Tại sao chưa tăng thuế bảo vệ môi trường với xăng, dầu?

(PLO) - Hôm qua (12/7), Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã cho ý kiến về Tờ trình của Chính phủ về tăng một số biểu thuế bảo vệ môi trường (BVMT) đối với một số mặt hàng, trong đó có xăng dầu. Sau phiên thảo luận, UBTVQH thống nhất chưa thông qua đề xuất của Chính phủ.

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển điều hành phiên họp.
Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển điều hành phiên họp.

Chính phủ đề nghị tăng thuế “kịch trần”

Báo cáo tờ trình của Chính phủ về dự thảo nghị quyết về biểu thuế BVMT tại phiên họp UBTVQH sáng qua, Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, giá bán lẻ xăng, dầu ở Việt Nam đang ở mức thấp so với các nước có chung đường biên giới, trong ASEAN và châu Á. Cụ thể, Việt Nam đứng thứ 47 trong tổng số 167 quốc gia (thấp hơn 120 nước). Trong đó thấp hơn Lào 5.556 đồng/lít, Campuchia 3.745 đồng/lít, Trung Quốc 1.468 đồng/lít, Singapore 17.394 đồng/lít, Philippines 3.451 đồng/lít, Hồng Kông 26.950 đồng/lít.

Với lý do trên, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, Chính phủ đề nghị điều chỉnh mức thuế BVMT đối với xăng tăng từ 3.000 đồng/lít lên mức trần 4.000 đồng/lít, tăng 1.000 đồng/lít; dầu diesel tăng từ 1.500 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít, tăng 500 đồng/lít; dầu mazut, dầu nhờn tăng từ 900 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít, tăng 1.100 đồng/lít; mỡ nhờn tăng từ 900 đồng/kg lên mức trần 2.000 đồng/kg, tăng 1.100 đồng/kg; dầu hỏa: tăng từ 300 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít, tăng 1.700 đồng/lít.

Theo Bộ trưởng Dũng, việc điều chỉnh này để nâng cao hơn nữa trách nhiệm và nhận thức của tổ chức, cá nhân đối với môi trường; góp phần hạn chế việc sử dụng sản phẩm nhiên liệu hóa thạch, gây ô nhiễm môi trường; khuyến khích tổ chức, cá nhân sản xuất, sử dụng sản phẩm thay thế, thân thiện với môi trường (như xăng dầu sinh học). Cùng với đó, việc này nhằm đảm bảo lợi ích quốc gia trong điều kiện hội nhập sâu khi thực hiện cắt giảm dần thuế nhập khẩu theo các cam kết quốc tế và giá dầu có biến động khó lường,

Ngoài ra, Chính phủ cũng đề nghị tăng mức thuế BVMT đối với than antraxit từ 20.000 đồng/tấn lên 30.000 đồng/tấn; than nâu, than mỡ, than đá khác tăng từ 10.000 đồng/tấn lên 15.000 đồng/tấn. Đối với túi ni lông thuộc diện chịu thuế, Chính phủ đề nghị tăng mức thuế BVMT từ 40.000 đồng/kg lên mức trần 50.000 đồng/kg.

Theo Bộ trưởng Tài chính, phương án điều chỉnh mức thuế BVMT này sẽ tác động đến CPI bình quân năm 2018 là khoảng 0,11-0,15% nhưng sẽ góp phần tăng thu ngân sách khoảng 15.189,2 tỷ đồng/năm.

Trình bày Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải cho biết đối với mặt hàng xăng, đa số ý kiến trong Ủy ban nhất trí với tờ trình của Chính phủ. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng, trong điều kiện hiện nay, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 6 tháng đầu năm tăng 3,29%, dần tiệm cận mức QH giao 4% và để bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, tránh tác động lớn đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và đời sống của người dân, đề nghị cân nhắc việc tăng thuế suất thuế BVMT đối với xăng.

Tăng thuế xăng sẽ tác động mạnh đến xã hội ngay

Về nội dung trên, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu có ý kiến: “Thủ tướng Chính phủ cách đây hơn một tháng cam kết không điều chỉnh tăng giá một số mặt hàng. Giờ chúng ta lại tăng thuế. Tăng thuế chính là tăng giá. Từ ngày 1/7 tăng lương cơ bản, mùa mưa bão đang đến… thì giá cả các mặt hàng sẽ rất khó kiểm soát được. Đề nghị cần lựa chọn thời điểm thích hợp, phải hết sức cân nhắc việc tăng thuế”.

Đồng quan điểm, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga lưu ý: “Xăng là mặt hàng thiết yếu. Nếu tăng thuế thì sẽ tác động mạnh đến xã hội ngay. Bản thân chúng ta đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng thiết yếu xăng dầu tôi đã thấy băn khoăn rồi. Giờ tăng thuế BVMT đối với xăng dầu thì cần phải cân nhắc thêm”.

Còn Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải thì chỉ rõ, xăng là mặt hàng thiết yếu, ảnh hưởng đầu vào của tất cả hoạt động. Hầu như tất cả mặt hàng xăng dầu (năm mặt hàng) đều tăng mức thuế kịch trần. Nếu UBTVQH quyết định sẽ chính là tăng giá xăng, dư luận xã hội sẽ ảnh hưởng đến như thế nào. Tôi cảm thấy rất băn khoăn khi biểu quyết thông qua nghị quyết này”.

Trước các ý kiến còn khác nhau trong các thành viên của UBTVQH, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã quyết định, UBTVQH sẽ không biểu quyết thông qua Nghị quyết tại phiên họp này và đề nghị “chúng ta dừng thảo luận ở đây và chưa biểu quyết thông qua Nghị quyết này vì hiện vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau. Chúng ta có thể tăng thu thêm vài ngàn tỉ trong mấy tháng cuối năm nhưng chưa biết tình hình sẽ diễn biến như thế nào”.

Đọc thêm