Tiếp tục khẳng định vị trí, vai trò của Bộ đội Biên phòng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

(PLVN) - Kỷ niệm 62 năm Ngày truyền thống Bộ đội Biên phòng và 32 năm Ngày Biên phòng toàn dân, phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam đã có cuộc trao đổi với Đại tá Văn Ngọc Quế - Phó Chủ nhiệm Chính trị Bộ đội Biên phòng - về những kết quả đã đạt được trong hành trình 62 năm qua.
Bộ đội Biên phòng tham gia công tác tuần tra, kiểm soát phòng chống dịch tại các tuyến biên giới.
Bộ đội Biên phòng tham gia công tác tuần tra, kiểm soát phòng chống dịch tại các tuyến biên giới.

Nhìn lại chặng đường 62 năm qua, Đại tá có thể cho biết những kết quả nổi bật trong các lĩnh vực mà Bộ đội Biên phòng (BĐBP) đã đạt được trong thời gian qua, đặc biệt là những năm gần đây?

- Trải qua 62 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, với phương châm “Đồn là nhà, biên giới là quê hương, đồng bào các dân tộc là anh em ruột thịt”, cán bộ, chiến sĩ Bộ đội Biên phòng (BĐBP) luôn đoàn kết, thống nhất, khắc phục mọi khó khăn, gian khổ, bám trụ vững chắc nơi biên cương, hải đảo, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia; tích cực tham gia xây dựng, củng cố hệ thống chính trị cơ sở, phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống nhân dân, góp phần xây dựng khu vực biên giới (KVBG), xây dựng nền biên phòng toàn dân, thế trận biên phòng toàn dân vững mạnh, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển với các nước láng giềng. 

Tiếp nối truyền thống vẻ vang của BĐBP 60 năm, trong hơn hai năm qua (2019 - 2021), trước diễn biến phức tạp của tình hình thế giới, khu vực và trong nước, đã đặt ra những yêu cầu ngày càng cao đối với nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, cán bộ, chiến sĩ BĐBP luôn giữ vững phẩm chất cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

 Đặc biệt, BĐBP đã chủ động tham mưu kịp thời, hiệu quả cho Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng hoạch định đường lối, chủ trương, đối sách về nhiệm vụ công tác biên phòng, xây dựng BĐBP cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số lực lượng, thành phần tiến thẳng lên hiện đại; thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia; giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở KVBG và xây dựng nền biên phòng toàn dân vững mạnh; tiếp tục khẳng định vị trí, vai trò của BĐBP trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Dấu ấn của BĐBP được Đảng, Nhà nước, Quân đội và nhân dân ghi nhận khi tham gia ứng phó hiệu quả với đại dịch Covid-19 và đợt thiên tai, bão lũ, sạt lở đất tại các tỉnh miền Trung năm 2020. Công tác phòng, chống tội phạm của BĐBP đạt được nhiều chiến công xuất sắc; tiên phong đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính tại cửa khẩu biên giới đất liền, cửa khẩu cảng theo hướng đồng bộ, hiện đại và hiệu quả. Công tác đối ngoại Biên phòng góp phần hoàn thiện cơ chế hợp tác quản lý, bảo vệ biên giới và có những cách làm sáng tạo, phù hợp với điều kiện đại dịch Covid-19, góp phần xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, phát triển với các nước láng giềng.

Thời gian qua, BĐBP tiếp tục triển khai, thực hiện có hiệu quả các mô hình, chương trình, phong trào; tham gia xây dựng củng cố hệ thống chính trị cơ sở, góp phần xây dựng KVBG vững mạnh toàn diện, xây dựng nền Biên phòng toàn dân, thế trận Biên phòng toàn dân vững chắc.

Năm 2019, tại Lễ kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống BĐBP, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã dự và trao tặng Huân chương Quân công hạng Nhất cho lực lượng BĐBP, đánh dấu thêm một mốc son phát triển vững mạnh của lực lượng. Năm 2020, 2 đơn vị BĐBP vinh dự được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân thời kỳ đổi mới.

Đại tá Văn Ngọc Quế - Phó Chủ nhiệm Chính trị Bộ đội Biên phòng.
 Đại tá Văn Ngọc Quế - Phó Chủ nhiệm Chính trị Bộ đội Biên phòng.

Có thể thấy, thời gian qua, lực lượng BĐBP đã tích cực phối hợp với chính quyền địa phương và các lực lượng trong khu vực biên giới tham gia phòng, chống dịch, được Chính phủ đánh giá cao, nhân dân đồng tình, tin tưởng. Để có được kết quả trên, đề nghị Đại tá cho biết, BĐBP đã triển khai nhiệm vụ với tinh thần “chống dịch như chống giặc” như thế nào?

- Với tinh thần “chống dịch như chống giặc”, Bộ Tư lệnh (BTL) BĐBP đã chỉ đạo thành lập Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch các cấp trong BĐBP. Đảng ủy BĐBP đã ban hành Nghị quyết chuyên đề về lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ phòng, chống dịch Covid-19. BTL đã xây dựng, triển khai các kế hoạch điều động tăng cường lực lượng lên tuyến trước thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ biên giới và phòng, chống dịch Covid-19; kế hoạch điều chỉnh đáp ứng từng cấp độ dịch Covid-19 trong BĐBP v.v...  

Đối với công tác tuần tra, kiểm soát biên giới, hơn 2 năm qua, BĐBP đã thực hiện tốt các hoạt động tuần tra, kiểm soát, siết chặt các cửa khẩu, đường mòn, lối mở, ngăn chặn có hiệu quả các hoạt động xuất, nhập cảnh (XNC) trái phép và các hoạt động tội phạm khác, bảo đảm an ninh, trật tự KVBG. Đã điều động tăng cường lực lượng, phương tiện cho các tuyến biên giới, duy trì nghiêm quân số làm nhiệm vụ phòng, chống dịch trên biên giới, cụ thể 1.610 tổ, chốt (1.222 cố định, 388 lưu động) với 10.008 người tham gia, trong đó có 7.539 cán bộ, chiến sĩ BĐBP và 2.469 người thuộc lực lượng khác; đồng thời chuẩn bị lực lượng dự bị sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ (gồm 535 đồng chí, 42 chó chiến đấu và 05 tàu). Các đơn vị đã triển khai kế hoạch luân phiên thay đổi cán bộ, chiến sỹ thường trực tại các tổ chốt để đảm bảo sức khỏe cho cán bộ, chiến sỹ thực hiện nhiệm vụ phòng, chống dịch lâu dài.

Các đơn vị phối hợp chặt chẽ với lực lượng kiểm soát cửa khẩu đối diện, thống nhất triển khai các biện pháp quản lý XNC trong phòng, chống dịch Covid-19; tăng cường nắm bắt, chia sẻ thông tin, tình hình liên quan đến chủ trương, chính sách phòng, chống dịch của phía đối diện, kịp thời báo cáo để chỉ đạo, xử lý. Trong năm 2020, tổng số công dân XNC là 2.282.393 người. BĐBP đã phân loại, bàn giao 113.705 người cho các lực lượng vận chuyển về các địa điểm tập kết cách ly theo quy định (106.484 qua cửa khẩu, 7.221 người do Trung Quốc, Lào, Campuchia trao trả trên tổng số XNC).

Các đơn vị đã tổ chức kiểm soát chặt chẽ cửa khẩu, đặc biệt là cửa khẩu tiểu ngạch, siết chặt tuần tra, kiểm soát đường mòn, lối mở qua biên giới, triệt để ngăn chặn XNC trái phép. Đã phát hiện xử lý 29.893 người nhập cảnh trái phép, bàn giao cho địa phương cách ly, xử lý theo quy định pháp luật (trong đó, tuyến Việt Nam - Trung Quốc: 24.040 người, Việt Nam - Lào: 1.352 người, Việt Nam - Campuchia: 4.501 người). 

Ngoài ra, Bộ Chỉ huy BĐBP các tỉnh, thành phố đã tham mưu cho UBND các tỉnh tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động lưu thông hàng hóa, đảm bảo xuất nhập khẩu, đồng thời đáp ứng yêu cầu của công tác phòng, chống dịch Covid-19 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. 

Về tổ chức đấu tranh với các đường dây, tổ chức đưa dẫn người XNC trái phép, đã triển khai 83 kế hoạch nghiệp vụ, xác lập đấu tranh 15 chuyên án; khởi tố, bàn giao cho cơ quan chức năng xử lý 83 vụ/153 đối tượng có hành vi tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh, ở lại Việt Nam trái phép; xử phạt vi phạm hành chính 2.780 người. Thực hiện tốt việc ngăn chặn XNC, buôn lậu, vận chuyển hàng hóa trái phép qua biên giới, phối hợp bắt giữ, điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật với tổng số 4.745vụ/11.628 đối tượng.

5 năm thực hiện Chỉ thị số 01/CT-TTg ngày 09/01/2015 của Thủ tướng Chính phủ “Về việc tổ chức phong trào toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới” (gọi tắt là Chỉ thị 01) cho thấy sức lan tỏa sâu rộng của phong trào tại các tỉnh, thành phố biên giới của cả nước. Đại tá cho biết kết quả thực hiện phong trào 5 năm qua?

- Ngay sau khi Chỉ thị số 01 được ban hành, Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo Bộ Tư lệnh BĐBP tham mưu, phối hợp với Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và UBND các tỉnh, thành phố triển khai thực hiện. Trên cơ sở đó, Bộ Tư lệnh BĐBP đã chỉ đạo Bộ Chỉ huy BĐBP các tỉnh, thành phố triển khai kế hoạch, tập huấn đưa nội dung của Chỉ thị 01 đi vào thực tiễn.

Hiện nay, các mô hình, phong trào như “Tổ tự quản đường biên, mốc quốc giới”; “Tổ tàu thuyền, bến bãi an toàn”; “Tổ tự quản an ninh trật tự thôn, bản”; “Tổ đoàn kết đảm bảo an ninh trật tự”; “Kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới” không những được duy trì mà còn phát huy rất hiệu quả.

Cụ thể, tại các tỉnh, thành phố biên giới của cả nước có 1.513 tổ tự quản/53.543 hộ gia đình và 96.079 cá nhân đăng ký tham gia tự quản 4.201km đường biên giới, 3.160 mốc quốc giới, 111 công trình biên giới; 3.094 tổ tàu, thuyền đoàn kết, an toàn/22.547 tàu thuyền/80.959 thành viên vừa khai thác hải sản, vừa tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo. 14.822 tổ tự quản an ninh trật tự thường xuyên nắm chắc tình hình địa bàn, kịp thời thông tin cho lực lượng BĐBP, các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương những vụ việc phức tạp về an ninh, trật tự, vi phạm pháp luật.

Trong 5 năm qua, có 69.214 lượt người dân biên giới tham gia 10.761 buổi/90.060 ngày công phát quang đường biên, đường tuần tra biên giới. Nhân dân ở KVBG, biển, đảo đã cung cấp cho BĐBP trên 60.140 thông tin có giá trị, kịp thời bắt, xử lý 54.314 vụ/90.062 đối tượng, tang vật thu giữ trên 16,85 tấn ma túy và tiền chất ma túy, 5.593 khẩu súng, 64 tấn thuốc nổ và nhiều tang vật có liên quan...

Bên cạnh đó, chính quyền, nhân dân địa phương ở KVBG cũng tích cực tham gia cùng BĐBP trong công tác phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn. Trong 5 năm qua, đã có 39.589 lượt người dân biên giới sử dụng 14.750 lượt phương tiện cùng BĐBP tổ chức tìm kiếm cứu nạn, khắc phục hậu quả thiên tai.

Đặc biệt, từ khi dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, nhân dân trên địa bàn biên giới đã đồng hành, sát cánh cùng BĐBP trong việc kiểm soát chặt chẽ biên giới, đấu tranh với hoạt động XNC trái phép, ngăn ngừa dịch lây lan qua biên giới vào nước ta. Nhân dân biên giới còn cho BĐBP mượn đất để dựng lán trại, lập các tổ, chốt, hỗ trợ lương thực, thực phẩm cho cán bộ, chiến sĩ thực hiện nhiệm vụ trên biên giới…

Trân trọng cảm ơn đại tá!

Đọc thêm