Hoạt động thủy điện là tác nhân của động đất tại Quảng Nam?

(PLO) - Đại diện Trung tâm báo tin động đất và cảnh báo sóng thần, ông Xuân Anh cho biết, hiện tượng động đất xảy ra thời gian qua tại các huyện miền núi Quảng Nam là do hoạt động thủy điện. Cụ thể ở đây là do việc tích nước. 
Thủy điện A Vương nằm trên hệ thống sông Vu Gia- Thu Bồn
Thủy điện A Vương nằm trên hệ thống sông Vu Gia- Thu Bồn

Nhằm chủ động ứng phó với mưa lũ, đảm bảo an toàn đập, nâng cao dung tích phòng lũ, đảm bảo an toàn cho hạ du, chiều 10/8, UBND tỉnh Quảng Nam đã làm việc với các nhà máy thủy điện trên địa bàn và các địa phương trong tỉnh nhằm phối hợp điều tiết xả nước để đảm bảo an toàn cho hạ du.

Quy hoạch thủy điện tỉnh Quảng Nam gồm 46 dự án đã được phê duyệt, với tổng công suất 1.726,06 MW, điện lượng bình quân 6.530,66 triệu kWh/năm. Trong đó bao gồm 10 thủy điện bậc thang do Bộ Công Thương phê duyệt và 36 dự án thủy điện vừa và nhỏ do UBND tỉnh phê duyệt.

Đối với 10 công trình thủy điện thuộc bậc thang hệ thống sông Vu Gia -Thu Bồn, đã có 8 công trình phát điện với tổng công suất 958 MW và 2 công trình đang xây dựng. 36 thủy điện vừa và nhỏ đã có 12 công trình phát điện với công suất 153,96 MW; 3 công trình đang thực hiện đầu tư xây dựng và 21 dự án đang trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư. Để xây dựng các thủy điện, tỉnh Quảng Nam đã phải thu hồi và chuyển đổi mục đích hơn 12.000 ha đất của nhà nước và nhân dân. Trong đó, có 9 công trình thủy điện lớn có hơn 1.000 hộ tái định cư tại chỗ và 688 hộ di dân tự do…

PCT UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thanh chủ trì buổi làm việc
PCT UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thanh chủ trì buổi làm việc

Trong thời gian vừa qua, việc quản lý, vận hành và chế độ thông tin theo giám sát và báo cáo của các công trình hồ chứa thủy điện thực hiện cơ bản đảm bảo theo quy trình vận hành liên hồ chứa được ban hành và quy chế phối hợp được ký kết, qua đó cơ bản đáp ứng yêu cầu đề ra, góp phần giảm lũ, chậm lũ cho hạ du trong mùa lũ và đảm bảo nguồn nước phục cho sinh hoạt… 

Tuy nhiên, tính đến tháng 8/2018, mực nước hồ A Vương là 348,83 m, cao hơn mức quy định 36,27 m; hồ Sung Bung 4 là 206,29 m, cao hơn mức quy định là 1,29 m; hồ Đăk Mi 4 là 248,03 m, cao hơn quy định 2,41 m; hồ Sông Tranh 2 là 144,79 m, cao hơn quy định là 18,84 m…Như vậy, các hồ A Vương, Sông Tranh 2 có mực nước rất cao so với quy định, nếu không kịp thời có biện pháp xả lũ trước mùa mưa sẽ không thể cắt lũ trong đầu mùa mưa lũ, nguy cơ tạo nên tình trạng “lũ chồng lũ” khó tránh khỏi.

Đáng chú ý, tại buổi làm việc, đại diện Trung tâm báo tin động đất và cảnh báo sóng thần, ông Xuân Anh cho biết, hiện tượng động đất xảy ra thời gian qua tại các huyện miền núi Quảng Nam là do hoạt động thủy điện. Cụ thể ở đây là do việc tích nước.

Ông Xuân Anh, đại diện Trung tâm báo tin động đất và cảnh báo sóng thần thông tin về hiện tượng động đất thời gian qua ở Đà Nẵng
Ông Xuân Anh, đại diện Trung tâm báo tin động đất và cảnh báo sóng thần thông tin về hiện tượng động đất thời gian qua ở Đà Nẵng

Nguồn tin từ đơn vị này đơn cử, thời điểm thủy điện Sông Tranh 2 (huyện Bắc Trà My) tích nước, năm 2012, từ tháng 9 đến 12, hiện tượng động đất ở huyện này xảy ra dày đặc. Theo thời gian đã giảm độ lớn nhưng không giảm tần suất. Tuy nhiên, việc dự báo hiện tượng động đất rất khó, chỉ báo tin khi xảy ra.

Mới đây, tại huyện Phước Sơn, từ ngày 14-31/5, đã có 6 trận với độ lớn từ 2-3 richte. Đáng nói, Phước Sơn hiện có thủy điện Đăk Mi 3 và Đăk Mi 4 đã tích nước. 

Điều này khiến nhiều đại biểu quan tâm và yêu cầu cần xem lại huyện Phước Sơn có phải động đất kích thích do tích nước hay không. Đặc biệt, việc thời gian tới, thủy điện Sông Bung 2 (Nam Giang), sông Tranh 3 tích nước có cần kiểm tra, đặt vấn đề cảnh báo động đất. Ngoài ra, Trung tâm báo tin động đất và cảnh báo sóng thần xem xét việc các thủy điện cùng tích nước sẽ gây ra động đất cao hơn hay không?, và có khuyến cáo như thế nào…

Kết luận tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thanh cho biết, Quảng Nam có rất nhiều dự án thủy điện, yêu cầu các thủy điện có phương án đảm bảo tuyệt đối an toàn hồ đập trong mùa mưa lũ. Kiểm tra lại toàn bộ các công trình thủy điện, kể cả các phương án đã phê duyệt rồi. Ngoài ra, các địa phương khẩn trương xây dựng Kế hoạch phòng chống thiên tai, chậm nhất hoàn thành trước ngày 31/8. Đối với các hồ chứa thủy điện cần tiếp tục hoàn thiện phương án cho an toàn đập, phương án điều tiết cắt lũ trong mùa mưa đối với hạ du, đồng thời phối hợp với các địa phương liên quan hoàn thành các phương án trong thời gian quy định.

Bên cạnh đó, rà soát, duy tu, bảo dưỡng hệ thống loa cảnh báo lũ, nghiên cứu tích hợp việc cảnh báo lũ khi thủy điện xả lũ và lũ tự nhiên lên hệ thống loa để thuận tiện cho các địa phương cũng như người dân vùng hạ du ứng phó với mưa lũ. Các nhà máy thủy điện nghiên cứu lắp đặt thêm các biển cảnh báo lũ, hướng dẫn chỉ dẫn sơ tán khi có lũ ở những vùng có nguy cơ. Tính toán phương án xấu nhất khi xảy ra, thậm chí lên kịch bản vỡ đập…

“Về động đất, Ban Chỉ huy PCTT và TKCN tỉnh phải nắm thông tin, thường xuyên phối hợp chặt chẽ với Viện Vật lý địa cầu. Cơ quan chức năng của tỉnh đề nghị Viện Vật lý địa cầu thông tin kịp thời chính xác, cảnh báo và dự báo về động đất để cho chính quyền địa phương có cơ sở chỉ đạo, ứng phó cho kịp thời nhất là ảnh hưởng đến các công trình thủy lợi, thủy điện…”, ông Lê Trí Thanh chỉ đạo.

Đọc thêm