Mẹ chồng có được hưởng di sản thừa kế của con dâu?

(PLO) - Anh Lê Thọ Phước (Long Thành- Đồng Nai) hỏi: Chị gái tôi vừa qua đời, có để lại một miếng đất do chị tôi đứng tên. Chồng của chị tôi đã chết tai nạn cách đây hơn 12 năm và hai vợ chồng không có con. Những người thân của chị tôi giờ chỉ còn tôi và mẹ chồng chị tôi. Bà mẹ chồng đòi chia đôi miếng đất của chị tôi với lý do miếng đất này là của hai vợ chồng chị tôi tạo nên. Nhưng anh rể tôi đã chết cách đây hơn 12 năm, vậy bà mẹ chồng của chị tôi có quyền đòi tôi phải chia quyền thừa kế miếng đất ấy hay không? 
Luật sư Lưu Hải Vũ, Giám đốc Công ty Luật TNHH Triệu Sơn (Trisonlaw) trả lời: Trước tiên, cần phải làm rõ miếng đất do chị gái bạn đứng chủ quyền là tài sản riêng hay tài sản chung của vợ chồng chị bạn. Nếu miếng đất là tài sản riêng của chị bạn thì người mẹ chồng của chị bạn không có quyền thừa kế theo luật định.
Trong trường hợp miếng đất là tài sản chung của vợ chồng chị bạn, nếu trước khi mất cả hai vợ chồng chị bạn đều không để lại di chúc thì tài sản này sẽ được chia theo pháp luật về thừa kế. 
Theo quy định của Bộ luật dân sự thì hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết. Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại.
Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản
Như vậy, ½ miếng đất sẽ chia thừa kế di sản của người chồng theo luật định cho hàng thừa kế thứ nhất gồm vợ, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chồng chị bạn.
Dù thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế không còn nữa, nhưng theo quy định tại điểm 2.4 Nghị quyết 02/2004/NQ-HĐTP ngày 10-8-2004 của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao thì "sau khi kết thúc thời hạn 10 năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các đồng thừa kế. Khi có tranh chấp và yêu cầu Tòa án giải quyết thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, mà áp dụng các quy định của pháp luật về chia tài sản chung để giải quyết".
Do đó, trong trường hợp này, mẹ chồng của chị gái bạn tuy không có quyền khởi kiện yêu cầu chia di sản thừa kế nhưng vẫn có quyền khởi kiện để xin chia tài sản chung theo quy định của pháp luật.

Đọc thêm