Thanh tra Chính phủ vừa có thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành quy định của pháp luật tại Dự án đầu tư Khu dân cư Bà Điểm (huyện Hóc Môn, TPHCM) do Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng An Thịnh (gọi tắt là Công ty An Thịnh) làm chủ đầu tư.
Dự án đầu tư xây dựng Khu dân cư Bà Điểm đã được chuẩn bị từ năm 2002, được khởi công từ tháng 9/2008. Trải qua thời gian dài với nhiều thay đổi về mô hình hoạt động của doanh nghiệp, khó khăn về nguồn vốn, nhưng đến thời điểm tháng 3/2003, dự án đã cơ bản hoàn thành 80% đầu tư xây dựng hạ tầng.
Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm "vẻn vẹn" kể trên, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra hàng loạt các sai phạm, thiếu sót của Công ty An Thịnh trong việc lập, phê duyệt dự án, thi công, nghiệm thu, thanh toán, nộp ngân sách nhà nước theo quy định…
Cụ thể, trong công tác chuẩn bị đầu tư dự án, chủ đầu tư (Công ty An Thịnh) và UBND huyện Hóc Môn vi phạm "Quy chế Quản lý đầu tư và xây dựng" khi sử dụng "Báo cáo đầu tư dự án" chưa thẩm định để trình cơ quan chức năng xin đầu tư dự án.
Trong công tác thiết kế các hạng mục công trình của dự án, Chủ đầu tư vi phạm quy định về Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình như: không có báo cáo thẩm tra, không có thiết kế bản vẽ thi công, không nghiệm thu hồ sơ thiết kế… dẫn đến thiếu căn cứ để đánh giá chất lượng hồ sơ thiết kế; triển khai thi công; xác định chất lượng, khối lượng, giá trị dự toán công trình và kết quả nghiệm thu, thanh quyết toán.
Chủ đầu tư vi phạm Luật Xây dựng khi giao cho Công ty Việt Tâm thi công hạng mục Xây dựng mới đường dây trung thế và trạm biến thế 4x560KVA 15-22/0,4KV không đúng ngành, nghề đăng ký kinh doanh…
Chủ đầu tư và các đơn vị tư vấn giám sát thực hiện chưa đúng quy định của nhà nước về quản lý chất lượng công trình xây dựng như: Nhật ký thi công ghi chép không đầy đủ, thiếu chữ ký của chủ đầu tư và tư vấn giám sát; không có biên bản nghiệm thu chuyển giai đoạn, dẫn đến, thiếu căn cứ để nghiệm thu, thanh toán cho nhà thầu về chất lượng và khối lượng đã thi công.
Do đó, khối lượng thi công công trình hạ tầng Khu dân cư Bà Điểm được nghiệm thu với giá trị hơn 30 tỷ đồng và chủ đầu tư đã thanh toán hơn 21 tỷ đồng cho Công ty Việt Tâm là thiếu căn cứ, không chính xác; Chủ đầu tư và Công ty Việt Tâm ký phụ lục hợp đồng điều chỉnh khối lượng và giá trị hợp đồng tăng hơn 24 tỷ đồng không đủ căn cứ.
Bên cạnh đó, chủ đầu tư cho thi công các hạng mục công trình trước khi dự án được phê duyệt; không có thiết kế bản vẽ thi công; không lập bản vẽ thiết kế đô thị; hàng năm không báo cáo đánh giá tác động môi trường gửi cơ quan quản lý nhà nước theo quy định; không mua bảo hiểm công trình; không thành lập Ban quản lý dự án riêng để điều hành như cam kết trong hợp đồng với nhà đầu tư…
Việc huy động, góp vốn và kinh doanh dự án, chủ đầu tư đã vi phạm Luật Nhà ở khi ký hợp đồng huy động gốp vốn đầu tư của khách hàng với giá trị của hợp đồng hơn 107 tỷ đồng, trong khi UBND thành phố Hồ Chí Minh chưa có quyết định giao đất và cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, đồng thời hạ tầng của dự án chưa được khởi công.
 |
| Dự án Khu dân cư Bà Điểm. |
Do những hạn chế, yếu kém trong công tác quản trị hoạt động kinh doanh của HĐQT, ban giám đốc và đội ngũ quản lý của Công ty An Thịnh, dẫn đến Công ty An Thịnh không lập phương án án (có 122/262 nền đất ký hợp đồng góp vốn đơn giá thấp hơn giá công ty thông báo với số tiền chênh lệch giảm 11,73 tỷ đồng). Công ty An Thịnh chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm và nghĩa vụ với ngân sách nhà nước số tiền trên 2,78 tỷ đồng.
Trường hợp phải kể đến là Đơn thư tố cáo Công ty An Thịnh tự ý bán đất sai quy định, việc thực hiện mua bán được thực hiện cả giai đoạn chuẩn bị đầu tư cũng như giai đoạn thi công hạ tầng. Thanh tra Bộ Xây dựng đã kiểm tra và ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính số tiền 120 triệu đồng, đến thời điểm thanh tra, đơn vị chưa thực hiện.
Nội dung thứ hai đơn tố cáo nêu, “Thanh tra Bộ Xây dựng không kết luận gì biểu hiện chiếm đoạt tài sản”. Thanh tra Bộ Xây dựng, Thanh tra Chính phủ đã phát hiện Chủ đầu tư và nhà thầu có những vi phạm trong các khâu của quá trình đầu tư xây dựng như đã nêu ở trên.
Mặt khác, Cơ quan CSĐT Công an TP. Hồ Chí Minh tiến hành điều tra Đơn thư tố cáo và kết luận: “ …Tranh chấp khiếu kiện là tranh chấp dân sự, không có dấu hiệu chiếm đạt tài sản…và ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự”. Viện Kiểm sát nhân dân TP. Hồ Chí Minh cũng có kết luận kiểm tra vụ việc xác định sai phạm của Công ty An Thịnh trong việc ký kết thực hiện hợp đồng 76 với ông Vũ Huy Thuận là tranh chấp dân sự, cơ quan Công an đã không khởi tố vụ án.
Đặc biệt, nội dung đơn thư đơn tố cáo nêu: “Không thực hiện Hợp đồng số 76/HĐ-KTKH ngày 27/5/2004 như: Không thông báo nghĩa vụ tài chính các bên; không công bố tài liệu dự án; không thông báo nghĩa vụ và trách nhiệm với nhà đầu tư; tự ý thi công…”
Theo TTCP, nguyên nhân, lý do dẫn đến khiếu nại, tố cáo là do các bên tranh chấp quyền lợi theo hợp đồng Cho vay – Hợp tác kinh doanh số 76/KTKH ngày 27/5/2004. Cơ quan CSĐT Công an TP. Hồ Chí Minh, Viện kiểm sát nhân dân TP. Hồ Chí Minh cũng có kết luận việc ký kết và thực hiện hợp đồng giữa Công ty An Thịnh và ông Vũ Huy Thuận là tranh chấp dân sự.
Công ty An Thịnh và ông Vũ Huy Thuận cùng các bên liên quan phải giải quyết tranh chấp hợp đồng tại “Trung tâm Trọng tài quốc tế tại Việt Nam” theo Điều 9 Hợp đồng 76/KTKH hoặc thỏa thuận với nhau giải quyết tranh chấp tại Tòa án theo đúng quy định của pháp luật.
Xử lý người đại diện phần vốn Nhà nước
Kết thúc thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Xây dựng chỉ đạo Tổng công ty Xây dựng số 1 thực hiện kiểm điểm, xử lý trách nhiệm liên quan đến các thiếu sót, vi phạm theo kết quả thanh tra đối với người được giao đại diện phần vốn Nhà nước tại Công ty An Thịnh.
Đối với UBND TP. HCM, chỉ đạo UBND huyện Hóc Môn nghiêm túc kiểm điểm và xử lý trách nhiệm đối với tổ chức, cá nhân trong việc ký tên, đóng dấu vào Báo cáo khả thi dự án khi chưa được thẩm định; đồng thời, căn cứ vào đó để đề nghị các cơ quan chức năng cho phép đầu tư dự án.
Chỉ đạo Sở Xây dựng nghiêm túc kiểm điểm và xử lý trách nhiệm đồi với tổ chức, cá nhân trong công tác quản lý nhà nước về quản lý dự án đầu tư, quản lý chất lượng công trình, khi để Công ty An Thịnh vi phạm các quy định trong quản lý dự án đầu tư, công trình; thành lập hội đồng nghiệm thu trước khi nhận bàn giao hạ tầng khu dân cư Bà Điểm để Thành phố quản lý khai thác.
Về xử lý kinh tế, Thanh tra Chính phủ đề nghị Công ty An Thịnh nộp ngân sách Nhà nước các khoản thuế với giá trị trên 2,78 tỷ đồng; nộp số tiền phạt vi phạm hành chính 120 triệu đồng.
Đối với tranh chấp quyền lợi theo hợp đồng Cho vay - Hợp tác kinh doanh số 76/KTKH ngày 27/5/2004 giữa Công ty An Thịnh và ông Vũ Huy Thuận, Thanh tra Chính phủ cho biết VKSND TPHCM đã có kết luận kiểm tra vụ việc, xác định đây là tranh chấp dân sự, cơ quan công an đã không khởi tố vụ án.
“Để giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế, đề nghị các bên liên quan đưa ra giải quyết tại Trung tâm Trọng tài quốc tế tại Việt Nam như cam kết trong hợp đồng hoặc thỏa thuận với nhau giải quyết tranh chấp tại tòa án theo quy định của pháp luật”- Thanh tra Chính phủ kết luận.
Liên quan đến kết luận thanh tra này, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản 1266/VPCP-V.I, cho biết Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đồng ý với các nội dung kiến nghị của Thanh tra Chính phủ./.
