Một trong những khó khăn trong công tác thi hành án dân sự (THADS) là nhiều trường hợp người phải hoặc được THA đang chấp hành hình phạt tù trong trại giam nhưng cơ quan THA lại không biết chính xác địa chỉ của họ. Vì thế, muốn thu tiền hay trả tiền, hoặc đơn giản là thu hoặc trả giấy tờ cho họ cũng trở nên bế tắc...
 |
| Thông tư liên tịch số 07 hướng dẫn trình tự, thủ tục thu, nộp, quản lý tiền, giấy tờ của người phải THADS và trả tiền, giấy tờ cho người được THADS là phạm nhân có hiệu lực từ 1/4. Ảnh: MH |
Án "treo" vì không biết phạm nhân ở đâu
Phản ánh khó khăn này, Cục trưởng Cục THADS Đắk Lắk Bùi Đăng Thủy cho biết: Khi có quyết định THA chấp hành hình phạt tù của Toà án đối với bị cáo, Toà án không gửi thông báo cho cơ quan THADS biết phạm nhân đó chấp hành hình phạt tù tại trại giam, trại tạm giam nào.
Bên cạnh đó một số trại giam, trại tạm giam không thông báo phạm nhân đang chấp hành hình phạt tù tại trại mình phụ trách cho cơ quan THADS biết, do đó, rất khó khăn cho các cơ quan THADS khi thực hiện việc thông báo về THA; thu tiền, tài sản, trả lại tài sản… cho người phải THA. Vấn đề này, Cục THADS Hà Nội cũng nhiều lần phản ánh.
Khó khăn trong việc “đi tìm" đương sự khi họ đang chấp hành án tù không chỉ là của cá biệt địa phương nào mà trở nên phổ biến ở các cơ quan THADS hiện nay. Việc không tìm được đương sự hay tìm được nhưng phải mất nhiều công sức trước hết làm ảnh hưởng đến chính quyền lợi hợp pháp của họ.
Đặc biệt, ảnh hưởng đến việc xem xét đặc xá đối với những phạm nhân cải tạo tốt (vì theo quy định, phạm nhân phải chấp hành xong phần dân sự trong bản án, quyết định hình sự thì mới được xem xét đặc xá. Nếu cơ quan THADS không biết phạm nhân đó ở trại giam nào thì sẽ rất khó khăn cho họ trong việc thực hiện các nghĩa vụ này).
Rõ cơ chế phối hợp
Tuy nhiên, từ 1/4/2013, các vấn về nêu trên đã có giải pháp tháo gỡ khi Thông tư liên tịch (Bộ Tư pháp- Công an -Tài chính) số 07 hướng dẫn trình tự, thủ tục thu, nộp, quản lý tiền, giấy tờ của người phải THADS và trả tiền, giấy tờ cho người được THADS là phạm nhân có hiệu lực.
Theo đó, Thông tư quy định rõ Giám thị trại giam, Thủ trưởng cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện có trách nhiệm thông báo cho cơ quan THADS nơi Tòa án đã xét xử sơ thẩm họ, tên, địa chỉ của phạm nhân là người phải THADS hoặc phạm nhân là người được THADS theo bản án hình sự, trong thời hạn 15 (mười lăm) ngày, kể từ ngày tiếp nhận phạm nhân vào trại giam.
Ngoài ra, Thông tư quy định trách nhiệm của Thủ trưởng cơ quan THADS, trách nhiệm giao quyết định THA, thủ tục thu tiền, giấy tờ của phạm nhân là người phải THADS hoặc thân nhân của họ tự nguyện nộp tại trại giam, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện để thi hành án; Thủ tục chuyển tiền, giấy tờ đã thu của phạm nhân, việc thu, quản lý, sử dụng phí THADS...
Với những quy định mới này, người được THA, người phải THA và thân nhân của họ sẽ có những cơ hội tốt hơn trong việc thực hiện quyền cũng như nghĩa vụ của mình. Các cơ quan THA và trại giam cũng có thêm một cơ chế pháp lý "sòng phẳng" khi thực hiện những nhiệm vụ mà nhà nước giao phó.
Huy Hoàng
