Thời gian qua, các cơ quan, đơn vị đã phản ánh tình trạng một số cơ quan, tổ chức có thẩm quyền chứng thực đã thực hiện chứng thực bản sao từ bản chính Giấy chứng nhận việc nuôi con nuôi nước ngoài giả mạo đối với các trường hợp trẻ em Việt Nam du học tại Hoa Kỳ được công dân Hoa Kỳ nhận làm con nuôi. Vì vậy, để kịp thời chấn chỉnh và ngăn chặn tình trạng này, Cục Hộ tịch, Quốc tịch, Chứng thực (Bộ Tư pháp) mới đây đã ban hành Công văn số 413/HTQTCT-CT gửi Sở Tư pháp các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quán triệt, chỉ đạo các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền chứng thực nghiêm túc thực hiện các quy định của pháp luật về chứng thực.
Theo Cục Hộ tịch, Quốc tịch, Chứng thực, pháp luật nuôi con nuôi Việt Nam hiện hành và Công ước La Hay số 33 về bảo vệ trẻ em và hợp tác trong lĩnh vực nuôi con nuôi quốc tế quy định việc người nước ngoài nhận trẻ em cư trú tại Việt Nam làm con nuôi phải do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam (UBND cấp tỉnh) giải quyết và được Bộ Tư pháp (Cục Con nuôi) cấp Giấy chứng nhận việc nuôi con nuôi.
Giấy chứng nhận việc nuôi con nuôi nước ngoài do Bộ Tư pháp cấp phải là Giấy chứng nhận có trích dẫn của UBND cấp tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương về việc cho trẻ em Việt Nam làm con nuôi nước ngoài; các văn bản liên quan đến quá trình giải quyết việc nuôi con của cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam và cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài; văn bản đồng ý của Cục Con nuôi, Bộ Tư pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; văn bản đồng ý của cơ quan nuôi con nuôi Trung ương có thẩm quyền của nước nhận trẻ em cho phép hoàn tất thủ tục nuôi con nuôi.
Tuy nhiên, hiện nay có nhiều trẻ em đi du học tại Hoa Kỳ, được công dân Hoa Kỳ nhận là con nuôi và do Tòa án cấp bang của Hoa Kỳ giải quyết. Bộ Tư pháp không cấp Giấy chứng nhận đối với việc nuôi con nuôi này. Do đó, trên thực tế xảy ra tình trạng một số trường hợp cá nhân đã sử dụng Giấy chứng nhận việc nuôi con nuôi nước ngoài giả mạo chữ ký và con dấu của Cục Con nuôi – Bộ Tư pháp để yêu cầu chứng thực bản sao từ bản chính văn bản này, nhằm “hợp thức hóa” hồ sơ nhận con nuôi do phía Hoa Kỳ giải quyết.
Bởi thế, để đảm bảo tuân thủ nghiêm pháp luật về chứng thực, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về chứng thực, Cục Hộ tịch, Quốc tịch, Chứng thực đề nghị tất cả các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền chứng thực (UBND cấp xã, Phòng Tư pháp, các tổ chức hành nghề công chứng trên địa bản tỉnh) không thực hiện chứng thực bất kỳ Giấy chứng nhận việc nuôi con nuôi nước ngoài nào đối với trường hợp con nuôi do cơ quan có thẩm quyền của Hoa Kỳ giải quyết.
Trường hợp yêu cầu chứng thực bản sao từ bản chính Giấy chứng nhận việc nuôi con nuôi nước ngoài đối với trường hợp người nước ngoài nhận trẻ em tại Việt Nam làm con nuôi (do UBND cấp tỉnh giải quyết), Cục Hộ tịch, Quốc tịch, Chứng thực đề nghị cơ quan, tổ chức gửi bản chụp văn bản cho Cục để kiểm tra và sau khi xin ý kiến của Cục mới thực hiện chứng thực theo quy định.
