật triền miên khiến sức khoẻ Đại suy giảm. Gia đình bởi chạy chữa cho con cũng lâm nợ, phải bán hết nhà cửa đi ở nhờ. Học đến lớp 9, Đại nghỉ ngang, xin bố ra Hà Nội học nghề sửa xe máy. Đến tháng 10/2001, chàng trai quyết định về quê bởi không chịu nổi cuộc sống chật vật chốn phố thị. Anh hỏi bố: “Bây giờ con muốn hát, phải làm thế nào hả bố”. Người cha khuyên con: “Cách duy nhất là vào Sài Gòn, cơ hội nhiều hơn”. Nghe lời bố, ngay hôm sau, buổi sáng ngày 20/11/2001 là cái mốc không thể quên trong đời anh trai làng. Chàng trai quê Ninh Bình đón xe vào miền Nam. 
Mỗi lần nhắc về quá khứ, Đại lại cố nén cảm xúc. Bấy giờ giá vé xe khách tuyến Bắc - Nam là 80 ngàn đồng. Thương con, bố Đại vét sạch tiền trong nhà cũng chỉ có 40 ngàn đồng. Nghĩ cảnh gia đình cần tiền mua gạo nấu xôi bán, Đại không nỡ cầm tiền. Nhờ đi xe quen, Đại thoả thuận được “đi chịu”, vào đến nơi sẽ nhờ bạn ra trả tiền. Trước lúc lên đường, bà con cô bác người cho vài ngàn đồng, gom góp được 40 ngàn đồng nhưng Đại đưa nốt cho bố 35 ngàn, chỉ giữ đúng 5 ngàn đồng làm lộ phí.
Trả lời báo chí, đại diện Công ty Cát Tiên Sa - đơn vị sản xuất chương trình X-Factor cho rằng, với các chương trình truyền hình không bán vé, nhà sản xuất sẽ làm việc với đài truyền hình để trả tiền sử dụng tác quyền cho Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC). Sau đó, phía Trung tâm sẽ có nghĩa vụ trả tiền cho các tác giả đã ủy quyền cho Trung tâm chứ không trả tiền cho từng tác giả.
“Lên tới thành phố Ninh Bình, bụng đói cồn cào nhưng chỉ dám mua 1 ngàn tiền xôi. Ăn ngán quá bởi nhà nấu xôi nên ăn hoài, em mua thêm 1 ngàn chả ăn kèm. Vào tới Quảng Trị, nhà xe dừng lại ăn tối, trong túi còn 3 ngàn nên em không dám ăn, mua tiếp quả quýt 1 ngàn đồng, lúc nào đói bóc lấy vài múi ăn rồi ngủ thiếp. Tới TP.HCM, túi em vẫn còn 2 ngàn đồng. Tờ tiền ấy em cất ví mấy năm trời, không biết thất lạc đâu”, Đại nhớ lại kỉ niệm ngày mới vào miền Nam lập nghiệp.
Vào TP.HCM, Đại ở nhờ nhà người quen đúng 3 ngày rồi đi tìm việc. Xưởng in lụa nhận chàng trai vào làm với mức lương 300 ngàn đồng/tháng, nhưng sau đó chỉ trả 100 ngàn. Quần quật từ 6h sáng đến 9h tối vẫn không đủ ăn, Đại nhờ điện thoại gọi về quê than với bố. Người bố khuyên con nghỉ việc rồi hôm sau đón xe vào ở cùng với con. Cùng thời gian này, Đại chuyển sang học nghề làm băng hình video, mở tiệm nhỏ làm riêng. Nghề làm băng hình hồi đó thịnh, mua băng hư về sửa lại, cũng có ngày kiếm vài trăm ngàn. Nhưng chỉ thời gian ngắn, thị trường nghe nhìn chuyển sang dùng đĩa, Đại ra chợ trải bạt bán đĩa dạo. 
Những công việc buôn thúng bán bưng không có tương lai, Đại quyết tâm cùng anh đi tìm “công việc tiền lương cao nhất”. Hỏi xưởng gò hàn, công trình xây dựng cũng chỉ có mức lương 600 ngàn đồng/tháng, Đại quay lại với nghề sửa xe máy, làm 4 tháng cho đứa bạn cũng bị xù tiền công. Lại tiếp tục lăn lộn tìm việc, anh xin vào xưởng đá hoa cương, chuyên cắt xẻ đá lát cầu thang, nền nhà. Hai anh em xuống tận Long An để làm thuê. Người bố thương con, lọc cọc đạp xe kiếm phòng trọ rẻ hơn, không may bị tai nạn, anh em Đại tức tốc chạy xe từ Long An về TP.HCM rồi ngược về lại kịp buổi làm hôm sau. Vất vả, chàng trai quê Ninh Bình quay về lại TP.HCM xin làm việc ở xưởng khác. 
Quang Đại: “Nếu ban tổ chức X-Factor yêu cầu, sẽ xin lỗi Khắc Việt và Tuấn Hưng. Bản thân em không hề biết về vấn đề bản quyền tác phẩm”
Quang Đại: “Nếu ban tổ chức X-Factor yêu cầu,
sẽ xin lỗi Khắc Việt và Tuấn Hưng.
Bản thân em không hề biết về vấn đề bản quyền tác phẩm” 
Cơ cực không giết được khát vọng hát
Có một điều lạ là dù vất vả như vậy nhưng Đại chưa bao giờ nghĩ đến việc từ bỏ ca hát. Lúc làm việc ngoài công trường, lúc đi đường hay nằm ngủ đều không ngừng nhẩm miệng hát những ca khúc yêu thích. Thâm tâm chàng thợ cắt đá không ngừng tìm kiếm cơ hội để hát, hát đơn giản nhằm khuây khoả nỗi thèm khát. Bấy giờ Đại thường xuyên đi bộ đến Trung tâm văn hóa quận 5 hát bè cho các đoàn văn nghệ. Vào dịp cuối tuần, anh mượn xe đạp chủ tiệm sang tận Nhà văn hoá quận 12 để hát cho “sướng miệng”. Nhiều hôm về muộn, không dám gọi cửa, đành lang thang ngủ đường. 
Cũng chính nhờ những tháng ngày lang thang khắp nhà văn hoá này, Đại có cơ hội tham gia các cuộc thi văn nghệ. Năm 2009, Đại được hát song ca với ca sĩ Cẩm Ly nhưng bị loại từ vòng đầu. Cùng năm nay, bất hạnh lớn nhất đời Đại ập đến: Người cha bị xuất huyết não tử vong. “Trước lúc chết, bố còn nói: “Ước gì cho thằng Đại đi hát, lương thấp nhưng nhàn thân”. Vài tháng sau thì bố qua đời”. 
Nghe chuyện đời cơ cực của chàng ca sĩ, mới nhớ ra vô số ca sĩ và nhạc sĩ đều từ miền Bắc “Nam tiến”, từ đó mới nổi danh và được nhiều người biết đến, hâm mộ. Luật không chỉ có lý mà còn có tình. Có nên chăng chỉ vì một sự việc không cố ý, mà có thể bóp chết khát vọng, ước mơ chính đáng của một con người vốn đã chịu quá nhiều cơ cực trong cuộc đời.
Không biết có phải sự ra đi đột ngột của người cha khiến Đại càng quyết tâm hay không, mấy năm liền sau đó, chàng trai thợ cắt đá liên tục giật giải ở những cuộc thi văn nghệ cấp quận, huyện và thành phố ở TP.HCM. Chàng trai quê miền Bắc còn đạt nhiều giải thưởng trong các cuộc thi tiếng hát do Đài Tiếng nói nhân dân TP.HCM tổ chức, thi song ca cùng thần tượng, giải 3 liên hoan dân ca TP.HCM
Từ năm 2011, lại nhen nhóm con đường phải đi theo nghiệp ca hát, anh đến các phòng trà xin hát không thù lao nhưng không được đồng ý. Lại quay về làm thêm nghề cắt xẻ đá hoa cương. Tuy làm việc nhưng lúc nào Đại cũng hát, mê hát tới mức nhiều người nhầm tưởng nam thanh niên có… triệu chứng mắc bệnh tâm thần. Cũng bởi vậy, tháng 9/2013 Đại bị tai nạn lao động tại xưởng cắt đá. Sau vụ tai nạn, chàng trai tự trách bản thân: “Làm việc mà mất tập trung thì mang họa. Từ ngày mai không hát hò gì nữa”. 
Ánh sáng cuối đường hầm đã ùa tới, ngay sáng ngày hôm sau, chủ một phòng trà ở TP.HCM gọi điện cho Đại mời đến thử giọng. Chàng trai mừng quýnh quên cả lời tự nhủ hôm trước, đến thử giọng ngay. Tiếng tăm chưa có, mỗi tuần nam “ca sĩ” chỉ được hát 1 buổi, giá cát sê 200 ngàn đồng. Tiền hát không đủ tiền ăn, Đại làm thêm đủ nghề. 
Và rồi niềm đam mê của nam “ca sĩ phòng trà” cũng được đền đáp, nhiều anh chị ca sĩ thành danh cảm mến tiếng hát của Đại đã giới thiệu sang hát ở các phòng trà khác. Nhờ vậy thu nhập của Đại cải thiện đáng kể, ngày càng được nhiều người biết đến. “Mấy năm nay ngày Tết em đều ở lại thành phố hát. Ai cũng yêu cầu hát bài “xuân này con không về”. Vừa hát em vừa ứa nước mắt, thấy thấp thoáng hình bóng mình trong bài hát ấy”, Đại trầm ngâm. 
Quang Đại (bên phải) ngoài đời thường
Quang Đại (bên phải) ngoài đời thường 
Đời chưa hết cơ cực thị phi
Chia sẻ cơ duyên đến với X-Factor 2014, Đại thú thực bản thân hạn chế về internet, lại chẳng bao giờ dám mơ được đứng hát trên sân khấu lớn. Cuối năm 2013, ca sĩ Hà Vân cũng đang là thí sinh dự thi X-Factor bất ngờ níu vai Đại hỏi: “Anh có đăng kí dự thi không, đăng kí đi thi cho vui”. Nam ca sĩ nhớ như in lần đầu cất giọng, hát vài câu liền bị nhạc sĩ Phương Uyên bảo dừng. Đại cứ nghĩ bị loại nhưng phải chăng nhạc sĩ Phương Uyên đã nhận thấy những điều “lấp lánh” chỉ sau vài câu hát? Từ lúc dự thi, Đại không hề nói cho ai biết bởi bởi lí do đơn giản: “Không may bị loại cũng không ai biết”. Mãi đến khi thấy Đại xuất hiện trên truyền hình, người thân và bạn bè mới biết tin. Đại cho biết không ngờ mình lại lọt sâu vào cuộc thi như hiện nay. 
Động lực giúp Đại thể hiện tốt mọi ca khúc là gì? Nam thí sinh “Nhân tố bí ẩn” đượm buồn: “Chính là bố em. Trước lúc bước ra sân khấu em luôn nhớ đến câu nói “ước chi cho thằng Đại đi hát” của bố. Tiếc rằng bố không được thấy em hát trên sân khấu”. Theo Quang Đại, thành công của mình có phần lớn sự may mắn. May mắn bởi Đại đã can đảm đưa dòng nhạc bolero vào một cuộc thi lớn như X-Factor. 
Mặt khác, Đại có lợi thế tâm lý đặc biệt: Đi hát chưa bao giờ bị run, càng đông người, Đại càng cảm thấy tự tin. Niềm cổ vũ lớn nhất của Đại chính là các fan. Nam thí sinh cho biết trước khi dự thi X-Factor chỉ có vài trăm fan nhưng đến nay đã có hơn 10.000 fan trên mạng xã hội facebook. “Em muốn gửi lời cảm ơn đến ban tổ chức và ca sĩ Đàm Vinh Hưng đã tạo điều kiện, giúp đỡ em rất nhiều”, Đại chân thành nói.
Trong liveshow 4 X-Factor diễn ra vào tối 24/8 tại TP.HCM, thí sinh Quang Đại đội Đàm Vĩnh Hưng chọn ca khúc “Tìm lại bầu trời” biểu diễn. Tuy nhiên sự việc này khiến người sáng tác ca khúc phản ứng. Nhạc sĩ Khắc Việt thẳng thắn chia sẻ trên trang cá nhân của mình là chỉ muốn một mình Tuấn Hưng sử dụng bài hát “Tìm lại bầu trời” dưới mọi hình thức. Nam ca sĩ Tuấn Hưng cũng không giấu được bức xúc khi ca khúc độc quyền của mình được mang ra sử dụng mà không hề có sự đồng ý của anh.
Quang Đại cho biết chỉ là thí sinh dự thi nên tuân thủ các quy định của ban tổ chức. Đại chia sẻ việc chọn ca khúc “Tìm lại bầu trời” để thể hiện quá gấp gáp, không phải do mình chủ định nên thể hiện chưa hết khả năng. Ngay khi trên các phương tiện truyền thông xuất hiện ý kiến phản đối của nhạc sĩ Khắc Việt và ca sĩ Tuấn Hưng, Đại cảm thấy vô cùng hoang mang. Nhiều người thân, bạn bè và các fan liên tục nhắn tin, gọi điện hỏi thăm. Nam thí sinh cũng thẳng thắn rằng nếu ban tổ chức X-Factor yêu cầu, sẽ xin lỗi Khắc Việt và Tuấn Hưng. Bản thân Đại không hề biết về vấn đề bản quyền tác phẩm. 
Nghe chuyện đời cơ cực của chàng ca sĩ, mới nhớ ra vô số ca sĩ và nhạc sĩ đều từ miền Bắc “Nam tiến”, từ đó mới nổi danh và được nhiều người biết đến, hâm mộ. Luật không chỉ có lý mà còn có tình. Có nên chăng chỉ vì một sự việc không cố ý, mà có thể bóp chết khát vọng, ước mơ chính đáng của một con người vốn đã chịu quá nhiều cơ cực trong cuộc đời. Là nghệ sĩ, càng cần có lòng vị tha bao dung, mới xứng đáng với sự hâm mộ của khán thính giả.    
Ca sĩ nghèo luyện giọng bằng thổi ống nhựa vào thau nước
Càng bất ngờ hơn khi nghe Đại chia sẻ phương pháp tập luyện lạ lùng của mình. Không có phòng tập, mỗi buổi sáng Đại luyện lấy hơi bằng cách thổi ống nhựa vào thau nước. Mỗi lần thở kéo dài 15 – 20 giây. “Em mua đĩa cũ về nghe rồi tự tập hát theo, học cách xử lý bài, cách biểu diễn và cả nói chuyện trên sân khấu”, Đại nói. Giờ đây chàng trai ước mơ được vào học tập tại một trường thanh nhạc để nâng cáo chuyên môn. Sắp tới Đại dự định phát hành album riêng, trong đó có một số bài song ca với các ca sĩ nổi tiếng trong dòng nhạc bolero.