Luật Tố tụng hành chính có hiệu lực từ 1/7/2011 đã cho phép người dân có thể khởi kiện ngay vụ án hành chính mà không cần qua thủ tục khiếu nại và giải quyết khiếu nại. Quy định mới này đã “mở đường” cho một loạt người dân bị thu hồi đất tại xã Trung Sơn Trầm (TX. Sơn Tây - Hà Nội) tiến hành khởi kiện UBND TX Sơn Tây ra toà hành chính. Trước đó, những người dân ở đây đã gặp “vật cản” khi bị từ chối giải quyết khiếu nại rất vô lý…
“Chúng tôi sẽ khởi kiện…”
Thực hiện quyết định của UBND TP.Hà Nội về việc thu hồi đất để Cty CP Thương mại và Xây dựng Á Châu thực hiện dự án xây dựng nhà ở tại khu Đồi Dền, UBND TX Sơn Tây đã có các quyết định phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ GPMB (2 đợt) và có phương án chi tiết đến từng hộ gia đình. Nhưng ngay sau khi nhận được phương án chi tiết này, hàng loạt hộ dân đã có đơn khiếu nại vì cho rằng, nhiều khoản đền bù của họ bị thiếu so với quy định.
Người dân tập trung tại khu đất thực hiện dự án |
Nhận được đơn khiếu nại, UBND TX Sơn Tây lấy lý do, “đơn không đủ điều kiện thụ lý giải quyết theo quy định của pháp luật vì không có giấy uỷ quyền của các thành viên trong gia đình; nội dung không rõ khiếu nại văn bản nào của UBND thị xã”. Có một số trường hợp khác, UBND TX Sơn Tây còn cho rằng, “không rõ ai làm đơn”.
Bức xúc trước việc này, một số hộ dân đặt câu hỏi:“Theo quy định, UBND TX Sơn Tây phải có Quyết định phê duyệt phương án chi tiết cho từng hộ gia đình. Nhưng cơ quan này lại chỉ ra Quyết định phê duyệt kinh phí bồi thường chung cho toàn bộ dự án. Bản chính của quyết định này cũng không được giao cho các hộ thuộc diện phải GMBM nên nếu bảo, “không rõ khiếu nại văn bản nào” thì UBND TX Sơn Tây cần phải nhìn lại mình xem đã thực hiện đúng quy định về thủ tục đền bù GPMB hay chưa. Giả sử, nội dung khiếu nại chưa rõ, tại sao UBND TX Sơn Tây không mời chúng tôi đến để trao đổi làm rõ?”.
Về yêu cầu phải có “uỷ quyền” khiếu nại, người dân cho biết thêm, các văn bản như: Sổ đỏ; Quyết định thu hồi đất; Biên bản kiểm kê tài sản; Phương án bồi thường…, UBND TX Sơn Tây chỉ nêu tên của đại diện hộ gia đình mà không cần giấy uỷ quyền của các thành viên. Nay, vẫn những người này viết đơn khiếu nại mà UBND TX Sơn Tây lại yêu cầu phải có Giấy uỷ quyền là vô lý. Đây là một cách lảng tránh giải quyết khiếu nại. Nếu bắt chúng tôi phải có giấy uỷ quyền, đề nghị UBND TX Sơn Tây phải ra Quyết định phê duyệt phương án bồi thường, trong đó có ghi tên tất cả các thành viên của hộ gia đình chúng tôi.
“Tranh cãi” theo 2 nội dung trên và tiếp tục gửi đơn từ tháng 6/2010 đến nay, các hộ dân vẫn không được UBND TX Sơn Tây thụ lý đơn và giải quyết theo quy định. Chính vì vậy, những người dân ở đây đang tiến hành các thủ tục để khởi kiện vụ án hành chính chứ không cần đợi kết quả giải quyết lần đầu theo như quy định trước đây.
Đòi quyền lợi, sẽ chờ Toà phán quyết?
Thực hiện đền bù dự án này, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đã có 2 lần lên phương án bồi thường. Các hộ dân cho biết, tại phương án dự thảo, họ đã được tính toán đầy đủ diện tích đất và các loại tài sản, cây cối có trên đất theo đúng nội dung bên bản kiểm đếm được lập vào tháng 8/2009. Nhưng sau đó, tất cả các cây cau vua đã “biến mất”, không được thể hiện trên phương án bồi thường chính thức mà không có bất kỳ một lời giải thích nào từ phía Hội đồng bồi thường.
Lý do thứ hai, dẫn đến việc các hộ dân ở đây có khiếu nại là việc họ không được hưởng khoản hỗ trợ để chuyển đồi nghề nghiệp và tạo việc làm khi bị thu hồi diện tích đất đã khai hoang, sử dụng ổn định trước năm 1993. Đây là diện tích đất sử dụng hợp pháp theo quy định của luật đất đai, đã được tính toán để bồi thường nhưng không hiểu sao lại bị “cắt” khoản tiền hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp như trên? Cần nói thêm rằng, tổng diện tích đất được Nhà nước giao và diện tích đất khai hoang nêu trên của mỗi hộ tại đây đều không vượt quá hạng mức đất nông nghiệp được quy định trong Luật đất đai.
Một luật sư đặt nghi vấn, cả hai nội dung mà người dân khiếu nại trên đây đều rất đơn giản nhưng không hiểu sao, UBND TX Sơn Tây không trả lời và giải thích rõ ràng mà lại từ chối nhận đơn. Như vậy, ngoài việc phải đối diện với những vấn đề khiếu kiện trên đây, rất có thể UBND TX Sơn Tây với tư cách là bên bị kiện sẽ phải giải trình rõ hơn về quá trình thu hồi đất và thực hiện đền bù, GPMB trong dự án này. Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc này.
Khoa Lâm