Hiện nay, việc sử dụng túi ni lon để đựng hàng khá phổ biến. Tuy nhiên, theo đánh giá túi ni lon có tác hại rất lớn đối với sức khỏe và môi trường. Đây là một trong những nguyên nhân khiến túi ni lon sẽ phải chịu một mức thuế khá cao trong thời gian tới…
Biết độc nhưng vẫn dùng
Các chuyên gia y tế và môi trường cho rằng, túi ni lông chứa 2 chất PE và PP, khi đốt sẽ tạo thành khí cacbonnic, mê tan và khí dioxin cực độc. Không những thế, nếu đựng đồ ăn nóng (với nhiệt độ từ 70-80 độ C) thì những chất độc hại trong túi ni lon sẽ phát huy tác dụng và hòa lẫn vào thức ăn.
 |
| Theo nghiên cứu, túi nilon chôn vùi dưới đất phải mất tới 400-600 năm mới có thể phân hủy hết. |
Đối với những túi nilon nhuộm màu xanh, đỏ, vàng…nếu đựng thực phẩm đã chế biến cũng sẽ gây độc cho thực phẩm, do chứa các kim loại nặng như chì, cadimi- đây là những chất gây tác hại cho bộ não và cũng là nguyên nhân chính gây nên căn bệnh ung thư…Theo nghiên cứu, túi nilon chôn vùi dưới đất phải mất tới 400-600 năm mới có thể phân hủy hết.
Dù biết rõ tác hại của túi nilon trong và sau khi sử dụng, nhưng với người tiêu dùng thì đó vẫn là chuyện “biết rồi khổ lắm nói mãi”. Bởi tác dụng của túi nilon trong đời sống không phải là nhỏ: đựng đồ ăn chín, đựng thực phẩm sống khi đi chợ; đựng giày dép, quần áo khi đi mua sắm, thậm chí đựng cả “trăm thứ thập cẩm khác” nữa. Chính vì thế, khó có thể thay đổi thói quen của người tiêu dùng khi khuyên họ không nên sử dụng túi ni lon.
Hiện ước tính tại Việt Nam, mỗi ngày có hàng triệu túi nilon được sử dụng và thải ra, bất chấp nguy cơ ô nhiễm môi trường.Theo quan sát của phóng viên, với khoảng một tạ thịt lợn bán ngoài chợ, trong một ngày người bán thịt đã phải bỏ ra gần 100 túi nilon để đựng hàng cho khách. Tính trung bình mỗi ngày, một khu chợ vào loại trung bình của Hà Nội (có khoảng 100 sạp hàng) thì hàng vạn túi ni lon được sử dụng.
Đánh mạnh vào quyền lợi người tiêu dùng
Theo Dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), mức tính thuế bảo vệ môi trường đối với túi nilông (thuộc diện chịu thuế) dự kiến là 45.000 đồng/kg. Với mức thuế trên, dự kiến sẽ thu thuế bằng 130% giá bán hiện hành. Các mức thuế bảo vệ môi trường trong dự thảo Nghị quyết của UBTVQH dự kiến sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2012, cùng thời điểm có hiệu lực của Luật Thuế bảo vệ môi trường được Quốc hội thông qua ngày 15/11/2010.
Trao đổi với chúng tôi, các chủ hộ kinh doanh cho biết túi nilon thường được mua theo kg và tùy thuộc vào độ dai hay độ dày của túi mà có mức giá khác nhau, nhưng trung bình khoảng từ 30-45.000đồng/kg (khoảng 70-250 túi/kg tùy thuộc kích cỡ và độ dày của túi). Chính vì giá bán khá rẻ nên người bán hàng nào cũng thoải mái phát miễn phí túi nilon cho các “thượng đế” mà không hề phàn nàn.
Tuy nhiên, nếu mức thuế sắp tới sẽ nâng cao hơn, đồng nghĩa với việc giá bán túi nilon cũng đội lên 130% (chưa biết chừng người bán sẽ lợi dụng vào việc nhà nước tăng thuế để tăng giá túi lên gấp ba, bốn lần). Khi đó, việc sử dụng túi nilon theo thói quen của người tiêu dùng sẽ hạn chế hơn hiện nay.
Về vấn đề này, Bộ Tài chính cho biết mặt hàng túi nilon được xác định là hàng hóa gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Hiện nay, tại các siêu thị, chợ, hầu hết người bán hàng phát miễn phí các loại túi nilông. Vì vậy, để thay đổi hành vi của người sử dụng, góp phần nhanh chóng giảm ô nhiễm môi trường từ những hành vi xả thải túi nilon đã qua sử dụng, dự thảo đang đề xuất mức thu thuế BVMT với mặt hàng túi nilon là 45.000 đồng/kg.
Bộ này cũng cho rằng, việc quy định mức thuế cao như trên là nhằm tăng giá bán túi nilon, qua đó hạn chế việc phát miễn phí vật dụng này. Từ đó giảm dần việc sử dụng, góp phần thay đổi hành vi, thói quen sử dụng túi nilông của người tiêu dùng, dần dần chuyển sang sử dụng sản phẩm thay thế mà không ảnh hưởng đến thu nhập và chi tiêu của hộ gia đình.
Tuy nhiên, nhiều người tiêu dùng còn cho rằng, khó có thể "triệt tiêu" được túi nilon bởi chúng đã trở thành vật không thể thiếu đối với cuộc sống hiện đại. Còn nhớ cách đây chừng 2 năm, Metro là hệ thống Siêu thị đầu tiên ở Hà Nội thực hiện khẩu hiệu “Siêu thị Metro cùng khách hàng vệ môi trường” bằng việc siêu thị này không phát miễn phí túi nilon nữa mà thay vào đó hệ thống siêu thị này sẽ bán một số loại túi thân thiện với môi trường để phục vụ khách hàng.
Tuy vậy, cho đến nay thì hầu như chỉ cho Metro là vẫn giữ thói quen này, còn hầu hết các hệ thống siêu thị khác vẫn vô tư gói hàng cho khách bằng túi ni lon.
Vân Thanh
