Trình bày Tờ trình đề nghị của Chính phủ về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2021, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2020 tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, trong năm 2019, các bộ đã trình Chính phủ cho ý kiến 21/21 dự án luật, pháp lệnh.
Theo Nghị quyết số 57/2018/QH14 ngày 08/6/2018 của Quốc hội, trong năm 2019, Chính phủ có nhiệm vụ phối hợp chỉnh lý và xây dựng mới để trình Quốc hội 18 dự án luật.
Sau khi điều chỉnh Chương trình, tổng số dự án là 29 dự án, dự thảo. Trong số này, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua 20/29 dự án, dự thảo; cho ý kiến 8 dự án luật; UBTVQH xem xét cho ý kiến đối với 1 pháp lệnh.
Theo Nghị quyết số 78/2019/QH14 của Quốc hội, năm 2020 Chính phủ có nhiệm vụ phối hợp chỉnh lý và xây dựng mới, trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội 16 dự án luật.
Tuy nhiên, hiện, Chính phủ Chính phủ đang đề nghị bổ sung vào Chương trình 8 dự án, dự thảo và đưa ra khỏi Chương trình 1 dự án.
Nếu đề nghị điều chỉnh Chương trình được chấp thuận, năm 2020,Chính phủ sẽ phải phối hợp chỉnh lý và xây dựng mới để trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội 24 dự án, dự thảo.
Cụ thể, tại họp thứ 9, phối hợp chỉnh lý 8 dự án luật đã được Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 8; trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua 3 dự thảo nghị quyết theo quy trình một kỳ họp; cho ý kiến 07 dự án.
Tại Kỳ họp thứ 10, phối hợp chỉnh lý 7 dự án đã được cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 9; cho ý kiến và thông qua theo quy trình một kỳ họp 2 dự án, dự thảo nghị quyết và trình mới 3 dự án; trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội 1 dự thảo nghị quyết.
Về đề nghị của Chính phủ về chương trình năm 2021, điều chỉnh chương trình năm 2020, Bộ trưởng Lê Thành Long cho biết, trên cơ sở xác định nhiệm vụ thể chế tại các nghị quyết, văn bản của Đảng, căn cứ tình hình thực tế và yêu cầu hội nhập quốc tế, Đề nghị của Chính phủ về Chương trình năm 2021, điều chỉnh Chương trình năm 2020 được lập trên nguyên tắc ưu tiên đề xuất vào Chương trình năm 2021 và bổ sung Chương trình năm 2020 các dự án cần sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới nhằm tiếp tục thể chế hóa kịp thời, đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng, yêu cầu của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đặc biệt là các dự án, dự thảo để triển khai thực hiện các Nghị quyết Hội nghị lần thứ 8, 9, 10 và 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII; thực hiện các cam kết quốc tế mà Việt Nam là thành viên; bảo đảm quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân theo quy định của Hiến pháp; tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh cho các doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, cần đảm bảo tính khả thi trong việc thực hiện chương trình, tránh dồn quá nhiều dự án, dự thảo vào Chương trình năm 2020; dồn quá nhiều dự án cùng 1 cơ quan soạn thảo, thẩm tra nhằm đảm bảo tiến độ, chất lượng soạn thảo, thẩm tra, đồng thời phải bảo đảm tính linh hoạt, có “độ mở” nhất định để có thể đề xuất bổ sung một số dự án, dự thảo vào Chương trình.
Thứ ba, việc đưa các dự án, dự thảo vào Chương trình năm 2021 cần tính đến đặc thù là năm 2021 sẽ có 3 Kỳ họp của Quốc hội (gồm 1 kỳ họp của nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XIV và 02 Kỳ họp của Quốc hội Khóa XV).
Tại kỳ họp cuối cùng của nhiệm kỳ khóa XIV và Kỳ họp đầu tiên của nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XV, Quốc hội sẽ không dành nhiều thời gian cho công tác xây dựng pháp luật mà chủ yếu tập trung đánh giá, tổng kết hoạt động của Quốc hội Khóa XIV và chuẩn bị tổ chức, nhân sự cho Quốc hội khóa XV.
Trên cơ sở các nguyên tắc nêu trên, Đề nghị của Chính phủ về Chương trình năm 2021 gồm 8 dự án.
Trong đó, tại Kỳ họp thứ 11 của Quốc hội khóa XIV, Chính phủ chỉ đề nghị đưa 2 dự án vào Chương trình thông qua tại Kỳ họp này là Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống nhiễm vi rút gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (HIV/AIDS) và Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi).
Tại Kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khóa XV, đây là kỳ họp đầu tiên của nhiệm kỳ mới, thường chỉ kéo dài 02 tuần và Quốc hội sẽ tập trung thảo luận về công tác tổ chức, nhân sự, nên Chính phủ không đề xuất đưa các dự án luật, pháp lệnh vào Chương trình kỳ họp này.
Tại Kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa XV, chương trình thông qua 1 dự án là Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi), được gối từ Chương trình năm 2020 sang; cho ý kiến 5 dự án gồm Luật Điện ảnh (sửa đổi), Luật Cảnh sát cơ động, Luật Thanh tra (sửa đổi), Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi), Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ.
